Анализа: Инфлацијата во Македонија ќе паѓа, основната камата оди кон врвот

Инфлацијата во Македонија да остане на надолна патека очекува аналитичкиот тим на „Блумберг Адрија“ во анализата за стапката за следниот период. Државниот завод за статистика вчера објави дека јулската инфлација е со стапка од 8,4 проценти на годишно ниво, а цените на мало во јули се зголемени за 4,9 отсто.

Ставот за пониска инфлација на аналитичарите се темели на фактите за забавувањето на цените на производителите, кои растат двојно побавно од инфлацијата, но и високата основа од 2022 година. „До крајот на годината, особено во последниот квартал, математичкиот ефект на високата основа ќе биде најизразен“, вели Марина Петров, виша аналитичарка за пазари во „Блумберг Адрија“. „Храната е сè уште она што има најголемо влијание врз инфлацијата, бидејќи нејзиното учество во потрошувачката кошница е релативно високо“, додава таа.

Учеството на храната во потрошувачката кошница во Македонија е околу 38 отсто, а цените на храната во последните месеци, генерално, во сите земји во регионот растат многу побрзо од вкупната инфлација.

Во јуни стапката на инфлација во Македонија беше 9,3 проценти. 

На месечно ниво во јули цените исто така се зголемиле, па месечниот раст на трошоците за живот изнесува еден процент, додека цените на мало се зголемени за 1,6 отсто.

Ако се анализира по производи, најголем месечен раст е забележан кај свежото и разладеното овошје, и тоа за 12,6  проценти, додека лебот и житата поскапеле за 3,8 отсто. 

Намалување на индексите на трошоците на животот во јули 2023 година, во споредба со претходниот месец, е забележано кај свежиот и разладениот зеленчук, освен компирите и другите коренести плодови, за 4,8 проценти, а кај маслото поевтинувањето е за 3,6 отсто.

До кога ќе затегнува Народната банка?

Аналитичкиот тим на „Блумберг Адрија“ смета дека од потезите на Народната банка, особено од последниот од минатата недела, кога основната камата беше зголемена за 0,15 процентни поени, може да се заклучи дека стапката се приближува до некој максимум. Сепак сите опции се отворени.

„Што се однесува до политиката на самата централна банка, гледаме дека таа упорно продолжува да ја зголемува каматната стапка, но самиот факт што сега го намали процентот на зголемување на 0,15 процентни поени (додека претходно зголемуваше за најмалку 0,25 процентни поени) ни кажува дека референтната каматна стапка е блиску до некој максимум што ќе го достигне во овој циклус, така што не очекуваме значителни поагресивни зголемувања“, вели Петров.

Таа вели дека тоа секако ќе биде поддржано од натамошното забавување на инфлацијата што го очекуваат аналитичарите . „Повторно, не ги исклучуваме одлуките за ’фино приспособување’ (fine tuning) на централната банка, како што беше случајот и минатата недела“.

Во четвртокот Народната банка соопшти дека ја зголемува основната каматна стапка за 0,15 процентни поени, до нивото од 6,15 отсто. Тоа е највисоко ниво на каматата по која централната банка ги продава благајничките записи во последните 13 години.

На седницата на Комитетот за оперативна монетарна политика минатата недела беше донесена одлука за зголемување и на каматните стапки на расположливите депозити, исто така за по 0,15 процентни поени, со што каматната стапка на депозитите прекуноќ изнесува 4,05 проценти, а на депозитите на 7 дена 4,1 проценти.

 

Промени во инструментот на задолжителна резерва

Монетарното затегнување започна од крајот на 2021 година, прво преку интервенциите на девизниот пазар, а потоа од април минатата година и со зголемување на каматната стапка на благајничките записи, како и на каматните стапки на другите монетарни инструменти.

Овие промени се поддржани и од измените во инструментот на  задолжителна резерва што беа насочени кон зголемување на денаризацијата, каде што се забележуваат позитивни трендови. Заради зајакнување на досегашните позитивни ефекти од овие мерки, Советот на Народната банка во август донесе дополнителни измени кај инструментот на задолжителна резерва.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар