Рекордната инфлација и геополитичките тензии поттикнаа раст на цената на златото во 2023 година поради зголемената побарувачка од централните банки и воопшто од инвеститорите, кои во овој благороден метал гледаат алатка за заштита на вредноста на капиталот во услови на општо зголемување на цените на производите и на услугите. Со оглед на тоа што инфлацијата во изминативе неколку месеци значително спласна, анализиравме какви се очекувањата за движењето на цената на златото во 2024 година.
Андреј Пулејков, извршен директор во „КБ Публикум инвест“ АД Скопје, вели дека очекувањата за движењето на цената на златото во текот на 2023 година делумно се остварија.
„Од почетокот на 2023 година растот изнесува над 10 проценти, што е пониско од иницијално поставените цели на големите инвестициски куќи, и покрај тоа што одредени макроекономски индикатори и политичкиот амбиент одеа во прилог на ваквите проекции“, вели Пулејков.
Прочитај повеќе
Историска цена на златото, оптимизмот за каматите главна причина
Скапоцениот метал се зголеми за повеќе од 3 отсто во почетокот на тргувањето во понеделникот.
04.12.2023
Зошто златникот е подобар подарок од банкнотите?
Златото се смета за сигурна инвестиција, која ја одржува побарувачката за злато жива, иако златниот стандард одамна е напуштен.
20.11.2023
ББА-анализа: Злато, сребро или акции - што е поисплатливо?
Златото е многу барано и во 2023 година, поради рецесиското опкружување, рестриктивните монетарни политики и сѐ уште покачената инфлација.
13.11.2023
Цената на златото расте по нападот врз Израел
Индексот Bloomberg Dollar Spot незначително порасна за 0,2 отсто.
09.10.2023
Според него, една од причините за отсуство на посериозен раст се тековната монетарна политика и високите каматни стапки, приносите на државните обврзници и вредноста на доларот во однос на другите светски валути што имаат значајно негативно влијание врз цената на златото.
„Проекциите за следниот период се дека позитивниот тренд ќе продолжи понатаму, додека целта за 2024 година во просек е поставен на околу 2.500 американски долари за унца злато“, вели Пулејков.
Кои фактори влијаат на цената на златото?
Тој додава дека постојат повеќе фактори што одат во прилог на овие проекции.
„Прво, исклучително високата побарувачка на злато од страна на централните банки во светот (со акумулација од над 2.000 тони само во последните две години) ќе продолжи и во текот на 2024 година“, посочува Пулејков.
Тој објаснува дека геополитичките промени во светот, како и ефектите на монетарната политика во САД, сe меѓу причините зошто централните банки (особено од Истокот) постепено го намалуваат нивото на девизни резерви деноминирани во американски долари за сметка на поголема диверзификација во злато и други валути.
„И покрај таквиот тренд, учеството на златото во вкупните девизни резерви сè уште е многу пониско од историскиот просек, кој пред 50 години се движел на ниво од 75 до 80 проценти, додека денес изнесува само 20 проценти“, вели Пулејков.
GOLDS:COM
GOLD SPOT $/OZ
2.068,95 USD
+1,1309999999999 +0,05%
почетна цена
2.068,46
претходна цена на затворање
2.067,815
промена од почетокот на годината
13,362243835046%
дневен опсег
2.061,55 - 2.070,34
опсег на 52 недели
1.797,07 - 2.135,39
Како второ, тој вели дека златото повторно ја оправда својата репутација како безбедно засолниште, особено во услови на геополитички тензии и санкции.
„Зголемената економска неизвесност како резултат на експанзивните монетарни и фискални политики, значителното намалување на куповната моќ на валутите, континуирано високите буџетски дефицити и способноста државите во услови на високи каматни стапки да ги финансираат акумулираните долгови, кои секоја година достигнуваат нови рекордни размери, исто така би требало да имаат позитивен ценовен ефект“, вели Пулејков.
Како трето, тој вели дека со првите знаци за забавување на економската активност пазарите веќе ја инкорпорираат очекуваната промена во политиката на високи каматни стапки (со првите кратења за 2024 година), услови што практично ќе го фаворизираат овој инструмент.
„Четврто, постои голема разлика помеѓу однесувањето на централните банки од една страна и финансиските советници што ги насочуваат приватните портфолија од друга. Просечната алокација на приватните инвеститори во злато е многу ниска (од 0 до 1 процент). Мала промена во просечната изложеност кон овој благороден метал ќе има огромно влијание врз зголемувањето на побарувачката“, заклучува Пулејков.
Растат трошоците за производство на злато
Марина Петров Савиќ, сениор аналитичарка на пазари во „Блумберг Адрија“, неодамна во анализа на пазарот на стоки објавена на „Блумберг Адрија инсајт“ укажа дека и покрај тоа што 2022 година обезбеди висока база, златото беше многу барано во 2023 година, поради рецесиското опкружување, рестриктивните монетарни политики и сѐ уште покачената инфлација.
„Побарувачката за злато поради изработка на накит покажа отпорност, како што покажа и реалната побарувачка за накит, без оглед на зголемената цена“, вели Савиќ.
Според неа, централните банки продолжија да трупаат злато (зголемување од 14 проценти на годишно ниво во првите девет месеци од 2023 година), со нешто побавно темпо во вториот квартал од 2023 година, поради продажбата од Турција.
Таа констатира дека најизразено зголемување на цената на златото имало во октомври 2023 година, поради новите геополитички тензии.
„Како одговор на избувнувањето на војната меѓу Хамас и Израел, цената на златото порасна 7,3 проценти на месечно ниво. Тоа беше втор притисок на цените, по скокот на 23 март, поради немирот на пазарот предизвикан од банкарската криза“, посочува Савиќ.
Таа додава дека, историски гледано, златото се гледа како заштита на инфлацијата, така што нема сомнение дека тоа е главната причина за зголемувањето на неговата цена во текот на 2021-2023 година.
Од нашиот аналитички тим сметаат дека сегашната глобална макроекономска перспектива ќе биде најистакнат двигател за цената на златото.
„Повеќето европски земји се во рецесиско опкружување, а очекувањата се дека САД ќе паднат во рецесија некаде во 2024 година. Златото ќе има корист од тоа и цената ќе оди нагоре. Монетарните политики ќе ги поддржат рецесиското опкружување и нагорната позиција на златото, со оглед на тоа што очекуваме да останат во рестриктивните зони барем до средината на 2024 година“, вели Савиќ.
Според нив, златото ќе продолжи да ја надминува берзата, сè додека има ниски очекувања за глобалната економска перспектива, а во прилог на цената на златото ќе одат и глобалните геополитички неизвесности.
„Централните банки може да го олеснат темпото на купување во 2024 година, но не очекуваме значителна распродажба да ја намали цената, имајќи ги предвид сите други двигатели. Се смета дека доларот ќе ослабне во 2024 година во однос на валутната кошница, што ќе ги зголеми побарувачката и цената на златото“, укажува Савиќ.
Како прво, таа посочува дека послабиот долар значи поприфатлива инвестиција во злато, што ја зголемува побарувачката, бидејќи цената на златото е деноминирана во долари, а како второ - златото и доларот се гледаат како резервни валути и како такви имаат претежно негативни корелации.
„Дополнително, трошоците за производство на злато се зголемени во последните неколку години, или поради зголемените трошоци или поради намалениот квалитет на златната руда, што ги поддржува сегашните покачени цени“, вели Савиќ.