Растот на цените на металите и ветувањето за огромни трошоци за одбрана ги поттикнаа европските акции во оваа рекордна година. Но, банките го украдоа шоуто со моќен раст за кој аналитичарите се уверени дека ќе продолжи во 2026 година.
Европскиот индекс Stoxx 600 оваа година порасна за 16 проценти, достигнувајќи рекордни максимуми и надминувајќи го индексот S&P 500. Банките го предводеа растот, при што групата порасна за 65 отсто и е на пат да оствари најостар годишен пораст од 1997 година, благодарение на силната заработка и исплатите на акционерите.
„Мешавината од овие акции ги надмина очекувањата“, рече Питер Опенхајмер, главен стратег за глобални акции во „Голдман сакс“ (Goldman Sachs Group Inc). Од друга страна, некои од најлошите акции „беа тие кои се изложени на актуелните предизвици во годината: повисоки царини, послаб долар и кинеска конкуренција“, рече тој.
Прочитај повеќе
Ова беше брутална година за избор на акции - поттикна егзодус од фондовите вреден билион долари
Мала, тесно поврзана група на технолошки „супер акции“ учествуваше со непропорционален дел од приносите во 2025 година, продолжувајќи шема што трае добар дел од последната деценија.
27.12.2025
Стан во Скопје или акции од МБИ10: Која инвестиција носи поголема заработка?
Македонскиот берзански индекс е апсолутен победник на пазарот во последните пет години и е во пораст од 178 проценти.
24.12.2025
Кои акции ги препорачуваат водечките банки за 2026 година
Што стои зад идниот раст на пазарот на капиталот и какви совети ни даваат најголемите американски и светски банки?
24.12.2025
ББА-анализа: Зошто регионот Адрија е привлечна инвестициска алтернатива?
Растечките геополитички и макроекономски ризици дополнително ја нагласуваат важноста на диверзификацијата на портфолиото.
23.12.2025
Bloomberg Mercury
Што се однесува до следната година, стратезите велат дека европските акции имаат неколку фактори во нивна корист, вклучувајќи ја и помалата изложеност на каков било потенцијален балон кај високо вреднуваните технолошки акции што ги поттикнува добивките на Волстрит.
„Стравот од понатамошно слабеење на доларот, сè уште убедливиот јаз во вреднувањето во споредба со САД и позитивната макро позадина, исто така, треба да биде добар знак за европските акции во 2026 година“, рече Улрих Урбан, раководител за стратегија и истражување за повеќе средства во „Беренберг“ (Berenberg). „Сепак, за европските акции повторно да остварат добри резултати, заработката исто така мора да се зголеми следната година.“
Еве еден подетален поглед на некои од најголемите победници и губитници во 2025 година:
Банките во подем
Акциите на банките ги оставија другите сектори во прашина бидејќи нивниот профит скокна благодарение на посилните приходи од провизии и тргување и намалените трошоци, побивајќи ги некои очекувања дека падот на каматните стапки ќе ја погоди заработката во овој сектор. Акциите на „Банко Сантандер“ (Banco Santander SA), „Сосиете женерал“ (Societe Generale SA) и „Комерцбанк“ (Commerzbank AG) се на добар пат да ја остварат нивната најдобра година досега.
Европските заемодаватели работат во „совршено опкружување“ и ќе продолжат да растат, сметаат аналитичарите на „ЏП Морган чејс“ (JPMorgan Chase & Co.), предводени од Киан Абухосеин. „Влегуваме во 2026 година со континуиран и потврден позитивен став за европските банки“, напиша тимот, посочувајќи на подобрување на економијата, заедно со стабилни стапки, инфлација и невработеност.
Bloomberg Mercury
Ѕвезди во одбраната
Акциите во одбранбениот сектор ја завршуваат годината во пад бидејќи напорите за ставање крај на војната меѓу Русија и Украина се забрзуваат. Но, тоа само го намали силниот раст во 2025 година, поттикнат од барањето на американскиот претседател Доналд Трамп европските земји да ги зголемат воените трошоци.
Најдобрата година досега на британскиот производител на воени бродови „Бабкок интернешнел груп“ (Babcock International Group Plc) му донесе искачување на британскиот индекс FTSE 100. Германскиот производител на оружје и муниција „Рајнметал“ (Rheinmetall AG), исто така, се искачи најмногу досега, добивајќи влез на референтниот индекс Euro Stoxx 50. Развивачот на одбранбени системи „Индра системас“ (Indra Sistemas SA) беше акцијата со најдобри перформанси во Шпанија, со пораст од околу 180 проценти.
„Следниот клучен развој на настаните во 2026 година ќе бидат деталните буџети за одбрана на ниво на држави, што треба да го поттикне моментумот на нарачките и да ги зголеми проценките за заработката, поткрепени со ажурирања на насоките за компаниите“, напишаа аналитичарите на „Морган Стенли“ (Morgan Stanley), Рос Ло и Мари-Анж Риџо.
