Поплави, пожари, суши, а во Македонија осигурувањето имот е само трошок

Поплавите што ја погодија Европа на средината на септември однесоа 24 животи, засегнаа околу два милиони луѓе, а штетите што ги предизвикаа се бројат во милијарди.

Најлошо беше во Централна Европа. Според податоците, во Романија и во Полска се случија најголемите поплави во последните дваесетина години.

За поддршка на засегнатите, Европската комисија стави на располагање на фондовите 10 милијарди евра, а најави и дека пари од фондот за солидарност на Европската Унија исто така ќе им бидат ставени на располагање на државите од Централна Европа.

Според британскиот еколошки консултант „ЏБА риск менаџмент“ (JBA Risk Management), поплавите се најскапата природна опасност на европскиот континент, а само излевањето на реките чини 7,8 милијарди евра годишно.

Мал раст на осигурувањето имот во Македонија

Климатските промени имаат сериозно влијание на осигурителната индустрија. Зголемената фреквенција и интензитет на екстремни временски настани како поплави, пожари и топлотни бранови значително го зголемуваат ризикот за осигурителите, вели во разговор за „Блумберг Адрија“ Ѓорѓе Војновиќ, главен извршен директор на „Триглав осигурување“. Тоа, пак, доведува до повисок износ на исплатени штети, што, пак, може да резултира со зголемени премии за осигурениците и зголемени договори за реосигурување.

Ѓорѓе Војновиќ, главен извршен директор на „Триглав осигурување“/Блумберг Адрија

„Се проценува дека изминатите четири години, на глобално ниво, штетите како последица од климатските промени достигнаа 100 милијарди долари. Само во 2023 година се евидентирани 37 настани со над една милијарда долари штета по настан. Да не одиме подалеку, Словенија минатата година имаше катастрофални поплави, каде што вкупната проценета штета достигна 3 милијарди евра (економски загуби), од кои само штетите во износ од 350 милиони евра беа осигурени. Катастрофални поплави имаме и годинава во Источна и Средна Европа. Сушата исто така е предизвик со кој ќе се бориме како подрачје во следниот период, бидејќи ќе биде причина за катастрофални пожари, на кои бевме сведоци и годинава“, вели Војновиќ.

Штетните настани имаат влијание на зголемувањето на интересот за осигурување во земјава, но тој интерес е краткотраен и не води кон фундаментална промена на начинот на кој се гледа осигурувањето имот.

„Имотните осигурувања во 2023 година во однос на 2022 година бележат раст од 10,8 отсто, што е сè уште малку во однос на обемот што го имаат овие осигурувања, како и фактот дека другите класи на неживотно осигурување за истиот период бележат раст од 25 отсто“, вели Војновиќ.

Најкритично е во земјоделството, иако тарифите се исти 12 години

Податоците од Агенцијата за супервизија на осигурувањето покажуваат дека и годинава има мал тренд на раст на осигурувањето од поплава и од град и мраз, додека осигурувањето од пожар останува стабилно.

Иако има раст на бројот на склучени договори, за осигурување од мраз и град, бруто полисираната премија годинава е пониска од лани за околу 960 илјади евра. Пониски се и ликвидираните и исплатени штети во однос на лани.

Најпогодена гранка од климатските промени е земјоделството, а во земјава осигурувањето во овој сектор е сè уште слабо иако 60 отсто од трошоците за осигурување ги покрива државата, а тарифите не се промените во изминатите 12 години.

„Повеќе фактори влијаат на оваа состојба, перцепцијата дека осигурувањето е услуга што не можат да си ја дозволат, нерентабилното производство, старите насади, сè помалиот број работници во секторот, но и аграрните политики во државата и досегашните начини на справување со проблемите во овој сегмент, особено во ситуации на елементарни непогоди и незгоди. Во тие ситуации земјоделците во голема мера се надеваат и потпираат на поддршка и помош од државата, што придонесува кон креирање сосема погрешна перцепција дека осигурувањето не им е потребно“, вели Војновиќ.

Едукацијата е клучна алатка за надминување на сегашната состојба за луѓето да разберат дека имотното осигурување е долгорочна инвестиција во нивната сигурност. Напредок во овој дел веќе има кај младите, кои ги менуваат навиките и ја препознаваат потребата од осигурување.

„Мораме да ги користиме сите алатки што ни се на располагање, да го демистифицираме осигурувањето и да градиме доверба во неговата вредност, а со тоа и постепено да ја менуваме перцепцијата за осигурувањето од тоа дека е непотребен трошок во тоа дека е важен и вреден дел од финансиското планирање“, вели Војновиќ.