Претседателот Доналд Трамп изјави дека САД и Русија веќе разговараат за поделба на „активи“ како дел од напорите за завршување на борбите во Украина, што е најнов знак дека можеби се подготвува да ги жртвува интересите на Киев во разговорите со Владимир Путин в вторник.
Една од целите на повикот е да се добие согласност од рускиот претседател за 30-дневен прекин на огнот што Трамп го предложи овој месец и на кој Украина се согласи. Досега, Путин не дал јасна посветеност, велејќи дека ја прифаќа идејата во принцип, но сака да се исполнат одредени услови.
„Утре наутро ќе разговарам со претседателот Путин за војната во Украина“, напиша Трамп во понеделникот вечерта на социјалните мрежи. „Многу елементи од конечниот договор се веќе усогласени, но многу остануваат“.
Прочитај повеќе

Кремљ потврди дека Путин и Трамп утре ќе разговараат за Украина
Трамп претходно изјави дека има „многу добра шанса“ за договор
17.03.2025

Путин ќе се согласи со условите за примирје според негови услови
Руските власти не разговараа со нивните американски колеги за договорот од Џеда.
12.03.2025

Европа ги зголемува трошоците за одбрана, „Рајнметал“ ја зголемува продажбата
Германскиот производител на оружје го користи растот на европските трошоци за одбрана.
12.03.2025

Украина е подготвена да прифати 30-дневен прекин на огнот
САД сега ќе го пренесат овој предлог до Русија за да побараат нејзино одобрување
11.03.2025
Овие изјави, заедно со коментарите на Трамп во неделата вечер дека двете страни веќе разговараат за поделба на активи, сугерираат дека многу одлуки веќе се донесени — со или без Украина.
Киев и неговите европски сојузници се загрижени дека Трамп ќе се обиде да ги принуди на договор под условите на Русија, оставајќи ја Украина ослабена и ранлива на Кремљ во иднина. Покрај прекинот на огнот, денешниот разговор — втор меѓу Трамп и Путин од почетокот на актуелниот мандат на американскиот претседател — веројатно ќе допре и до пошироки економски интереси и можен директен самит меѓу двајцата лидери, додека Белата куќа се обидува да ги ресетира односите со Москва.
Иако Путин сè уште не се обврзал јавно на 30-дневниот план за прекин на огнот што минатата недела го договорија американски и украински претставници, Трамп и неговиот тим изразија оптимизам дека можат да постигнат договор што ќе стави крај на борбите долж границата од 1.900 километри.
Но, досегашните навестувања ги загрижуваат критичарите на Трамп дека тој — кој во својата кампања вети брзо завршување на војната, можеби дури и пред повторно да ја преземе Белата куќа — би можел да ѝ понуди отстапки на Русија без согласност од Украина, ставајќи го украинскиот претседател Володимир Зеленски во опасна позиција.
„Најлошото сценарио од украинска перспектива би било Трамп да биде убеден од Путин дека руските барања се легитимни и прифатливи, а потоа да врши притисок врз Украина да ги прифати“, вели Ен Мари Дејли, истражувачка за Русија и воени прашања во РАНД (RAND). „Бидејќи главната цел на Трамп е едноставно да ги запре борбите, многу е можно да изврши притисок врз Украина да се откаже од одредени делови од својата територија или пристап до економски или индустриски капацитети за да се постигне мир“.
Bloomberg
Сенаторката Џин Шахин, водечки демократ во Комитетот за надворешни односи на Сенатот, го повика Трамп во изјава „да не биде измамен од лажните ласкања или манипулативните тактики на Владимир Путин“.
Специјалниот претставник на Белата куќа, Стив Виткоф, кој се сретна со Путин на 13 март во обид да го убеди да го потпише рамковниот договор за 30-дневен прекин на огнот, што САД и Украина го договорија во Џеда, Саудиска Арабија, во неделата изјави дека неговите разговори со рускиот претседател биле „позитивни“.
Деталите од разговорите меѓу САД и Русија досега се нејасни. Но, Трамп, зборувајќи со новинарите во авионот „Ер Форс Уан“ во неделата вечерта, рече дека двете страни разговараат за „поделба на одредени активи“, вклучувајќи и електрани — што е навестување за нуклеарната централа во украинскиот регион Запорожје, која е под руска окупација.
„Ќе разговараме за електраните“, рече Трамп. „Тоа е големо прашање, но мислам дека веќе имаме многу работи дискутирани од двете страни, Украина и Русија“.
Руски хартии од вредност
Како знак на можен економски ангажман, Путин дозволи на некои меѓународни фондови, вклучително и американски, да продаваат руски хартии од вредност. Со претседателски декрет, Путин му овозможи на американскиот фонд 683 КП (683 Capital Partners LP) да купува хартии од вредност на руски компании што биле во сопственост на десетина западни инвестициски и хеџ-фондови. Меѓу фондовите што добија право да продаваат средства беа ФА (Franklin Advisers Inc.), „Темплтон“ (Templeton Asset Management Ltd.) и БГО (Baillie Gifford Overseas Ltd).
Но, рускиот лидер повеќепати ги игнорираше повиците за брз прекин на војната што ја започна, наведувајќи дека сака потраен договор, додека истовремено инсистира на низа услови што Киев тешко би можел да ги прифати.
Украинските и некои европски претставници го гледаат ова како знак дека Путин тактизира и можеби не преговара со искрени намери. Во меѓувреме, неговите сили продолжуваат да напредуваат на бојното поле, вклучително и со потиснување на украинските војници од поголемиот дел од руската Курска област, што ја зазедоа минатата година и планираа да ја користат како преговарачки адут во мировните разговори.
„Украина е подготвена за безусловен 30-дневен прекин на огнот“, напиша Зеленски на X по разговорот со францускиот претседател Емануел Макрон во понеделникот. „Сепак, за да се спроведе, Русија мора да престане да поставува услови“.
Москва постави барања што вклучуваат задржување на териториите што ги освоија руските сили, ограничување на големината на украинската армија и намалување на западната воена помош.
Русија, исто така, сигнализираше дека украинската аспирација за членство во НАТО е црвена линија, став што Трамп го поддржа. Сепак, не е јасно како такво барање би можело да се формализира во договор, бидејќи тоа би значело Украина, заедно со сите 32 членки на алијансата, да се откаже од овој стратешки приоритет.
Европските лидери не кријат дека се загрижени оти Трамп во директниот разговор со Путин може да направи отстапки што би ја ослабиле и Украина и европската безбедност.
„Трамп треба да му каже на Путин да го прифати примирјето 'или утре ќе добие полош договор, а задутре уште полош',“ изјави литванскиот министер за надворешни работи Кестутис Будрис за „Блумберг“ во понеделникот, во интервју од седиштето на НАТО во Брисел.
„Русија нема интерес да постигне договор и нема знаци дека ќе се откаже од своите барања“, додаде тој.