Додека стапуваат во сила сеопфатните трговски давачки на американскиот претседател Доналд Трамп и ги зголемуваат просечните царини на неговата земја на највисоко ниво од Втората светска војна, лесно е да се замисли дека глобализацијата е во обратна насока и дека започнала нова ера на протекционизам, фрагментација и враќање на производите во другите земји. Сепак, некои од мрачните очекувања можеби се претерани.
Иако САД беа главен архитект на мултилатералниот трговски систем и станаа најпрофитабилниот потрошувачки пазар во светот, тие сами по себе не можат да го вратат времето назад на глобалната економска меѓузависност. Добивките од просперитетот од компаративната предност и евтиниот контејнерски превоз се премногу големи за остатокот од светот да ги игнорира. Дури и во услови кога САД ја прифаќаат самоодржливоста и се покажуваат како несигурен економски партнер, другите сакаат да продолжат со трговијата.
Bloomberg Mercury
Прочитај повеќе

Трамп го ослободи увозот на злато од тарифи, пазарите се стабилизираа
Трамп потврди дека увозот на злато нема да се тарифира, по одлуката на федерално ниво што предизвика хаос на глобалните пазари со благородни метали и рекорден скок на фјучерсите.
12.08.2025

Трамп го продолжи трговското примирје со Кина за 90 дена
Кина, во слично соопштение, истакна дека и таа ќе го продолжи сопствениот мораториум за дополнителни 90 дена.
12.08.2025

Посетата на Тим Кук од „Епл“ на Белата куќа ја покажува вистинската цена на царините
Тим Кук минатата недела отиде во Белата куќа за да му даде на Трамп големо парче злато
10.08.2025

