Претставниците на Европската централна банка размислуваат дали доволно ги зголемиле трошоците за задолжување се соочуваат со поврзан предизвик: како да се осигурат дека нивната политика ќе продолжи да функционира.
Претседателката Кристин Лагард и нејзините колеги се обидуваат да го обноват водоводот што ја поврзува ЕЦБ со банките, 15 години од колапсот на „Леман Брадерс“, кој го одбележа почетокот на ерата на неконвенционални алатки за ликвидност - и на крајот квантитативно олеснување.
Официјалните лица не можат да го вратат часовникот и само да го рекреираат системот на пазарот на пари од минатото. Но, без ремонт, отпуштањето на ЕЦБ на поседувањата на обврзници и долгорочните заеми кои моментално изнесуваат вкупно 5,3 трилиони евра (5,6 трилиони долари) на крајот би можело да ги наруши механизмите на монетарната политика што ги користи за борба против инфлацијата.
Решенијата што се обидоа од други централни банки нудат одредена инспирација, но не постои јасен образец. Така, функционерите на ЕЦБ, откако донесоа тесна одлука во септември повторно да ги зголемат стапките, мора напорно да размислат за целото функционирање на нивната монетарна рамка.
„Ова не е тривијално прашање“, им рече Лагард на пратениците минатиот месец, додавајќи дека „ќе не информира за најсоодветната големина на билансот на состојба“.
Креаторите на политиката сакаат вработените да осмислат идеи за преиспитување на поврзаноста на ЕЦБ со финансискиот систем, а потоа и со самата економија. Лагард вети резултати на почетокот на 2024 година. Еве подетален поглед на предизвикот.
Биланс на состојба
Клучниот приоритет на официјалните лица е да го намалат билансот на состојба што се зголеми во годините по глобалната финансиска криза во 2008 година, процес кој ќе помогне за стегање на парите и ќе создаде простор за потенцијални купувања во случај на идни кризи.
Тоа, исто така, ќе ја стави ЕЦБ на пат кон потенцијално враќање на рамката што постоеше пред годините на големи ликвидни операции и купување обврзници да ги заплеткаат со државните финансии и да ја сменат позадината за банките.
Но, слабеењето на билансот ефективно значи одвикнување на финансискиот систем од изобилната ликвидност на централната банка. Тоа не е лесно, бидејќи на тоа се навикнаа институциите. Така, службениците треба да работат на тоа како да обезбедат непречено функционирање и да ги избегнат ударните бранови.
Хранење на банките
Кога ЕЦБ почна да нуди неограничена ликвидност на сите банки во 2008 година, тоа беше почеток на крајот на светот каде што тие си позајмуваа пари едни на други наместо да се потпираат на централната банка, и каде што креаторите на политиката строго ја контролираа количината на пари во системот,да ги водат пазарните стапки во рамките на коридорот. Откупите на обврзници од големи размери потоа го затворија тој систем засекогаш.
На крајот на краиштата, многу функционери сонуваат за повторно создавање на предкризното опкружување, иако тие исто така се загрижени дека институциите можеби го изгубиле знаењето да работат во него.
Креаторите на политиката самите изгубија видливост. Тие би сакале да знаат какви средства му се потребни на банкарскиот систем, но не постои лесен начин да се каже. Побарувачката е секако поголема отколку што беше порано поради построгата регулатива и претпочитањето за дополнителни бафери. Веројатното воведување на дигитално евро - иако со години - ќе има импликации исто така.
Документот нарачан од ЕЦБ проценува дека на банките ќе им требаат резерви од околу 1,4 трилиони евра за да го одржат системот во ритам. „Блумберг Економист“ проценува дека монетарната основа треба да биде помеѓу 1,8 трилиони евра и два трилиони евра.
Допрете за ликвидност
Сегашната рамка наметнува ликвидност во финансискиот систем и поставува рамнина за трошоците за задолжување - пониска граница - наместо да се обидува да ги насочи стапките со горната граница, во систем познат како коридор.
Овој пристап управуван од понудата не може да обезбеди изобилството готовина да се распредели рамномерно низ секој агол на валутната унија, што значи дека не може да се исклучи стискањето на финансирањето.
