Рано е за прогласување победа врз инфлацијата, бидејќи сè уште постојат ризици за нови ценовни шокови.
„Цените на суровините и геополитичките случувања сè уште се неизвесни“, вели во интервју за „Блумберг Адрија“ Бојан Цветановски, претседател на здружението на финансиски пазари „АЦИ Македонија“.
„Инфлацијата во овој циклус има силно влијание од меѓународните случувања, има силна увозна компонента и сега како главен ризик во натамошните случувања може да се посочи тоа што гледаме дека во последните две-три недели има нов раст на цената на нафтата. Генерално, тоа би било прв ризик дали ќе продолжи, веќе имаме цена од 80 до 85 долари за барел нафта, а претходно беше од 67 до 70 долари. Доколку продолжи овој раст кон 100 долари за барел, тука веќе ќе имаме ризик за подигнување и на другите цени. Се надевам дека нема да се случи тоа, иако сега ќе стане актуелен зимскиот период, па цената на гасот итн. Одново гледаме и поместување со цената на житото, поврзано со војната во Украина, а исто така ризик е и самата војна во Украина. Во изминатиов период од една година меѓународните пазари успеаја на некој начин да ја вкалкулираат војната во Украина во цените. Тие текови на снабдување, купување енергенти и цената на храната на некој начин се стабилизираа бидејќи имавме реконектирање на снабдувањето на глобално ниво. Но, како што гледам, војната во Украина не го намалува интензитетот. Напротив, гледаме дека имаме употреба на сè посилни оружја на некој начин и стратегиски рекомпонирања на теренот, што значи дека има ризик од зголемување на интензитетот и одење кон некое следно ниво на воените дејства, што може да предизвика раст на цените на суровините, храната и енергентите на светско ниво“.
Прочитај повеќе
Анализа: Инфлацијата во Македонија ќе паѓа, основната камата оди кон врвот
Коментар на аналитичкиот тим на „Блумберг Адрија“ по објавувањето на податоците за инфлацијата.
08.08.2023
Евентуална пауза не значи и крај на растот на каматите
Инфлацијата, иако полека стивнува, сè уште е под ризик од геополитичките случувања.
04.08.2023
Сепак, Цветановски очекува во Македонија да продолжи надолниот тренд на движење на инфлацијата, земајќи ги предвид ефектите од монетарното затегнување.
„Сведоци сме дека во текот на годинава цените на енергентите и на храната на меѓународните берзи беа во пад. Ефектот од онаа увозна компонента на инфлацијата кај нас беше на некој начин потиснат и со тоа се очекуваше инфлацијата да продолжи да паѓа и кај нас. Тука мора да се потенцира и ефектот од монетарната акција на Народната банка, која ја крена каматната стапка, со што на некој начин се стимулираше штедењето кај нас, а побарувачката на некој начин се префрли кон штедење. Тоа ни го покажуваат и последните информации, дека штедењето е во пораст кај нас, и со тоа оној вишок на потрошувачка беше намален... Сметам дека инфлацијата и натаму ќе продолжи да паѓа, но мора да ги имаме предвид и ризиците“, вели тој.
Од аспект на очекувањата на каматната политика на глобално ниво, Цветановски вели дека американската економија е поотпорна на монетарното затегнување, додека за ЕЦБ очекува најмногу уште една нагорна корекција од 25 базични поени.
„Податоците за американската економија покажуваат раст во првиот квартал, зголемување на БДП од 2,4 отсто, стапка на невработеност е 3,5 отсто, а претседателот на Фед кажа дека сè уште постои можност од понатамошно монетарно затегнување. Намалувањето на инфлацијата таму е побавно поради засилената економска активност. И тука пазарите калкулираат едно-две нови затегнувања. Во еврозоната, пак, во овој период имаме одредени негативни резултати и оние индикатори за очекувањата на бизнисмените за натамошниот развој на активностите се во негативни вредности неколку месеци по ред. Имаме реакции и од некои гувернери, како од Италија, дека монетарното затегнување треба да заврши и дека веќе нанесува повеќе штета отколку позитивни екстерналии. И претседателката на ЕЦБ на последната прес-конференција кажа дека натамошната акција на ЕЦБ не е загарантирана во натамошно каматно затегнување, туку дека сè ќе зависи од економските показатели. Потоа, пак, изјави дека и да има пауза во септември во каматното затегнување, не значи дека тоа ќе биде и крај. Сепак, на некој начин, знаците индицираат дека ЕЦБ е при крај со затегнувањето и јас мислам дека би можело да има евентуално најмногу уште едно затегнување од 25 базични поени“, вели претседателот на „АЦИ Македонија“.