-orig.jpeg)
Франција ја тресе политичка криза, се очекува владата денеска да падне.
Во светло на политичката неизвесност, проверивме што се случува на берзата и дали последните потреси можат да бидат добра можност за купување за инвеститорите.
Гледајќи го индексот на француските акции CAC40, кој ги следи 40-те најголеми компании, јасно е дека годинава е доста бурна, не само на политичката туку и на берзанската сцена. Во споредба со референтниот индекс на германските акции, француските акции заостануваат најмногу во последните 31 година, а политичките потреси во Париз укажуваат на понатамошно опаѓање на вредноста.
Вредноста на францускиот индекс годинава е намалена за три проценти, додека германскиот DAX без вклучени дивиденди се зголеми за 16 проценти. Дури и во последната недела, кога политичката напнатост е на врвот, вредноста на индексот CAC 40 падна за околу 0,3 проценти, додека вредноста на германскиот индекс DAX во истиот период се зголеми за 2,7 проценти, според Нико Маричиќ од „Интеркапитал“ (InterCapital).
Цените продолжуваат да паѓаат и не се гледа крај. „За жал, има уште простор за корекција на вредноста на француските акции“, кратко коментираше за „Блумберг“ стратегот на француската група за финансиски услуги „Оддо“ (Oddo BHF), Томас Зловодзки.
Пред да преминеме на берзата, накратко да резимираме што всушност се случува во Франција. Многу аналитичари денеска предвидуваат пад на француската влада предводена од Мишел Барние. Причината: предизвикот за справување со буџетскиот дефицит. „Ова не се нови проблеми“, коментира Томаж Арих од „Инфонд склади“ (Infond Skladi), „бидејќи Франција со години се соочува со предизвикот за справување со буџетскиот дефицит“.
Франција во моментов е на крстопат меѓу потребните структурни реформи и ризикот од стагнација. Нејзиниот растечки долг виси над иднината на земјата, која има највисок даночен товар во Европската Унија (ЕУ). Тоа ги ограничува можностите за дополнително зголемување на даноците без негативни ефекти врз економскиот раст и конкурентноста, предупредува Арих. Сето тоа сега е дополнето со политичка парализа, обележана со силно противење од синдикатите и слаба политичка поддршка за структурни промени, што дополнително ја намалува веројатноста за спроведување на реформите.
Фискалната политика на Франција треба да биде мотор на економскиот развој во 2025 година, „но се очекува да стане пречка за растот“, додава управителот на средства. Владата планира да го намали буџетскиот дефицит од 6,1 процент од БДП во 2024 година на пет проценти во 2025 година, но се проценува дека целта ќе биде тешко достижна поради амбициозната природа и зависноста од зголемување на даноците. Според прогнозите, дефицитот треба да изнесува 5,4 проценти од БДП, што ги одразува ризиците поврзани со понискиот раст и политичките неизвесности, објаснува Арих.
|
Што ако падне француската влада? Гласањето за доверба на француската влада, кое ќе се одржи по четири часот попладне, е резултат на „наметнувањето“ на новиот буџет за 2025 година, чија цел е намалување на многу високиот буџетски дефицит во Франција. Клучни ќе бидат гласовите на крајната десница предводена од Марин Ле Пен, која веќе најави дека нема да го поддржи новиот буџет. Во Франција последен пат видовме недоверба на владата во 1962 година. Претседателот Емануел Макрон во случај на недоверба ќе мора да формира привремена влада, која ќе има само формална улога, бидејќи реформите во таков формат не можат да се спроведат. Следните парламентарни избори ќе можат да се одржат дури во јули 2025 година, односно 12 месеци по изборите во јули годинава. Макрон нагласи дека нема да поднесе оставка предвреме и повика да се поддржат оваа влада и буџетот. Овој развој на настаните речиси сигурно ќе доведе до дополнително зголемување на францускиот буџетски дефицит, вели Нико Маричиќ од „Интеркапитал“. |
Нервоза на берзите
Финансиските пазари се сè понервозни во врска со способноста на Франција да се справи со фискалните предизвици, предупредува Арих. Политичката неизвесност се прелеа на финансиските пазари. Најдобар показател е 10-годишната француска државна обврзница, која моментално носи повисок принос од грчката државна обврзница со иста рочност, ни кажа вчера Маричиќ. Утрово, бараниот принос се изедначи на 2,9 проценти. Ако ја гледаме разликата во каматните стапки меѓу Франција и Германија како мерило за инвестиција „без ризик“, таа моментално е на највисоко ниво од септември 2012 година и европската должничка криза, додава соговорникот од „Интеркапитал“.
Што е со акциите? За разлика од другите европски индекси, францускиот индекс CAC40 не успеа да закрепне од августовското дно и, како што веќе споменавме, годинава е во црвено. Според последните случувања, особено се погодени банкарските акции, чии деловни основи не ги оправдуваат таквите падови, смета Арих. Слично забележува и Лојзе Козоле од „Илирика“ (Ilirika): „Политичката неизвесност во Франција создава одреден, иако ограничен, притисок врз капиталните пазари, особено во францускиот банкарски сектор“.
Во последниот месец, на пример, најмногу паднаа цените на акциите на „БНП Парибас“ / BNP Paribas (11,52 проценти), „Кредит Агрикол“ / Credit Agricole (11,46 проценти) и „Сосиете женерал“ / Societe Generale (11 проценти).
Годишни берзански подеми и падови
Годинава инвеститорите најмногу ги израдува акцијата на „Сафран“ (Safran), која порасна за 43 проценти. Станува збор за производител на авионски и ракетни мотори, вселенска техника и безбедносни системи. Акцијата на „Шнајдер електрик“ (Schneider Electric), специјалист за дигитална автоматизација и управување со енергија, годинава порасна за добри 37 проценти. Со повеќе од 30 проценти принос може да се пофали и специјалистот за производство, преработка и дистрибуција на материјали „Сент Гобејн“ (Saint-Gobain).
Повеќе од 40 проценти годинава загубија производителот на полупроводници СТМ / STMicroelectronics (-45 проценти), мултинационалниот холдинг специјализиран за луксузни производи „Керинг“ (-41) и автомобилскиот концерн „Стелантис“ (-40), кој токму деновиве поради сè полошата продажба го загуби и претседателот на управниот одбор Карлос Таварес.
.webp){kind=icon}
