Еуфоријата за вештачката интелигенција ги крие првите знаци на пукање

На Вол Стрит владее еуфорија, додека макроекономските индикатори испраќаат сè послаби сигнали. Инфлацијата останува тврдоглаво над целта, невработеноста полека расте, а растот на берзанските индекси се потпира на тесен круг технолошки гиганти. Дали ова е нова ера на продуктивност водена од вештачка интелигенција или уште еден циклус што чека свој катализатор за корекција?

Американската економија е во невообичаена состојба на хаос. Од една страна, фискалната политика на Трамп и новите царини ги поттикнуваат инфлаторните притисоци, додека самата инфлација останува постојано над целното ниво од два проценти на Фед. Паралелно, пазарот на трудот покажува знаци на слабост.

Џером Пауел, гувернерот на американскиот Фед, рече дека ризиците за инфлацијата се наклонети нагоре, а ризиците за вработувањето се наклонети надолу, што ја прави ситуацијата многу предизвикувачка. Таквата комбинација остава простор за страв од стагфлација, сценарио што ги држи централните банкари на штрек.

Американскиот пазар на трудот е особено интересен, бидејќи историјата сугерира дека растот на невработеноста честопати претходи на рецесијата. Во 2007 година, стапката се зголеми за 0,5 проценти годишно пред глобалната финансиска криза, а истото се случи и во 2000 година, во пресрет на рецесијата во 2001 година. Денес, од почетокот на 2023 година, невработеноста во САД исто така се зголеми за половина процентен поен.

И покрај овие сигнали, берзата пишува сосема поинаква приказна, а индексите на берзата поставуваат рекорди и продолжуваат да растат и покрај зголемената невработеност и другите загрижувачки макроекономски податоци.

Што стои зад континуираниот раст на пазарот?

Големите компании. Концентрацијата на 10-те најголеми компании во индексот S&P 500 е околу 40 проценти, што е највисока во последните 25 години, и повеќе од концентрацијата што беше во 2000 година - кога се случи дотком балонот.

Покрај исклучителната концентрација, растот на индексот S&P 500 во последните три години, од околу 65 проценти, може да се подели на два јасно одвоени тренда.

Индексот Magnificent 7, кој ги следи седумте најголеми компании во САД, скокна за речиси 200 проценти во тој период и е клучен двигател на целокупниот раст. Од друга страна, индексот Equal Weight S&P 500, кој им дава еднаква тежина на сите акции и со тоа го исклучува ефектот од концентрацијата на големите компании, порасна само за околу 30 проценти.

Таквата разлика јасно покажува дека моментумот на берзата не е широко распределен, туку се потпира на тесен круг технолошки гиганти.

Bloomberg

На пазарот, често можете да ја чуете изреката: „овој пат е различно“. Навистина, ситуацијата денес не е идентична со дотком балонот од почетокот на 2000-тите. Најголемите американски компании остваруваат силна добивка и имаат бизнис модели кои се глобално вкоренети, додека тогаш многу компании бележеа загуби и работеа врз основа на ветувања. Сепак, важно е да се нагласи дека ова се високо циклични компании. Нивната профитабилност во голема мера зависи од инвестициските циклуси и високото ниво на капитални инвестиции, и токму тоа ги прави ранливи во случај на посилно економско забавување или притисок врз корпоративните буџети.

Дополнителен ризик лежи во бранот ентузијазам околу вештачката интелигенција, која во моментов ги поддржува вреднувањата. Додека инвеститорите се надеваат дека вештачката интелигенција ќе воведе нова ера на продуктивност и приходи на долг рок, краткорочното прашање е дали растот може целосно да ги оправда премиите што пазарот веќе ги плаќа. Историјата сугерира дека пазарите ретко толерираат толку силна концентрација без корекција.

На секоја корекција и треба катализатор

Историски гледано, рецесиите честопати имале јасен катализатор. Некогаш тоа беше пандемија, како во 1920 и 2020 година. Друг пат пукна меур, како што се случи со технологијата во 2000-тите или недвижностите во 2008 година. Нафтените кризи честопати беа причина, на пример во 1970-тите и 1990-тите. Денес, барем засега, таков јасен катализатор сè уште не се појавил.

Сепак, постојат одредени тивки индикатори дека нешто се случува во позадина. Пример за ова е повисоката инфлација, која ги одржува каматните стапки повисоки и покрај слабиот пазар на трудот. Или тарифите, за кои многу економисти предупредуваат дека би можеле да играат улога на катализатор. Иако тие веќе покажуваат одредено негативно влијание врз макроекономските индикатори, пазарот сè уште стои цврсто благодарение на растот на платите и инвестициите во капитални вложувања, особено во големите технолошки компании.

Она што потенцијално е алармантно е меѓусебната поврзаност на овие компании. На пример, најголемите извори на приход за „Енвидија“ (Nvidia) се „Мајкрософт“ (Microsoft), „Амазон“ (Amazon), „Алфабет“ (Alphabet), „Мета“ (Meta), „Оракл“ (Oracle) и „Опен еј-ај“ (OpenAI). Се создава затворен круг: „Енвидија“ инвестира во „Опен еј-ај“, „Опен еј-ај“му плаќа на „Оракл“ за клауд инфраструктура, а „Оракл“ потоа купува графички картички на „Енвидија“. На овој начин, парите постојано циркулираат во истиот екосистем. „Енвидија“ потоа купува свои акции со профитот што го остварува и на тој начин го промовира нивниот раст на пазарот.

Иако вештачката интелигенција е секако технологија со огромен долгорочен потенцијал, на краток рок таа сè уште не генерира опипливи поврати од инвестициите. Огромните капитални трошоци засега немаат јасна монетизација, а клучното прашање за пазарите станува што ќе се случи ако тие инвестициски циклуси се забават? Во тој случај, приходите и заработката, а со тоа и растот на големите технолошки компании, би се забавиле. Можеби тоа би можело да биде вистинскиот катализатор?

 

 

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар