Побарувачката од инвеститорите за ЕСГ-инвестиции (анг. ESG -Environmental, Social, and Management) е многу поголема од понудата. Банките и инвестициските фондови се приспособуваат на тоа, изјавија учесниците на конференцијата „Регрин“ (ReGreen), која вчера се одржа во организација на „Блумберг Адрија“.
„Инвеститорите го очекуваат тоа. Скандинавците на пример воопшто не инвестираат без ЕСГ-рејтинг“, одговори претседателот на УО на НЛБ, Блаж Бродњак, на прашањето зошто НЛБ одлучила за ЕСГ-рејтинг. Според Бродњак, доаѓа до промена на парадигмата во светот на финансиите со воведувањето на таканаречените зелени обврзници. Според него, проектите што ќе ги финансираат банките ќе бидат подложни на строга процена од аспект на нивните влијанија врз животната средина. Како што истакна, НЛБ седум години не финансира проекти од областа на експлоатација на јаглен, а многу низок удел во нивното портфолио имаат и другите фосилни технологии.
Зелени кредити и проекти за недвижности
Банките (и другите инвеститори) се многу заинтересирани да инвестираат во зелени проекти, а побарувачката е многу поголема од понудата. Во Словенија, според Бродњак, кредиторите едвај ги чекаат најавените енергетски проекти, како изградба на нови хидроцентрали и ветерни централи, нов блок на нуклеарна централа и така натаму. Според него, критериумот за квалификација на зелена инвестиција е јасен, тоа се тие што ја намалуваат потрошувачката на енергија. Според Бродњак, проектите што не можат да реализираат поврат на заемот од барем пет проценти не заслужуваат финансирање.
„Компанијата за недвижности ’Корвин’ (Corwin) планира да финансира изградба на јаглеродно неутрални згради со издавање обврзници што ќе имаат карактеристики на зелена обврзница, иако тие формално нема да се квалификуваат како такви, бидејќи регулативата во оваа област сè уште не е утврдена“, рече Роберт Митерпах од „Корвин“, компанија што развива неколку големи проекти за недвижности во Љубљана. Приносот на нивната обврзница за недвижен имот ќе биде 5,5 отсто.
Пристапот до капитал преку берзата е тежок во Србија
„Ако сакате да бидете успешни, мора да бидете еколошки одговорни, бидејќи ЕСГ стана стандард“, рече Михајло Јанковиќ од српскиот холдинг „МК груп“ (MK Group) во рамките на дискусијата на конференцијата „Регрин“.
„Порано фокусот беше само на интересите на акционерите, сега треба да се гледаат придобивките од сите чинители во опкружувањето“, рече Јанковиќ. „МК груп“ планира да инвестира 900 милиони евра во проекти за обновлива енергија во следните три години. Тие очекуваат поврат на инвестициите во опсег од 10 до 12 проценти.
„Во Србија пристапот до капитал преку берзата е тежок бидејќи таа стагнира“, објасни Јанковиќ, додека финансирањето преку зелени обврзници има голем потенцијал, а побарувачката за зелени обврзници од српската влада е голема кај инвеститорите. Според Јанковиќ, времето на евтин капитал е завршено.
Фондот „Алфи рињујблс“ (Alfi Renewables) инвестира многу средства во обновливи извори на енергија во регионот. Директорот на фондот, Јанез Грошељ вели дека побарувачката за зелена енергија е многу поголема од понудата.
„Гледаме голем консензус за зелена транзиција, која е неопходна. Најскапо ќе биде ако останеме на статус кво“, вели Грошељ. „Алфи рињујблс“ очекува поврат за своите инвестиции од над 10 проценти.