Руските кратења на испораките на гас се ризик за единството на Европската унија затоа што оптоварените буџети и проблемите со снабдувањето ја ограничуваат способноста на Унијата да оди во чекор со изненадувачкиот и сериозен недостиг на енергија.
Земјите од ЕУ се обидуваат заеднички да одговорат на она што го нарекуваат уцена од страна на рускиот претседател Путин. Но, нивните полемики почнуваат да ја одразуваат напнатоста која ги дели северните и јужните држави членки по финансиската криза.
Државите членки вчера се согласија да ја намалат побарувачката за гас за 15 отсто во следните осум месеци. Компромисот е постигнат откако јужните земји се спротиставуваа на прелдогот на Европската комисија.
Според заменик премиерката на Шпанија планот на ЕК е „несоодветна жртва“ и додаде дека „За разлика од другите змеји, ние Шпанците не живеевме над своите можности кога се работи за енергенсите“.
Главно замерките одат на сметка на Германија која има огромен индустриски сектор гладен за енергенси. Земјата која со години ги обвинуваше Португалија, Грција и Шпанија за неодговорно економско однесување, сега бара солидарност од ЕУ за да ублажи влијанието од кратењето на испораките на руски гас од кој е премногу зависна.
Некои од земјите најверојатно нема да се жртвуваат заради неуспехот на Берлин да ги диверзифицира изворите на енергија, а притоа ги подучува јужните нации како да ги доведат во ред своите буџети.
„Економската криза во Германија би била криза на целиот континент“, вели германскиот министер за економија, Роберт Хабек.
Според некои аналитичари сега е време за расчистување на сметките.
„Северот покажа солидарност со југот за време на Ковид пандемијата, така што сега треба да се стори истото.Но, ова начело можеби не би можело да функционира и затоа треба да се најде начин да се избегрне ризикот од фрагментација“, велат аналитичарите.
Според висок германски функционер, солидарноста на ЕУ зимава би можела да исчезне заради недостигот на гас. Заради тоа Германија, која има проблем со инфраструктурата за да набавува течен гас, вложи 15 милијарди евра за купување на енргенс кој би го складирала, со што налути дека од партнерите во ЕУ бидејќи овој потег ги зголеми цените на гасот.
Целта на ЕК за пополнетост на залихите е 80 отсто до неомври , но според пресметките заради прекинот на испораката нивото нема да биде над 70 отсто. Тоа значи дека ќе фалат 30 милијарди кубни метри во текот на зимата и тоа во случај временските услови да се нормални, а испораките на течен гас да бидат високи.
Сепак, земјите кои беа на удар на германскиот притисок пред десет години се убедени дека солидарноста ќе надвладее иако жестоките расправи би можеле да го загрозат единството.
„Нема време за нови поделби меѓу северот и југот, тоа успеавме да го нандминеме за време на ковид кризата“, вели заменик министерот за надворешни работи. „Тоа би бил чекор назад“.