.webp){kind=icon}
Состојбата на вложувања на резидентите во домашни и странски должнички хартии од вредност, на крајот на вториот квартал од 2022 година, изнесува 324 милијарди денари (околу 5,2 милијарди евра), што е квартално намалување од 9,1 милијарда денари (147 милиони евра) односно 2,7 проценти, покажуваат податоците што ги објави Народната банка.
„Кварталниот пад во целост се должи на намалените вложувањата на финансискиот сектор. Од аспект на домашните сектори иматели на должнички хартии од вредност, финансиските друштва имаат најголемо учество од околу 95 проценти од вкупното портфолио“, објаснуваат од Народната банка.
Имено, вкупните вложувања на финансискиот сектор во должнички хартии од вредност во вториот квартал од 2022 година изнесуваат 308 милијарди денари (околу пет милијарди евра), што претставува квартален пад од 2,9 проценти.
„Од аспект на структурата по сектор на издавачи на хартии од вредност, финансиските друштва главно инвестираат во државни хартии од вредност, коишто на крајот на јуни 2022 година учествуваат со 51 проценти во вкупните вложувања, а потоа следуваат вложувањата во странски должнички хартии од вредност, со учество од 47 проценти. Остатокот од портфолиото од 2 проценти се однесува на вложувањата во хартии од вредност издадени од финансиски друштва“, информираат од Народната банка.
Анализирано од аспект на издавачите, кварталниот пад е резултат на намалување на вложувањата на финансискиот сектор во странски должнички хартии од вредност, намалување на износот на средствата пласирани во должнички хартии од вредност издадени од финансиските друштва (благајничките записи) и во државни хартии од вредност.
„Во однос на крајот на 2021 година, намалувањето на портфолиото на финансиските друштва во должнички хартии од вредност изнесува 19,6 милијарди денари (318 милиони евра) односно 6 проценти, при што најголем придонес за падот имаат странските должнички хартии од вредност, а потоа и хартиите од вредност издадени од финансиски друштва, во услови на раст на вложувањата во државни хартии од вредност“, велат од Народната банка.
Оттаму додаваат дека секторот на домаќинствата и непрофитните институции кои им служат на домаќинствата (НПИСД) има слаб интерес за инвестирање на своите средства во должнички хартии од вредност.
„На крајот на вториот квартал од 2022 година, портфолиото на овој сектор изнесува 913 милиони денари (14,8 милиони евра) и оствари квартално намалување од 39 милиони денари. Во структурата на вложувањата во должнички хартии од вредност и натаму најголемо учество имаат државните хартии од вредност (обврзниците за денационализација), а по нив следуваат вложувањата во финансиските друштва. Од аспект на секторот на издавачи на должнички хартии од вредност, кварталното намалување е речиси целосно одраз на намалувањето на вложувањата на домаќинствата во државни хартии од вредност“, информираат од Народната банка.
Должничките хартии од вредност како инструмент имаат најмала застапеност во портфолиото на секторот нефинансиски друштва. На крајот на вториот квартал од 2022 година, вложувањата на овој сектор изнесуваат незначителни 268 милиони денари и бележат квартално намалување од 8,1 милион денари. Гледано по секторите на издавачите, кварталниот пад се должи на намалувањето на вложувањата во должнички хартии од вредност издадени од финансискиот сектор (банките) коишто имаат најголемо учество во портфолиото на овој сектор.
На крајот на вториот квартал на 2022 година, состојбата на должнички хартии од вредност коишто ги поседува секторот странство изнесува 108,8 милијарди денари(1,7 милијарди евра), што претставува квартален пад од 9,9 проценти.
„Структурата на портфолиото на должнички хартии од вредност по секторот на издавачите укажува дека и натаму вложувањата во државни хартии од вредност (еврообврзници) се најзастапени инструменти, со учество од 99,6 проценти од вкупните вложувања“, објаснуваат од Народната банка
Гледано по секторот на издавачите, кварталниот пад целосно е резултат на намалувањето на портфолиото на нерезидентите во државни хартии од вредност, коешто е одраз на ценовните промени (пад на пазарните цени на еврообрзниците).
„Анализирано во однос на крајот на 2021 година, намалувањето на портфолиото на нерезидентите изнесува 20,6 милијарди денари (334 милиоини евра) или 17 проценти, главно заради негативниот ефект од ценовните промени, во услови на дополнителен негативен придонес на нето-вложувањата во државни хартии од вредност“, велат од Народната банка.
Приказот „од кого на кого“ покажува дека државата е клучен издавач на должнички хартии од вредност, додека нерезидентите и финансиските друштва се најголемите доверители, односно иматели на должнички хартии од вредност.
„Во вториот квартал од 2022 година во однос на првиот квартал од 2016 година, се забележува значително зголемување на издадените државни хартии од вредност, но од аспект на структурата нема позначајни промени, односно и натаму нерезидентите и финансиските друштва се клучни иматели на хартии од вредност. Најголем износ на должнички хартии од вредност во странство поседуваат финансиските друштва (централната банка), при што во однос на првиот квартал од 2016 година се забележува зголемување на девизните резерви пласирани во должнички хартии од вредност“, потенцираат од Народната банка.
