Економиите во источниот дел на Европската унија најверојатно ќе ги покажат првите знаци на слабеење по неочекувано силниот почеток на 2022 година откако војната во Украина ги притисна фирмите и ги погоди купувачите.
Годишните стапки на раст се очекува да се одржат во Полска, Романија и Унгарија од април до јуни, главно заради силната потрошувачка која дојде по завршувањето на ковид рестрикциите. Но, кај првите две економии се очекува намалување на квартална основа, а кај Унгарија веќе се гледа остро забавување, покажува анкетата на Блумберг.
Тоа може да биде сигнал дека регионот се приближува кон рецесија во втората половина од годината. Сите предизвици растат: највисоката инфлација со децении ги присилува централните банки да ја намалат побарувачката преку зголемување на трошоците за задолжување, енергетската криза заради непредвидливите испораки на гас од Русија ги зголемува сметките, а сушата се очекува да го погоди земјоделството низ целиот регион.
„Секој послаб резултат ќе го зголеми стравот од рецесија“, вели Пиотр Биелски, аналитичар на Сантандер Банката во Полска.
За Полска, ова може да биде прва негативна квартална стапка на раст по пандемијата од пред две години.
Унгарија од друга страна, најверојатно ќе го избегне кварталниот пад откако премиерот Виктор Орбан ја поттикна потрошувачката преку даночни олеснувања и ограничување на цените на горивата пред да победи на изборите во април.
Чешка, која ги објави податоците за БДП на крајот на јули, исто така неочекувано избегна квартална констракција. БДП порасна за 3,6 отсто на годишна основа и за 0,2 отсто во споредба со претходниот квартал.
Како и да е, потешкотиите веќе се гледаат. Европските цени на струјата во понеделникот достигнаа нов рекорд, додека каматните стапки растат и ги зголемуваат трошоците.
„Со оглед на тоа дека постои комбинација од построги финансиски услови и притисок врз приходите на домаќинствата, сметаме дека забавувањето е одложено, но не е е избегнато“, вели Кеви Дели, економист од Лондон. „Не сме толку оптимисти за втората половина од годината“.