Кои се победниците, а кои губитниците од царините на Трамп?
Политиките на Трамп може да доведат до намалување на глобалната економија и зголемување на напнатоста во односите на САД со сојузниците и конкурентите
09.08.2025
Од надеж до очај - како се развиваше драмата со царините за Швајцарија
Швајцарците до крај веруваа дека обезбедиле договор за да избегнат казнени тарифи од Доналд Трамп
09.08.2025
„И покрај сите разговори за деглобализација, ако само ги погледнеме бројките, тоа што го гледаме во последните две и пол години е забрзување на глобализацијата врз основа на огромниот комерцијален успех на кинеските компании, кои го преземаат пазарниот удел на глобалната сцена“, изјави минатата недела Винсент Клерк, главен извршен директор на „Еј-пи молер мерск“ (A. P. Moller-Maersk A/S).
Тоа се случи откако гигантот за контејнерски превоз објави изненадувачки отпорна побарувачка надвор од САД и предвиде дека глобалниот обем на контејнери годинава може да се зголеми дури за четири проценти. „Постои нов двигател во побарувачката за контејнери што додава голем потенцијал за раст“, рече Клерк, предвидувајќи дека овој посилен раст предводен од Кина може да трае „неколку години“. (САД неделава ја продолжија паузата на високите царини за кинеските стоки уште за 90 дена.)
Иако кинескиот извоз во САД претрпе двоцифрен процентен удар откако Трамп првпат се закани со низа нови царини на почетокот на април, тоа се надомести со зголемување на извозот во остатокот од светот. Ваквата робусност делумно го одразува создавањето резерви, а некои економисти очекуваат забавување во втората половина од годината бидејќи Вашингтон го зголемува надзорот врз претоварувањето кинески стоки во САД преку трети земји.
Сепак, тоа е исто така показател за „драматичната промена во трговската ориентација на Кина, од потпирање на САД кон поширок, поразновиден глобален отпечаток“, според извештај од 8 август од германскиот управител со средства „ДВС груп“ (DWS Group). „Конкурентноста на кинескиот извоз, како и интензивирањето на економските врски со региони како Блискиот Исток и Африка, е структурен тренд што веројатно ќе преовладее“.
Bloomberg Mercury
Германскиот логистички гигант ДХЛ (DHL Group) забележува слични промени во побарувачката, при што временски дефинираните американски експресни пратки со гарантиран датум на испорака во вториот квартал се намалија за 31 отсто, додека испораките во Азија се зголемија за два отсто, а тие до Блискиот Исток и Африка скокнаа за осум проценти.
Глобалната трговија „го наоѓа својот пат да продолжи да тече“ и дури и во сегашното опкружување „сè уште има можности за раст и нови трговски патеки“, им рече Мелани Крајс, главна финансиска директорка на ДХЛ, на аналитичарите минатата недела. Друг извршен директор на ДХЛ, Кен Ли, кој раководи со експресниот бизнис во азиско-пацифичкиот регион, неодамна ја нарече глобализацијата „преголема за да пропадне“.
Не сакам да го потценувам влијанието на најголемата економија во светот што го поткопува трговскиот систем базиран на правила и ги зголемува даноците за увоз, што ќе наметне непотребни трошоци за потрошувачите, ќе ја намали конкуренцијата, ќе го намали растот, ќе ги одложи инвестициите и ќе предизвика глобалната трговија да расте побавно отколку што инаку би растела.
Високите царини за земјите од Југоисточна Азија може да поништат некои од предностите на кинеските и западните компании што користат нови извори на евтина работна сила и го диверзифицираат својот производствен отпечаток, стратегија позната како Кина+1.
Понатаму, ако извозот на Кина се пренасочи од САД кон пазарите во развој, другите земји може да воведат царини за да ги заштитат домашните индустрии. (Потсетник дека Кина мора да направи повеќе за да ја подобри побарувачката од сопствените потрошувачи.)
Bloomberg Mercury
Но, со оглед на тоа што Кина учествува со повеќе од 30 проценти во глобалното производство на стоки и доминира во клучните технологии за декарбонизација, тешко е да се види дека светот брзо ќе му го сврти грбот на ова високо ефикасно производство. Голем дел од Глобалниот Југ продолжува да увезува кинески возила, кои се евтини и со висок квалитет, дури и кога САД и Европа (во помала мера) ги креваат трговските бариери и предупредуваат за кинески индустриски вишок.
Исто така, не треба да се заборави дека поголемиот дел од глобалната трговија не ги вклучува САД. Трговските коридори во рамките на Азија и Азија-Блиски Исток се „едни од најбрзорастечките на планетата“, рече извршниот директор на „ХСБЦ холдингс“ (HSBC Holdings Plc), Жорж Елхедери, во разговор со аналитичарите минатиот месец.
„Глобализацијата е многу жива и здрава. Само добива многу, многу поинаков изглед“, им рече на инвеститорите кон крајот на јули Бил Винтерс, шефот на „Стандард чертерд“ (Standard Chartered Plc), велејќи дека клиентите ги диверзифицираат синџирите на снабдување, производството и дистрибуцијата. Банката со седиште во Лондон заработува најголем дел од своите пари во Азија и Блискиот Исток и има голем бизнис со финансирање трговија.
Во моментов само околу една петтина од вредноста на сите стоки и услуги произведени во светот завршува во друга земја, според студијата на ДХЛ објавена во март, што значи дека потенцијалот за глобална трговија не е ни блиску до исцрпување.
„Досега растот на глобалната трговија беше многу отпорен, а не видовме ниту толку многу одмазда од земјите погодени од американските царини. Тоа е делумно затоа што тие земји препознаваат колку имаат корист од трговијата“, ми рече Стивен Алтман, виш истражувачки соработник „ЊЈУ Стерн скул оф бизнис“ (NYU Stern School of Business). „Не гледам дека САД ќе предводат глобално движење оддалечувајќи се од трговијата, а засега се чини дека глобализацијата може да го преживее Трамп 2.0“.
Всушност, американскиот протекционизам и малтретирање веројатно ќе ги убедат трговските партнери да обезбедат пристап до алтернативни пазари, со што ќе се оформат нови цврсти трговски врски. Откако беа погодени од некои од највисоките американски царински стапки, Бразил и Индија минатата недела ги повторија плановите за зајакнување на меѓусебните трговски врски. Откако во декември го склучи долгоочекуваниот трговски договор со јужноамериканскиот блок Меркосур (Бразил, Аргентина, Уругвај и Парагвај), Европската Унија сега треба и да го ратификува.
Значи, да, синџирите на снабдување се соочуваат со превирања додека САД и Кина се оддалечуваат, но тоа не значи дека глобализацијата е мртва. Наместо тоа, можеби влегуваме во нова ера, која се карактеризира со намалување на американските трошоци, кинески компании што инвестираат во странство и други земји што сега повеќе тргуваат едни со други.
Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...