.webp){kind=icon}
„Нова љубљанска банка“ (НЛБ) склучи купопродажен договор за купување стопроцентен удел во „СЛС Холдко“ (SLS Holdco), матичната компанија на „Самит лизинг“ (Summit Leasing) и нејзините подружници, од фондовите што управуваат со филијалите на „Аполо глобал менаџмент“ (Apollo Global Management) и Европската банка за обнова и развој. Индиректно тие станаа сопственици на „Мобил лизинг“ (Mobil Leasing), кој има дозвола за работа на хрватскиот пазар.
„Ова може да биде влез преку задната врата. Од гледна точка на словенечкото законодавство, договорите за финансиски лизинг се сметаат за вид потрошувачки кредит или имаат таков статус“, изјави за „Блумберг Адрија“ Грегор Пајек од адвокатската канцеларија „Ројс, Пељхан, Прелесник“ (Rojs, Peljhan, Prelesnik ).
„Со стекнувањето на ’Самит лизинг’, НЛБ добива 30 отсто пазарен удел во областа на лизинг-бизнисот на словенечкиот пазар, со што станува најголемиот актер во областа на лизинг-бизнисот во Словенија“, вели Андреј Кнез, аналитичар на „Блумберг Адрија“. Од аспект на профитабилноста, тој оценува дека оваа трансакција донела мало намалување на нето-каматната маржа на групацијата НЛБ во износ од 3,4 отсто, за околу 0,1 процентен поен, бидејќи профитабилноста на „Самит лизинг“ била нешто помала од профитабилноста на банката.
„Клучната предност на бизнисот на НЛБ е во проширувањето на основните средства што генерираат камати и поширокиот опсег на производи што им ги нуди на своите клиенти, што е елемент за заштита на профитабилноста и потенцијалот за исплата на дивиденди на долг рок“, вели Кнез.
Друг позитивен елемент, според него, е тоа што доцнењето на лизингот поради построгата законска рамка во областа на банкарството и лизинг-работењето е малку веројатно во онаа мера во која беше пред последната финансиска криза. „Ова е особено важно при управувањето со средствата на банката приспособени според ризикот, каде што влошувањето теоретски би довело до ограничување на кредитниот раст, а со тоа и до влошување на профитабилноста“, посочува аналитичарот.
Ханфа: „Самит лизинг“ е на хрватскиот пазар од април минатата година
Заедно со „Нова кредитна банка Марибор“ (НКБМ) и „Бисер холдингс“ (Biser Holdings), „Самит лизинг“ е присутна на хрватскиот пазар од март минатата година, кога доби одобрение од регулаторот на пазарот за купување100 проценти од акциите на „Мерцедес-Бенц лизинг“. „Во април минатата година оваа компанија беше преименувана во ’Мобил лизинг’“, потврди Хрватската агенција за надзор на финансиските услуги (Ханфа). Сепак, тие не можат да коментираат за стекнувањето на самиот „Самит лизинг“.
Самото преземање сè уште не е на јавно објавената листа на известувања во Агенцијата за заштита на конкуренцијата (АВК). И оттаму не го коментираат овој случај. Оттука, завршувањето на договорот зависи од добивањето регулаторни и антимонополски одобренија и засега се очекува во втората половина на 2024 година.
Ги прашавме и адвокатската канцеларија „Кавчич, Брачун“ (Kavčič, Bračun) и партнерите, кои ѝ дадоа правен совет на НЛБ во конкретниот случај, дали ова е потег на Г7 што ќе ги донесе чекор поблиску до водење бизнис на хрватскиот банкарски пазар. „Немаме овластување да даваме информации во врска со наведеното прашање“, одговорија тие.
„Покрај оваа водечка позиција на словенечкиот пазар, со дозвола на регулаторот, би влегле и на хрватскиот пазар, што би нè направило прва и единствена финансиска институција во регионот што би ги покривала сите пазари на поранешна Југославија“, рече на прес-конференцијата генералниот директор на НЛБ, Блаж Бродњак.
„Мала пукнатина што може да ја скрши браната“
„Тоа е мала пукнатина што може да ја скрши браната што ја изградија Хрватите“, оценува Пајек, мислејќи на фактот дека НЛБ долго време сака да влезе на хрватскиот пазар. Поради тешката историја на компликации со поранешната хрватска филијала на „Љубљанска банк“ при распадот на Југославија, ова е единствениот пазар на поранешната заедничка земја на кој НЛБ не работи.
„Од гледна точка на словенечкото законодавство, договорите за финансиски лизинг се сметаат за вид потрошувачки кредит или имаат таков статус. Исто така, од гледна точка на Законот за банкарство на Словенија, финансискиот лизинг е финансиска услуга, а не банкарска“, нагласува Пајек. Според него, ништо нема да се промени за банкарските услуги за НЛБ, но во однос на финансиските закупи што хрватската филијала ги склучува со физички лица, вклучувајќи и правни, но пред сè со физички лица, тоа ќе биде управувањето со финансиските услуги на хрватскиот пазар.
Bloomberg Mercury
Навистина, финансискиот лизинг го овозможува правото на купување на имотот при плаќањето на последната рата, со што се пренесува правото на сопственост, случај во кој станува збор за потрошувачки кредит. „Во оваа смисла, НЛБ како сопственик на оваа лизинг-компанија индиректно ќе дава лизинг-услуги како дел од групацијата и може да кажеме дека во ограничен обем влегуваат на хрватскиот пазар“, додава Пајек. За банкарскиот пазар ќе ви треба лиценца за давање банкарски услуги, која е во доменот на Хрватската народна банка (ХНБ).
Ситуацијата таму е посложена поради спорот меѓу „Љубљанска банка“ и хрватските штедачи, кој останува нерешен. Хрватската народна банка ја добила апликацијата на НЛБ за влез на хрватскиот банкарски пазар во 2017 година, ни одговорија пред извесно време, од што може да се заклучи дека процесот сè уште не е завршен.
Спрегата меѓу Словенија и Хрватска произлегува од времето на распадот на поранешна Југославија, кога хрватската филијала на „Љубљанска банка“ наиде на проблеми и не можеше да ги отплати девизните депозити на хрватските штедачи. За да се дистанцира од овие тврдења, за кои вината ѝ ја препиша на Хрватска, Словенија ја основа „Нова љубљанска банка“ (и „Нова кредитна банка Марибор“) со посебен уставен закон. Следуваа голем број правни постапки во Хрватска, а потоа и во меѓународните судови, во кои Словенија на крајот загуби, а побарувањата против НЛБ на крајот ѝ беа префрлени на државата Словенија, кога банката беше продадена во 2018 година.
