.webp){kind=icon}
Високата инфлација ги зголеми трошоците на осигурителните компании по основа на исплата на штети во текот на минатата година. Зголeмените исплати најмногу се почувствувале кај осигурувањето од автоодговорност, кое чини половина од вкупните исплатени штети, но и кај приватното здравствено осигурување, кое имаше свој значаен подем во 2022 година. Од друга страна, медицинските услуги во приватните здравствени установи драстично се зголемија, па тоа ја зголеми штетата.
Во вакви услови, сепак, осигурителниот бизнис лани оствари подобри резултати од претходните години. Нашата анализа, во која фрламе поглед на состојбите во осигурителниот бизнис оваа година, покажува дека ако стапката на инфлација остане висока - ќе бидат потребни и промени на цените на осигурителните производи што ги плаќаат граѓаните и стопанството.
Дали најбрзорастечкиот сегмент во осигурувањето во изминатиов период, приватното здравствено осигурување, ќе доживее промени, со оглед на тоа што даночната реформа што ја воведе Владата од годинава директно го погодува? Сите дилеми ги отвораме со прашања до главните менаџери на три осигурителни компании, меѓу најголемите во земјава.
Сите најавуваат иновации што треба да го ублажат ударот на кризата, а бизнисот да продолжи да расте како и во изминатите години.
Цените за автоодговорноста се исти од 2008 година, трошоците за исплати растат
Ѓорѓе Војновиќ, главниот извршен директор на „Триглав осигурување“, друштвото со најголемо учество на пазарот, во разговор за „Блумберг Адрија“ вели дека минатата година понудиле новитети што ги поддржуваат современите трендови, но оствариле и раст на премијата.
Ѓорѓе Војновиќ
„Развојот го насочуваме кон понуди што ги интегрираат стратегиските насоки, особено одржливоста во работењето и грижата за животната средина. Резултатите во текот на 2022 година беа под влијание на зголемениот обем на работа, менаџирањето на инфлацискиот притисок, како и поинтензивните отштетни побарувања. Заклучно со третото тримесечје од годината, остваривме раст во бруто-полисирана премија од 17,3 отсто во споредба со истиот период минатата година, со што го зголемивме пазарниот удел и дополнително ја зајакнавме водечката позиција на пазарот на неживотно осигурување, кој, пак, во конкретниот период покажа раст од 7,1 отсто“, вели Војновиќ.
Позитивни финансиски резултати бележи и „Кроација осигурување – неживот“. Генералниот директор на компанијата, Александар Манев, за „Блумберг Адрија“ вели дека инфлацијата и зголемените цени во голема мера влијаеле и врз осигурителниот пазар, но осигурителните компании покажале флексибилност и издржливост во надминувањето на оваа голема пречка, како и во справувањето со пандемијата, економските последици од конфликтот меѓу Русија и Украина, енергетската криза. Тој потврдува дека и покрај сите тешкотии, осигурителната индустрија сепак бележи определен тренд на пораст, слично како и „Кроација осигурување“, која остварила раст во сите сегменти на работењето и работела со профит.
Александар Манев
Според него, драстичните покачувања на цените на здравствените услуги на приватните болници, цените на автомобилските резервни делови и работната рака во сервисите, на градежните материјали и на сите видови услуги, односно поскапувањето речиси на сите влезни параметри што ја дефинираат висината на настанатите штети придонесе за огромна неизвесност во работењето.
„Очекувано, најмногу средства за штети се исплатени во најголемата осигурителна класа – автомобилската одговорност. Оваа класа е доминантна, со учество од 50 отсто во вкупното портфолио, и ова претставува важен податок ако се има предвид притисокот од инфлацијата, особено поради растот на цените на резервните делови. Во Македонија, 13 отсто од возилата што се вклучени во сообраќај не се регистрирани, додека во земјите од регионот овој процент изнесува 3 проценти. Ваквата слика кај класата за автоодговорност дополнително ја отежнува борбата на осигурителните компании. Најголем раст на износот на исплатените средства и на фреквенцијата на исплатените штети има кај здравственото осигурување. Овој тип осигурување учествува со 17 проценти на пазарот, со оглед дека станува збор за класа што е особено под удар на зголемените цени кај здравствените услуги“, објаснува Манев.
