Во минатото, воените компании им се допаѓаа на инвеститорите во акции поради нивната цврстина - предвидливи приходи, солидни маржи на профит и сигурни дивиденди. Но, времињата се менуваат.
Иако гигантите за оружје како производителот на борбени авиони „Локхид Мартин“ (Lockheed Martin Corp) и производителот на ракети „РТХ Корп“ (RTX Corp) сè уште заземаат клучен дел од повеќето портфолија на акции, тие во последно време добија конкуренција - агилни почетници кои наликуваат повеќе на технолошки фирми со високи вреднувања и ветувања за брз раст на профитот.
Новодојдените на врвот на рангирањето - по пораст на цената на акциите, ако сè уште не и на пазарната вредност – ги вклучуваат производителот на дронови „Кратос Дифенс и Секјурити Солушнс“ (Kratos Defense & Security Solutions Inc), компанијата за сателитско разузнавање „Планет Лабс“ (Planet Labs PBC) и компанијата за анализа на податоци „Палантир“ (Palantir Technologies Inc). Секоја од нив имаше барем двојно зголемување на акциите оваа година. „Аеро Виронмент“ (AeroVironment Inc) и „Блек Скај Технолоџи“ (BlackSky Technology Inc) исто така понудија силни приноси.
Прочитај повеќе
Германија ќе одобри воени нарачки вредни над 50 милијарди евра
Германските пратеници денеска ќе одржат состанок зад затворени врати за да одобрат рекорден број договори за оружје.
17.12.2025
Крај на „лесните пари“ од оружје? „Рајнметал“ паѓа, а инвеститорите бараат нов рудник за „злато“
Во сенка на вестите од Женева, на европските берзи се случува тивок, но брутален земјотрес. По три години доминација, одбранбениот сектор се колеба, а „паметните пари“ веќе си најдоа нова цел.
27.11.2025
Барањата на Трамп до НАТО им даваат ветар во грб на европските производители на оружје
Барањата на Трамп кон НАТО го променија односот на Европа кон одбраната – земјите сега вложуваат повеќе во домашно оружје и сопствена индустрија.
05.10.2025
Вложувањето во оружје ги подели ЕСГ-експертите
Воените конфликти во Европа го забрзаа вклучувањето одбранбени компании во ЕСГ-портфолијата и ги променија правилата на одржливото инвестирање.
08.10.2025
„Рајнметал“ ја отвора најголемата фабрика за артилериска муниција во Европа
„Рајнметал“ ја отвора најголемата фабрика за муниција во Европа бидејќи дискусиите за безбедносните гаранции за Украина се засилуваат, а Германија се подготвува за масовно проширување на својата војска.
27.08.2025
Нивниот подем доаѓа во време кога природата на војувањето се менува, што е најочигледно во одбраната на Украина предводена од беспилотни летала против руската инвазија. Во исто време, американскиот претседател Доналд Трамп ги прекина долгогодишните сојузи, поттикнувајќи ги земјите низ Европа и Азија да ги зголемат трошоците за своите борбени сили и одбранбени капацитети. Се очекува дел од тие пари да одат кај американските изведувачи.
Оваа година беше „нова зора за акциите во одбранбениот сектор“, рече Џејмс Сент Обин, главен инвестициски директор во „Оушн Парк Асет Менаџмент“. „Одбраната долго време беше одбранбена, и тоа е сè уште точно до одреден степен, но сега зема нов пресврт“.
Клучот е дека ова беше добра година за инвеститори во воените компании и нивните добавувачи. Групата „S&P 1500 Aerospace and Defense“, дом на 24 компании, е на пат кон скок од 41 процент, најголем од 2013 година, исто така поттикната од силата во комерцијалниот воздухопловен сектор. Тоа е повеќе од двојно од растот на S&P 500 и околу 16 процентни поени пред легендарните технолошки гиганти „Седум величествени“.
Европските производители на оружје како германскиот „Рајнметал АГ“, шведскиот „Сааб АБ“ и италијанскиот „Леонардо СпА“, исто така, се засилија додека земјите на континентот се движат кон зголемување на федералните трошоци за своите војски.
Во САД, компаниите од старата гарда како РТХ и „Нортроп Груп“ (Northrop Grumman Corp) забележаа двоцифрен раст. Инвеститорите беа ентузијастични за воените трошоци на САД, како и за програми како што е напорите за ракетна одбрана „Голден Дом“. Можноста администрацијата на Трамп да изврши притисок врз изведувачите на одбранбени проекти да ги намалат откупите и дивидендите едвај ја намали возбудата.
