Глобалната економија во 2024 година ќе расте побавно од претходните очекувања, а борбата против инфлацијата ќе биде подолга. Постои висок потенцијал и за нова рецесија во еврозоната на крајот на оваа година, а во исто време веројатно е дека намалување на економската активност ќе има и во САД, прогнозира аналитичкиот тим на „Блумберг Адрија“ во најновиот макроекономски извештај.
Во регионот, пак, нашите аналитичари очекуваат ниски едноцифрени стапки на раст на реалниот БДП во 2023 година. Оваа прогноза за регионот е подобра од претходната. Тогаш се очекуваа стагнација во поголемите регионални економии и ниски стапки на раст во преостанатите. Сега основното сценарио за сите земји во регионот Адрија е раст од 1,2 отсто во Словенија до највисоки 2,8 отсто во Босна и Херцеговина. За следната година највисок раст се прогнозира во Србија, три отсто.
Целата макроекономска анализа можете да ја прочитате тука.
Прочитај повеќе
ДЗС: Раст на БДП од 2,1 процент во првото тримесечје од 2023
Раст од 10,6 проценти во трговијата на големо и трговија на мало, поправка на моторни возила и мотоцикли, транспорт и складирање и објекти за сместување и сервисни дејности
05.06.2023
Нови проекции на НБРМ: БДП ќе порасне за 2,1 отсто годинава
Надолна корекција на растот во однос на основното сценарио
16.05.2023
Инфлацијата во еврозоната во мај забави на 6,1 отсто
Годишната стапка на инфлација во еврозоната била 6,1 отсто во мај 2023 година, што е намалување во однос на седум отсто во април.
16.06.2023
Инфлацијата забави на 11,3 проценти, поскапеле повеќе производи
Трошоците на животот во мај 2023 година, во споредба со претходниот месец се зголемиле за 0,4 проценти, а цените на мало се намалиле за 0,9 проценти
07.06.2023
Според нашите аналитичари, пооптимистичките прогнози се должат на тоа што е видливо дека клучните економски трендови се покажаа како многу посилни.
„Трошењето на домаќинствата сè уште е поддржано од клучните основи на потрошувачката - силните номинални зголемувања на платите, ниските стапки на невработеност и вишокот заштеди создадени за време на пандемијата. Поддршка на ова дадоа и фискалните политики (иако во различен степен од земја до земја), кои во голема мера дејствуваа против зголемените трошоци за живот“, се наведува во анализата.
Македонија: Се намалува куповната моќ на домаќинствата
Според аналитичарите на „Блумберг Адрија“, во Македонија економијата годинава ќе порасне за 1,9 отсто, а инфлацијата ќе остане двоцифрена. Невработеноста ќе се намали до 13 отсто (од 14,4 отсто во 2022 година).
Подобрата проекција за растот во земјава се должи на зголемената надворешна побарувачка, која се должи на тоа што забавувањето кај главните економски партнери беше послабо од очекуваното и извозната компонента изгледа посилно од претходно. Но дома побарувачката се намалува, констатираат нашите аналитичари.
„Од друга страна, гледаме забавување кај увозот како резултат на намалената домашна побарувачка. И потрошувачката на домаќинствата забавува, главно во вториот квартал од 2023 година, што се должи на намалените средства за трошење, пред сè на падот на реалните плати“, се наведува во анализата.
Аналитичарите гледаат придобивки од иницијативата Отворен Балкан, која вклучува слободен проток на работната сила меѓу Македонија, Србија и Албанија.
Инфлацијата, според нашиот аналитички тим, ќе остане двоцифрена и оваа година ако високата споредбена основа од 2022 година и намалувањето на домашната побарувачка диктираат надолен тренд. Подрастично намалување на инфлацијата се очекува во 2024 година.
Монетарно олабавување од следната година
Во однос на монетарните политики, аналитичкиот тим на „Блумберг Адрија“ пишува дека затегнувањето на страната на Европската централна банка (ЕЦБ) не беше толку сериозно за да не дојде до колапс на банкарскиот систем, а ликвидноста на банките во еврозоната и натаму е на историски највисоки нивоа.
„Тоа спречува зголемувањето на каматните стапки за кредитите да го следи во целост зголемувањето на стапката на ЕЦБ. Би тврделе дека ЕЦБ (и нејзините глобални партнери) се ’надевале’ дека ќе дојде до економска рецесија и таа ќе ја одигра својата улога во борбата против високата инфлација. Но ваквите ’надежи’ се покажаа како погрешни. Затоа ќе претстојат натамошни затегнувања од страна на ЕЦБ за нормализирање на вишокот ликвидност“, се наведува во анализата.
Нашите аналитичари сметаат дека ЕЦБ се наоѓа на крстопат: подготвена е да дејствува и натаму за затегнувањето, но во исто време се обидува да обезбеди услови за меко приземјување, во смисла да не биде премногу рестриктивна.
„По зголемувањето на каматните стапки во јуни 2023 година, читајќи ги меѓу редови коментарите на ЕЦБ, гледаме барем уште едно зголемување на стапката за 25 базични поени во јули годинава, но и ризик од барем уште едно зголемување до крајот на оваа година. Промените на стапката, како и секогаш, ќе бидат условени со дополнително забавување на стапката на инфлација“, пишуваат аналитичарите на ББА.
Стапката на шестмесечниот Еурибор во 2023 година ќе се движи околу четири отсто, а според оваа анализа, олабавување на монетарната политика се очекува во почетокот на следната година.