Народната банка на Србија (НБС) одлучи да започне со намалување на каматните стапки, оценувајќи дека мајскиот влез на инфлацијата во рамките на целта е доволен за да почне да се олабавува рестриктивноста на монетарната политика.
Со тоа референтната каматна стапка е намалена на 6,25 отсто, а каматните стапки на депозитните и кредитните средства се намалени на 5 и 7,5 отсто, соодветно.
„При донесувањето на ваквата одлука, Извршниот одбор пред сè ја имаше предвид неколкумесечната надолна траекторија на домашната инфлација и нејзиното враќање на целните граници во мај, во согласност со проекциите на Народната банка на Србија, како и очекуваното движење на инфлацијата и другите макроекономски показатели од домашното и меѓународното опкружување во наредниот период. Имајќи го предвид натамошното намалување на глобалните инфлациски притисоци, како и дезинфлаторното влијание на рестриктивните монетарни мерки, Извршниот одбор оцени дека се создадени услови за почеток на олабавување на монетарната политика преку намалување на референтната каматна стапка“, велат од НБС.
Овој исход го очекуваа повеќето аналитичари анкетирани од „Блумберг“, но шест од 17 анкетирани аналитичари очекуваа пауза.
Еден од оние што очекуваа намалување беше Јакуб Кратки, аналитичар во „Генерали инвестмнтс“ (Generali Investments CEE).
„Предвидов намалување од 25 базични поени, но сметам дека одложувањето на намалувањето не треба да ги изненади пазарите“, изјави Кратки за „Блумберг Адрија“ пред објавувањето на одлуката на НБС.
„Треба да се земе предвид дека базичната инфлација забрза во мај и дека потрошувачкиот момент е силен. Не треба да го игнорираме притисокот од страна на побарувачката“, додаде Кратки.
Вкупната инфлација, откако достигна пет отсто во март и април, влезе во границите на целната рамка на НБС од 1,5 до 4,5 отсто. Базичната инфлација во мај беше повисока и изнесуваше пет отсто.
Одлуките на големите ја покажуваат сложеноста на ситуацијата
Пред одлуката на НБС дојдоа одлуките на централните банкари на еврозоната и на САД.
Додека банкарите на Европската централна банка (ЕЦБ) одлучија дека е време да се започне со ублажување на монетарната политика, претставниците на Фед едногласно рекоа дека цените на задолжувањето во САД треба да останат на овие нивоа бидејќи борбата против инфлацијата не е завршена.
Покрај тоа, централните банкари ги намалија проекциите за намалување на каматните стапки од 75 на 25 базични поени во 2024 година. „Неодамна објавените показатели покажуваат дека економската активност продолжи да расте со солидно темпо. Бројот на работни места се зголеми, а невработеноста остана ниска. Инфлацијата е забавена во текот на изминатата година, но останува покачена. Има мал напредок кон целта од два отсто во последните месеци“, соопшти Фед.
Од друга страна, како што вели членот на Управниот совет Јоаким Нагел, ЕЦБ можеби нема да ги намали каматните стапки некое време, бидејќи треба да набљудува колку брзо инфлацијата ќе се повлече до целта од два процента.