Потоа, тука се и новите компании, кои ги пополнуваат празнините во индустријата со високотехнолошки системи и материјали што ги прават борбите посмртоносни и помалку интензивни во однос на човечкиот ангажман. Трамп потпиша извршна наредба во јуни со цел ослободување на „доминацијата на беспилотните летала“, а министерот за одбрана Пит Хегсет издаде меморандум на истата тема. Хегсет им порача на најголемите изведувачи да го забрзаат развојот на оружје или да „избледат“.
„Постои вистински специфичен притисок од страна на Министерството за одбрана, во основа под мантрата за побрзо доставување на технологијата до војниците, со цел навистина да се забрза доделувањето договори и бизнисот кон помалите компании кои се повеќе се потпираат на технологијата“, рече аналитичарот на РБЦ, Кен Херберт.
„Екстремни“ вреднувања
Групата не е без свои ризици. „Кратос“ и неговиот колега производител на дронови „Аеро Виронмент“ дадоа млаки прогнози овој квартал поради некои тешкотии во растот, а акциите беа силно нагло намалени како одговор. Скептицизмот кон високите вреднувања на пазарот, исто така, поттикна слабост, со што „Аеро Виронмент“ падна за околу 40 проценти од рекордното ниво во октомври.
Севкупно, оваа година донесе еден вид на раст со висок ризик и висока награда што не се гледа често во одбранбениот сектор, обично мирен агол на пазарот каде што инвеститорите можат да се сокријат во пад.
„Овие акции се турбополнети поради она што го прават“, рече Марк Малек, главен инвестициски директор во „Сиберт Фајненшл“. „Од финансиска перспектива, не можете да се искачите освен ако не ризикувате.“
Дури и по распродажбата, вреднувањата за многу од компаниите остануваат високи. „Кратос“ се тргува со околу 100 пати поголема од проценетите заработки во следните 12 месеци. Мултиплеерот на „Палантир“, кој моментално е над 190, долго време е тема на дебата на Волстрит. За споредба, РТХ е проценет на 27 пати поголема од заработката, а „Локхид“, нивниот татко, познат по својот транспортен авион Ц-130 Херкулес, со само 16 пати поголема од цената.
„Овие компании се тргуваат со екстремни мултипли“, рече Тони Банкрофт, менаџер на портфолио за „Габели ЕТФ“ (Gabelli Commercial Aerospace and Defense ETF), на „Кратос“ и „Аеро Виронмент“. „Ми се допаѓаат пазарите на кои се наоѓаат. Верувам дека дроновите ќе растат. Можеби само тоа не е идеалната точка на која сакам да се фокусирам.“
„Војната се менува“
Другите немаат такви сомнежи. Помалите воени изведувачи се чини дека се привлечни за нова генерација инвеститори во акции, оние кои го прифаќаат видот на ризик што почесто се гледа во криптовалутите или игрите со вештачка интелигенција. Не е лошо што многу компании за воена технологија ја прифатија вештачката интелигенција, од анализата на слики на „Планет Лабс“ до работата на „Палантир“ на алатки за пронаоѓање цели на бојното поле.
Потоа е војната во Украина, за која постојано се очекува да заврши со мировни преговори предводени од САД, кои продолжуваат да не успеваат. Дури и ако наскоро има договор, конфликтот „го забрза вниманието кон тоа колку се менува војувањето“, рече аналитичарот на „Стифел“, Џонатан Зигман.
Војските ќе ги префрлат своите буџети подалеку од традиционалната воена опрема, како што се тенковите и другите оклопни возила, кон технологијата, рече Бенџардин Гертнер, раководител на акции во „ДВС Груп“ (DWS Group), одделот за управување со средства на „Дојче Банк“. Инвеститорите треба соодветно да ги префрлат своите долари, рече тој, додавајќи дека промената во приоритетите на владите непропорционално ќе им користи на компаниите во САД и Кина.
„Зголемениот фокус на нетрадиционални изведувачи има смисла“, рече Сет Сејфман од „ЏП Морган“, „иако бара поинаков пристап од оној на кој се навикнати инвеститорите во одбраната, со помал фокус на традиционалните метрики за вреднување, поголема потреба за разбирање на индивидуалните програми и помала улога за враќање на парите.“
— Со помош од Изолде Мекдоног