Аналитичарите за НЛБ: Се очекува помала добивка, трошоците се најголема непознаница

Поради променетите каматни услови, банките мораа да ги намалуваат каматните стапки за кредитите и во помала мера за депозитите, што пред или потоа се одразува и на добивката. Таа беше на средината на годината пониска на годишно ниво и кај Нова Љубљанска банка (НЛБ), но вредноста на акциите сепак достигна нов рекорд крајот на август. Акционерите особено ги радуваат високите дивиденди, но што очекуваат аналитичарите до крајот на годината?

Бизнисот на најголемата банка во регионот активно го следат осум аналитичари, а подетален коментар добивме од двајца. Според зборовите на Владан Павловиќ од „Ипопема секјуритис“, последниот квартален извештај на НЛБ главно е во согласност со очекувањата на аналитичарите и потврдува дека банката успешно се справува во услови на намалување на каматните стапки. Во првото полугодие банката оствари 326 милиони евра добивка пред оданочување, што е околу петтина помалку од истиот период лани.

Клучните причини за релативната отпорност на банката се високото учество на кредити со фиксна каматна стапка (62,6 отсто од кредитното портфолио кон компании и население), пренасочување средства од депозити кај Европската централна банка (ЕЦБ) во хартии од вредност, растечко работење со лизинг и силно кредитно портфолио, со однос кредит/депозит околу 80 отсто.

Групацијата НЛБ активно ја намалува чувствителноста на движењето на каматните стапки, што значи дека се обидува да го ограничи влијанието на намалувањето на каматните стапки врз приходите. На динамиката на промени на пазарните каматни стапки реагирале така што ги фиксирале каматните стапки пред сè во првата половина на 2024 година, кога каматните стапки беа близу највисоките нивоа. „Ова е стратешко обезбедување стабилни каматни приходи на среден рок“, стои во полугодишниот извештај.

„Вкупно гледано, работењето е стабилно, НЛБ ја проширува понудата на услуги и со поголеми расположливи приходи кај населението остварува повеќе приходи по клиент“, оценува Михаел Антолиќ од „Интеркапитал Секјуритис“.

Најважните фактори што влијаат на работењето на банката според него се економскиот раст, каматните стапки и инфлацијата, што понатаму влијае на обемот на кредити и депозити, а со тоа и на нето-каматните и нето-некаматните приходи. „Бидејќи очекуваме понатамошно подобрување на економскиот раст и постепено смирување на инфлацијата, тоа долгорочно ќе значи поголема кредитна активност, раст на депозитите и дополнителни приходи од проширување на услугите“, вели Антолиќ.

Трошоците се многу тешка категорија за прогнозирање

Во вториот квартал аналитичарите точно прогнозираа дека нето-каматните приходи ќе изнесуваат 232 милиони евра, што беше медијаната на прогнозите објавени од НЛБ. Со тоа дури го надминаа минатогодишното второ тримесечје, што НЛБ го постигна пред сè поради растот на обемот на кредити и позитивниот придонес од преземањето на Групацијата СЛС.

Што се однесува до очекувањата за деветмесечните резултати, Антолиќ оценува дека нето каматните приходи ќе останат стабилни или дури малку повисоки од истиот период лани. „Главен мотор на растот на приходите ќе бидат приходите од провизии и надоместоци, кои треба да се зголемат со едноцифрени или дури двоцифрени стапки“, вели тој. Тоа би го поддржало вкупниот раст на приходите.

Најголемата неизвесност според него останува кај трошоците, бидејќи тие вклучуваат и слабеење и резерви. „Ова е многу тешка категорија за прогнозирање, бидејќи трошоците можат да се покажат повисоки или пониски отколку во последните неколку квартали. Тоа ќе има најголемо влијание врз нето добивката, која може да биде на ниво на минатогодишниот деветмесечен резултат или малку пониска“, додава Антолиќ.

Лани трошоците на годишно ниво достигнаа 602 милиони евра, а годинава според прогнозите на аналитичарите ќе бидат малку повисоки, со медијана од 615 милиони евра. Опсегот на прогнозите е широк, од 542 до 649 милиони евра трошоци. На полугодието, трошоците изнесуваа нешто помалку од 300 милиони евра, што е за 15 отсто повеќе отколку во истиот период лани.

Во полугодишниот извештај се наведува дека здравата побарувачка за кредити во регионот ЈИЕ ќе донесе околу 1.200 милиони евра редовни приходи. Односот меѓу трошоци и приходи (CIR) во 2025 година се очекува да биде околу 48 отсто, што покажува дека трошоците во втората половина на годината ќе бидат малку повисоки од првата половина.

Добивката по даноци лани по првите девет месеци надмина 427 милиони евра, а годинава на полугодието изнесуваше 274,4 милиони евра. Тоа е за 6 отсто помалку отколку во 2024 година. Ако продолжат со темпото од вториот квартал годинава, кога добивката од 148 милиони евра беше речиси идентична со ланската, прогнозите на Антолиќ ќе се остварат.

 

Растот на кредитите и депозитите се очекува да продолжи, со едноцифрени до двоцифрени стапки, зависно од поединечна држава во регионот. „Вкупно гледано, деветмесечните резултати ќе бидат стабилни и ќе овозможат понатамошен раст, но не очекуваме екстремни двоцифрени стапки на раст како во последните години. Каматните услови се значително променети“, заклучува Антолиќ.

Меѓутоа, по забележаните седум проценти раст на нето-кредитите од почетокот на годината, полугодишниот извештај ја зголеми прогнозата за годишниот раст на кредитите на ниска двоцифрена бројка.

 

Павловиќ е малку попесимистичен и за деветмесечниот период очекува умерен пад на добивката на годишно ниво, главно поради влијанието на пониските каматни стапки, нормализацијата на трошоците за ризик и повисоките трошоци за труд и ИТ. „Но, тоа пазарот всушност го очекуваше уште пред една година, па нема да делува толку негативно. Ако падот на нето-добивката во третото тримесечје биде помал од очекуваниот, тоа дури може позитивно да влијае на вредноста на акцијата“, појаснува Павловиќ.

Во последниот квартал ќе се покаже и негативното влијание на државната граница на каматните стапки во Србија, каде банката е ограничена со горна граница на кредитните камати за населението.

Прогнози: Годинава помала добивка од лани

Според двајцата аналитичари кои дадоа детални објаснувања за работењето на НЛБ, и според согласноста на сите аналитичари кои ја следат НЛБ, добивката годинава веројатно ќе биде помала од ланската. Медијаната на прогнозите покажува дека добивката пред даноци ќе достигне 563,7 милиони евра, додека лани изнесуваше околу 608 милиони евра, или добри седум проценти повеќе.

„Во 2025 и 2026 година очекуваме забавување на растот на приходите, главно поради побавен раст на нето-каматните приходи. Но, по овој период повторно очекуваме стабилен раст“, вели Антолиќ.

Павловиќ за годинава прогнозира нето добивка од 482 милиони евра, што е 6,4 отсто помалку од лани, а во 2026 година само „симболичен“ пад на 473 милиони евра. „Во 2027 година добивката се враќа на старата патека на раст – на 496 милиони евра, што би значело околу четири проценти годишен раст“, прогнозира Павловиќ.

Дивидендниот принос останува привлечен и покрај поскапата акција

И покрај крајот на периодот на екстремни добивки на банките, вредноста на акцијата на НЛБ расте и од почетокот на годината се зголеми за 30 отсто. Средината на август достигна рекордни 171 евра, а од тогаш падна за околу четири проценти.

Со висок капитален вишок (над 350 базични поени) и сооднос на исплата на дивиденди од 50 до 60 отсто од добивката, Павловиќ очекува дивидендите да останат привлечни. Кон крајот на годината следи втора транша на исплата од 6,43 евра по акција, ако не се случат значајни активности на полето на спојувања и преземања. Со тоа, вкупната исплата на дивиденди во 2025 година ќе изнесува 257 милиони евра, или половина од добивката за 2024 година.

Исплатата на дивидендите според прогнозите на Павловиќ ќе порасне од 12,85 евра во 2025 на 13,4 евра во 2026 (+5,5 отсто), ќе остане стабилна на 13,5 евра во 2027 и ќе достигне 14,5 евра во 2028 (+7 отсто). „Бруто дивидендниот принос ќе остане во опсег од 7,9 до 8,7 отсто, што е највисоко ниво во поширокиот регион на поранешна Југославија“, нагласува Павловиќ.

Сите аналитичари препорачуваат купување на акцијата

Аналитичарите често ја следат работата на НЛБ; седум од осум препораки објавени на „Блумберг“ беа дадени во јули или август. Најновата е од Павловиќ, кој на 5 септември ја постави 12-месечната целна цена на 196,7 евра, додека Мигел Диас три дена претходно ја оцени акцијата на 199 евра. Слично високо ја гледаат вредноста и Симон Нелис („Сити“) со целна цена од 190 евра и Јован Сикимиќ („Одо БХФ“) со 181 евро.

Најоптимистичен е Антолиќ, кој на средината на јули ја постави 12-месечната целна цена на 209 евра. Просечната 12-месечна целна цена на аналитичарите е околу 187,5 евра, што значи речиси 13 отсто потенцијален раст според актуелната цена.

Сите споменати финансиски аналитичари делуваат независно од НЛБ, што значи дека своите анализи не ги прават по барање или за надомест од банката. Сите мислења, процени и/или прогнози вклучени во анализите претставуваат мислење, процена и/или прогноза на аналитичарот.