Раст на рударите
Рударите постигнаа подобри резултати бидејќи геополитичките грижи ја зголемија побарувачката за благородни метали, а растечките барања за електрификација за напојување на центрите за податоци со вештачка интелигенција ги кренаа цените на бакарот на рекордни нивоа.
Компанијата за рударство на злато и сребро „Фреснило“ (Fresnillo Plc) беше акцијата со најдобри перформанси на британскиот FTSE 100 во 2025 година, зголемувајќи ја петкратно својата вредност. Полскиот производител на бакар и сребро „КГХМ Полска мијец“ (KGHM Polska Miedz SA) се зголеми повеќе од двојно.
Bloomberg Mercury
„Пандора“ под притисок
„Пандора“ (Jeweler Pandora A/S) се најде на другата страна од рекордната година на среброто бидејќи растот на металот ги зголеми трошоците на оваа компанија за накит. Акцијата падна за 47 проценти, па ја смести компанијата меѓу членовите со најлоши резултати на индексот Stoxx Europe 600, исто така оптоварена од грижата околу царините откако Тајланд, значаен производствен центар, беше цел на даноци од администрацијата на Трамп.
Макроекономската неизвесност влијаеше врз потрошувачката, предизвикувајќи последователни промашувања на заработката и намалување на оценката во ноември на прогнозата за раст за целата година. Заминувањето на почитуваниот извршен директор Александар Лацик, закажано за март, исто така придонесува инвеститорите да ја доведат во прашање стратешката иднина на компанијата.
„Пума“ паѓа
„Пума“ (Puma SE) се лизна за 50 процентги, ставајќи ја акцијата на пат да оствари најлоша година досега. Годината започна лошо откако разочарувачките заработки предизвикаа одложување на целите за профит и наметнаа програма за намалување на трошоците. Следеа повеќе предупредувања, при што компанијата за спортска облека објави намалување на работните места и планови за заострување на својот фокус бидејќи долгогодишните конкуренти „Адидас“ (Adidas AG), „Он холдинг“ (ON Holding) и „Њу баланс атлетикс“ (New Balance Athletics Inc.) профитираа од растечката популарност на трчањето. Американските царини, исто така, претставуваа закана бидејќи Виетнам, кој претставува клучен производствен центар, беше погоден со повисоки даноци.
Производители на автомобили и хемикалии
Европскиот подиндекс за автомобили и делови забележа втора година во минус, за прв пат по 2002 година. Производителите на автомобили се бореа со намалена побарувачка, зголемени трошоци предизвикани од царините и конкуренција од кинеските производители. Производителите на автомобили веќе се бореа со транзицијата кон електрични возила - иако побарувачката за неодамна објавените прифатливи електрични модели од компаниите „Фолксваген“ (Volkswagen AG) и „Рено“ (Renault AG) донесоа закрепнување.
Намалувањето на побарувачката за автомобили поради царините и слабата економија, исто така, влијаеше врз компаниите што обезбедуваат премази и завршни материјали. Производителот на бои „Акзо Нобел“ (Akzo Nobel NV) во октомври ги намали своите прогнози за заработка бидејќи клиентите директно погодени од дополнителните царини ги ограничија трошоците. Бавниот раст влијаеше врз градежниот сектор, додека хемиските компании се борат и со прекумерна понуда на некои производи.
Bloomberg Mercury
ВПП се бори со проблеми
Огласувачот ВПП (WPP Plc) би требало да биде најлошиот играч оваа година во рамки на индексот Stoxx 600, откако мораше да се справи со заминувањето на извршниот директор, губењето на големи договори од конкурентите и испаѓање од FTSE 100.
ВПП ги намали своите прогнози бидејќи се соочи со загриженост дека вештачката интелигенција ќе направи клиентите да престанат да ангажираат специјализирани компании за рекламирање. Генеративната вештачка интелигенција имаше негативно влијание и врз „Волтерс клуер“ (Wolters Kluwer NV) и РЕЛХ (RELX Plc) бидејќи инвеститорите се загрижени дека технологија којашто брзо се развива би можела да ги направи истражувачките алатки помалку корисни.
„Ново нордиск“
„Ново нордиск“ (Novo Nordisk A/S) заостанува веќе втора година по ред, паѓајќи за 48 проценти, па веројатно ова ќе биде најлошата година досега за компанијата. Фармацевтскиот гигант се соочува со интензивна конкуренција од компании кои нудат поевтини имитациски верзии на неговите лекови за слабеење „Вегови“ (Wegovy) и „Оземпик“ (Ozempic), како и предизвици од американскиот конкурент „Ели Лили“ (Eli Lilly & Co).
Спротивно на тоа, француската биотехнолошка компанија „Абивакс“ (Abivax SA) имаше спектакуларно успешна година откако објави позитивни податоци за својот експериментален лек за лекување на хронична воспалителна болест на цревата. Акцијата скокна за околу 1.700 проценти, што лесно ја прави најуспешен член на Stoxx 600.