Манев додава дека „се наметнува потреба да се ревидираат цените на осигурителните услуги, со посебен акцент на цената за автомобилската одговорност, како задолжителна класа и кај доброволното здравствено осигурување“.
Податоците на Агенцијата за супервизија на осигурувањето (АСО) за девет месеци од 2022 година покажуваат дека токму кај автоодговорноста се исплатени најмногу штети, над 21.000, или во вредност од 25,5 милиони евра.
И Климе Попоски, претседател на УО на „Винер осигурување“, за „Блумберг Адрија“ вели дека токму регулираните цени за автоодговорноста ќе бидат најголем предизвик и во 2023 година.
„Во услови на регулирани цени на осигурување од автоодговорност, цени што се непроменети од 2008 година, ќе има силен притисок на профитабилноста поради инфлаторен притисок и сè поизразена т.н. социјална инфлација“, вели тој.
Климе Поповски
Сепак, според Попоски, и во вакви отежнати услови, „Винер друштво за неживотно осигурување“ остварило историски најголем износ на приходи од продажба на полиси за осигурување и приходи од финансиски вложувања, во износ од една милијарда и осумдесет илјади денари.
„Во споредба со резултатите од 2021 година, остварен е пораст на бруто-полисирана премија од 16 отсто. Она што особено нè радува е дека бележиме пораст во сите класи на осигурување, пред сè во т.н. доброволни или незадолжителни класи на осигурувања, како што е имотното осигурување, со 45 отсто или остварена продажба во износ од 126 милиони денари, каско-осигурување со 39 отсто зголемување на премијата, односно 78 милиони денари“, вели Попоски.
Предизвици
Еден од предизвиците со кои ќе се соочи осигурителниот бизнис во 2023 година е доброволното здравствено осигурување, кое имаше најголем раст во претходните неколку години, а сега ќе биде погодено од даночната реформа, која почна од 1 јануари. Имено, даночното ослободување за ова осигурување по основа на данок на личен доход веќе не важи.
„Концептот на третирање на трошоците за приватно здравствено осигурување како признаен расход за компаниите и неоданочени со персонален данок за вработените се покажа како ефикасен инструмент, преку кој се подобрија здравствената заштита и долгорочната финансиска безбедност на граѓаните, но и значајно се намали товарот врз Фондот за здравствено осигурување. Ова е особено важно ако се има предвид дека, и покрај исклучителните резултати, состојбата на овој тип доброволно осигурување значајно заостанува во споредба со другите типови осигурување во Македонија, како и со нивото во ЕУ. За споредба, учеството на премија за здравствено осигурување по жител во Македонија изнесува 3,2 евра, додека просекот во ЕУ е околу 300 евра. Во услови кога истовремено се соочуваме со медицинска инфлација, која во глобални рамки достигна 20 отсто, ефектот од дополнителните даночни измени ќе биде неизбежен и ќе бара приспособување, со оглед на тоа што плановите за периодите што следуваат не претпоставуваа зголемено даночно оптоварување врз клиентите за осигурителните производи, кое би имало влијание врз претпоставените индикатори“, вели Војновиќ.
Манев од „Кроација осигурување“ вели дека со месеци во делот на приватното здравствено осигурување има тренд на зголемување на цената што ја плаќаат клиентите.