Претставниците на ЕЦБ проучуваат дали ова е сè уште оптимално. Федералните резерви се обврзаа да одржува слична таква рамка, но тоа значи да се грижи за трајно поголем биланс на состојба.
Пристап на Обединетото Кралство
Некои функционери, вклучително и членката на Извршниот одбор на ЕЦБ, Изабел Шнабел, сакаат да преминат кон модел сличен на пристапот на Банката на Англија предводен од побарувачката, кој исто така ги насочува стапките користејќи под.
Додека централната банка на Обединетото Кралство има и портфолио на обврзници, нејзината рамка се потпира на банките кои ги позајмуваат парите што им се потребни.
Бидејќи средствата се обезбедуваат по стапка што се совпаѓа со стапката на депозит на BоE, нема цена да се греши на страната на премногу задолжување.
Системот овозможува послаб биланс од оној на Банката на федерални резерви - без ризик од стискање на ликвидноста или нерамномерни резерви. Една од предностите за ЕЦБ би била тоа што тоа би можело да ослободи висококвалитетен колатерал за да се врати на пазарот.
Тоа, исто така, им овозможува на креаторите на политиките да учат од однесувањето на банките и да се подобрат во проценката на потребите за финансирање - можна порта за повторно создавање на системот со тесни пари од минатото.
Но, за нејзино имитирање ќе бидат потребни некои промени. Додека ЕЦБ веќе ја има потребната поставеност за да им позајми пари на банките, официјалните лица ќе треба да го елиминираат распонот помеѓу стапките по кои тие позајмуваат и примаат готовина преку ноќ, или трајно да нудат заеми по цена еднаква на стапката на депозитот, исто како и BоE прави.
Тоа би помогнало на некој начин да ги убеди банките дека прислушувањето нема да се гледа како знак на слабост.
Повторно разгледување на 2008 година
Доколку ЕЦБ на крајот сака да го рекреира системот пред кризата, ќе мора да ја ограничи количината на пари што се доставува до банките во регионот. Во тој случај, со помалку слободно достапни средства, пазарните стапки преку ноќ би се зголемиле бидејќи банките ќе плаќаат уште поголема камата за сè поретката ликвидност.
Тоа повторно би ја воспоставило главната стапка на рефинансирање - стапката со која банките можат да позајмуваат од неа - како репер. Нејзините две други постоечки стапки - депозитната и маргиналната каматна каматна стапка - би служеле како покрив и плафон во тој коридор.
„Имам одредена носталгија за коридорот“, рече Франческо Пападија, кој ги водеше операциите на пазарот на ЕЦБ од 1998 до 2012 година, а сега е виш соработник во Институтот „Бригел“ во Брисел. „Можеби ова повторно да се појави како ситуацијата во која сакаме да бидеме. Но, јас не сум посветен во оваа фаза“.
Шведската „Риксбанк“ се обиде да го забрза создавањето коридор за стапки преку апсорпција на вишокот средства во банкарскиот систем, но тоа е сè уште работа во тек.
Официјалните лица се борат да привлечат доволно побарувачка, и како резултат на тоа, реперот на пазарот останува цврсто поврзан со пониската стапка на депозити, наместо со официјалната каматна стапка на Риксбанк.
Ваквиот коридорски систем, исто така, не е лесно компатибилен со продолжувањето на квантитативното олеснување во идна криза, бидејќи создавањето вишок ликвидност би ги вратило трошоците за задолжување на подот.
Работа во тек
Што и да одлучат креаторите на политиката на ЕЦБ, часовникот отчукува. Од 4,8 трилиони евра во обврзници на ЕЦБ, околу 333 милијарди евра - околу седум отсто - ќе се исфрлат од билансот на состојба до следниот септември. Уште 491 милијарда евра таргетирани долгорочни заеми ќе истечат до крајот на 2024 година.
„Очекувањата се дека ќе се вратиме на нешто како нормален биланс на состојба можеби во 2028 или 2029 година“, рече Пападија. „Дотогаш, нема многу шанси да имаме нешто поразлично од пристапот на подот. Верувам дека прашањето за оптималната рамка дефинитивно може да се одговори само во иднина, но добро е да се започне со дискусија за тоа“.