Анализиравме зошто благото скиселува во Македонија

Голем број македонски граѓани што се љубители на чоколадо, колачи, бонбони и други кондиторски производи ќе треба да се откажат од „слатките навики“ или барем да намалат со консумацијата на овие производи ако сакаат да го зачуваат семејниот буџет на исто ниво како пред една година. Имено, растот на просечната плата во изминатава година ни оддалеку не може да го покрие континуираното зголемување на цените на „благите производи“. Иако инфлацијата во јули годинава забави на 8,4 проценти, цените на шеќерот, џемот, медот, чоколадите и кондиторските производи се зголемија за 0,5 проценти. Истражувавме што се крие зад ваквиот раст на цените.

Огромно зголемување на цената на какаото

Голем раст во изминатиов период има кај една од главните состојки во кондиторските производи - какаото. Цената на еден метрички тон какао во август минатата година изнесуваше околу 2.400 долари, а годинава таа е зголемена на околу 3.300 долари.  

Според „Блумберг“, една од причините за растот на цените на какаото на берзата во Њујорк се намалените испораки од водечкиот производител Брегот на Слоновата Коска, како и намалувањето на резервите во складиштата. Во пристаништата на западноафриканската држава оваа сезона досега (13 август) пристигнале 2,33 милиони тони какао, што е помалку за 2,4 милиони тони во однос на истиот период минатата сезона, според владините податоци и пресметките на „Блумберг“. Тоа ја зголемува можноста за растечки недостиг во снабдувањето.

„И покрај тоа што се гледа дека неодамнешните дождови му помагаат на главниот род во Западна Африка, сè уште постои загриженост од ширењето болести и стравувањата дека Ел Нињо може да донесе посуво време подоцна во сезоната. Тие прашања ја ограничуваат надолната страна на цените на какаото“, изјавија аналитичарите во „Хајтауер рипорт“ (Hightower Report).

Според нив, балансот на понудата и побарувачката е веќе затегнат, а се очекува втор последователен глобален дефицит во понудата додека Ел Нињо се заканува со трет.

Нема крај на растот на цената на шеќерот

На светските берзи во изминатиов период има постојан раст на цената на шеќерот. Цената на фунта шеќер од август минатата година до август годинава се зголеми од 17,6 американски центи на 24,2 центи.

Според аналитичарите што даваат прогнози за движењето на цените на стоките на терминалот на „Блумберг“, се очекува високите цени на шеќерот да се задржат и во наредниот период.

„Блумберг Адрија“ веќе пишуваше дека производството на шеќер за тековната сезона 2022-2023 падна за 12 проценти во однос на претходната и, со 14,6 милиони тони, беше еден милион тон под првичните процени на ЕУ. Додека големите компании и потрошувачите беа заштитени од драстични зголемувања на цените благодарение на долгорочните договори, тие на пазарот се зголемија за 58 проценти од минатиот октомври, притискајќи ги цените на помалите и средните кондиторски производи.

Дождот го одложи годинешното садење за приближно еден месец, а зголемените температури оттогаш го зголемија ризикот од суша и од побрза појава на штетници што може да ги опустошат полињата со шеќерна репка.

„Не е крај на инфлацијата на цената на шеќерот за Европа“, рече тогаш Јуриј Шаранов, претседател на ЦИУС (CIUS), лоби-група што ги претставува и потрошувачите на шеќер и индустриските купувачи во Европа.

Ситуацијата е влошена и поради ниските нивоа на резерви од шеќер, кои се намалија минатата година, бидејќи компаниите ги користеа нивните резерви. Ослободувањето од резервите ќе биде „крајниот двигател за цените на шеќерот во ЕУ, кои се неверојатно лепливи“, рече неодамна Џулијан Прајс, независен консултант за шеќер и поранешен претседател на Европската асоцијација на трговци со шеќер.

Индија може да го зголеми проблемот?

„Блумберг Адрија“ објави и дека е можно Индија да го забрани извозот на шеќер во време кога светот станува сè позависен од извозот на шеќер од јужноазиската нација бидејќи глобалните резерви се стеснуваат. Нерамномерните врнежи низ индиските земјоделски појаси ја поттикнаа загриженоста дека производството на шеќер ќе oпадне, што би значело намалување на количеството на шеќер втора година по ред од сезоната во октомври. Тоа би можело да го ограничи капацитетот на земјата за извоз. Владата веќе ја ограничи продажбата на пченица и на некои сорти на ориз во странство за да ги заштити домашните резерви и да ги намали цените, што го зголемува стресот на глобалните пазари на храна, кои веќе се зафатени од лошите временски услови и влошувањето на конфликтот во Украина.

„Забраната за извоз на ориз е јасен сигнал дека Владата е загрижена за безбедноста на храната и инфлацијата“, рече Енрике Акамин, раководител задолжен за шеќер и етанол во „Тропикал рисрч“ (Tropical Research Services). „Загриженоста сега е дека Владата веројатно ќе го следи примерот и ќе направи нешто слично во врска со шеќерот“, додаде тој.

Полињата со шеќерна трска во главните производствени региони Махараштра и Карнатака немаа доволни количества дожд во јуни, што доведе до стрес кај културите, според Адитиа Јхуњхунвала, претседател на индиската асоцијација за мелници за шеќер. Асоцијацијата очекува пад на производството на шеќер од 3,4 отсто од пред една година, на 31,7 милион тони во 2023-2024 година. 

Индија и претходно го ограничуваше извозот на шеќер. За сезоната 2022-2023 испораките се ограничени на 6,1 милиони тони, што е помалку од 11 милиони тони во однос на претходната сезона. 

 

 

 

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар