Каматните стапки во САД остануваат на исто ниво, највисоко во последните 22 години. Ова е одлуката на американската централна банка на последната седница од оваа година. Стапките остануваат 5,5 отсто.
Соопштението објавено од централната банка беше многу слично со номеврското: различно е тоа што се додава „доколку има“ во делот во кој станува збор за дополнително заострување, а во делот во кој тема е инфлацијата нагласено е дека растот на цените е забавен во однос на претходната година.
„Додадовме „доколку има“ за да потврдиме дека сме многу блиску или навистина на работ на затегнување на монетарната политика. Сепак, сè уште не можеме да исклучиме дополнителни зголемувања на каматните стапки доколку е потребно“, рече претседателот Џером Пауел за време на прес-конференцијата по објавувањето на одлуките на централната банка. Тој рече дека „не верува дека ќе има нови зголемувања на каматните стапки“ доколку нема значителни промени во макроекономските агрегати.
Вкупната инфлација во САД во ноември се забрза за 0,1 отсто на месечно ниво, а базичната инфлација за 0,3 отсто. Годишните стапки беа четири и 3,1 отсто, што е значително пониско од максимумот што го постигнаа овие индекси, но сепак над целта од два отсто.
„Инфлацијата е забавена во изминатите 12 месеци, но останува висока“, се вели во соопштението на ФЕД. Според таканаречениот распоред „dot-plot“ кој ги прикажува предвидувањата на централните банкари за идните потези, најголемиот број од нив предвидуваат три намалувања на каматните стапки за 2024 година, за вкупно 75 базични поени.
Ааалитичарите на „Блумберг Адрија“ прогнозираа дека ФЕД ќе ја дигне рачната и годината ќе заврши без нови покачувања на каматните стапки. Според нив, комбинацијата на пазарни трендови и показатели укажува оти Фед во моментов е доволно рестриктивен.
„Растот на инфлацијата забавува, пазарот на трудот одолева, но со знаци на слабеење, додека високите каматни стапки на станбените кредити ја задушија изградбата на нови куќи и станови“, посочуваат аналитичарите.
Тие појаснуваат и дека глобалните цени на енергијата паѓаат, особено нафтата, што е видливо по цените на бензинот во САД најмногу во последните три месеци, додека во ноември цените на бензините биле за девет отсто пониски во однос на истиот месец во 2023 година.
„Цените на половните возила како еден од добрите водечки показатели исто така одат во прилог на тоа дека растот на инфлацијата забавува. Од друга страна, цените на кириите за станови/куќи упорно не покажуваат пад или барем забавување на растот. Намалувањето на бројот на нови градби, како и полната вработеност, одат во прилог на стабилен раст на цените на станбените закупнини“, посочуваат од нашиот аналитички тим.
Во однос на пазарот на трудот, аналитичарите наведуваат дека во последните месеци тој „забавува, што може да се види од барањата за користење бенефиции во случај на губење на работното место, кои го достигнаа нивото од крајот на 2021 година“.
„Сепак, генерално, американската економија покажа отпорност и не очекуваме нагло забавување на економијата во наредните месеци“, додаваат тие.
Еден од показателите за издржливост е бројот на продадени нови товарни возила, кој во првите 11 месеци од годинава е за 10,1 отсто поголем од истиот период во 2023 година.
„Ваквата бројка покажува дека компаниите сепак очекуваат раст, со оглед на тоа што повеќе товарни возила значат повеќе превезена стока, што во крајна линија значи зајакнување на економската активност, односно БДП“, нагласуваат аналитичарите.
Доколку инфлацијата не изненади нагоре, можеме да очекуваме почеток на намалување на опсегот на референтната каматна стапка на Фед кон средината на 2024 година.