„Со тоа правиме напори да го амортизираме ударот што ни го задава медицинската инфлација. Во однос на користењето од страна на клиентите, нашето портфолио во најголем дел е составено од компании што ја имаат обезбедено оваа услуга во форма на бенефиција за своите вработени и како таква им е на располагање на самите клиенти. Важно е да се напомене дека преку градење мрежа на партнери (ординации, поликлиники, болници итн.) обезбедуваме фер и коректен однос во делот на користењето на здравствените услуги“, вели Манев.
Според Попоски од „Винер осигурување“, растот во овој сегмент се очекува годинава да забави поради неколку фактори, а првиот е даночната реформа. Вториот е прекумерната употреба од страна на клиентите што имаат ваков вид осигурување
„Таканаречената медицинска инфлација преку силен пораст на цените на здравствените услуги кај приватните здравствени установи ќе предизвика корекција на тарифите, односно цените на ДЗО. Општо е познато дека овој вид осигурување предизвикува голем морален хазард кај консументите и тоа има неповолно влијание врз големината на исплати на штети. Поради тоа, компаниите ќе бидат повнимателни во процесот на селекција и класификација на осигурениците, како и во опфатот на покритие на здравствени ризици,“ вели Попоски.
Иновациите се клучни за подобри резултати годинава
„Иновацијата е во основата на нашите продукти и услуги, па и во 2023 година продолжуваме во тој дух“, вели Манев.
„Во новата година ќе продолжиме да вложуваме во нови технологии и имплементација на нови концепти што ќе бидат во хармонија со потребите на нашите клиенти. Целта е постепено да ги имплементираме дигиталните алатки, затоа што за дигитално функционирање во осигурителниот пазар е потребно да се вложи во едукација и во издигнување на свеста кај клиентите за можностите и безбедноста од овој начин на продажба на осигурителни полиси. Финансиските, банкарските и осигурителните услуги веќе извесно време работат заедно и ги прошируваат можностите на пазарот. Актуелната социоекономска ситуација дополнително го поттикнува развојот на заеднички производи, а банкоосигурувањето е канал што дефинитивно дополнително ќе се развива, со посебен фокус на производи од CPI (credit protection insurance). Овие производи се издвоени како перспективни во финансиските услуги и иновативни, така што создаваат многу можности за развој“, вели тој.
Depositphotos
Војновиќ за годинава се надева на помали предизвици од геополитички и економски аспект, кои сериозно влијаат на сите сегменти од деловниот, социјалниот и општествениот живот во светски размери.
„Се надевам дека монетарната и фискалната политика ќе се движат во насока што ќе придонесе кон намалување на инфлацијата, која сериозно ги нарушува стандардот и начинот на живот на граѓаните, а секако има реперкусии и врз резултатите и начинот на работа на деловната заедница во земјава. На 2023 година гледам со претпазливост и искрено се надевам дека оваа година осигурителната индустрија и воопшто економијата ќе функционираат во попогодни услови, што ќе придонесе бизнисите да бележат дури и поголем раст од предвидениот. Се надеваме дека ќе бележиме уште подобри резултати во незадолжителните класи на осигурување, чиј развој е особено важен и за осигурителната индустрија, но и за граѓаните. Веруваме дека дигитализацијата на услугите, градењето екосистеми на поврзани услуги и поголемата флексибилност и достапност на услугите се фактори што во голема мера ќе придонесат кон подобри резултати“, вели Војновиќ.
Попоски има позитивни очекувања во однос на приносите од вложувања, како резултат на поатрактивните каматни стапки на традиционалните инструменти на инвестирање, но само доколку стапката на инфлација биде на ниво под износот на остварените приноси. Најавеното формирање земјоделски осигурителен пул ќе има голем потенцијал за развој на земјоделското осигурување.
„’Винер’ ќе продолжи успешно да испорачува висококвалитетни услуги за финансиска заштита на нашите клиенти што ќе ги пресретнат барањата за новопојавени ризици, како што се осигурување на обновливи извори на енергија, телемедицина, осигурување од сајбер-ризици, осигурување од невработеност, осигурување од ризици од климатски промени“, вели тој.
