Македонија има највисока стапка на инфлација меѓу земјите од Западен Балкан. Во мај, во земјава Државниот завод за статистика измери 11.9 отсо раст на трошоците на живот за период од една година. Ова е највисока стапка на инфлација од осмостојувањето до денес. Повисоки стапки државава бележела на почетокот на деведесеттите години, тогаш тие биле троцифрени. Во поновата историја, највисока инфлација беше измерена во март 2008, нешто над 10 отсто, но по тој месец, таа почна да се намалува. Според експерите, сега инфлацијата зема замав со оглед на тоа дека цените драстично почнаа да растат минатата недела.
Во Европа највисока стапка на инфлација има Турција
Со стапка од 73,5 отсто Турција е лидер во Европа кога се работи за инфлацијата. Во рамки на еврозоната највисока инфлација има во Естонија, Латвија и Литванија. Просекот за мај во еврозоната е 8,1 отсто.
Во регионот на Западен Балкан кој ги опфаќа Северна Македонија, Косово, Србија, Црна Гора, Босна и Албанија, Црна Гора, Косово и земјава имаат двоцифрени стапки. Во април инфлацијата на Косово и Црна Гора изнесувала 11,2% и била повисока отколку во Македонија (10,5). За мај, кај нас стапката стигна до 11,9, а за другите две земји се уште нема податоци. Во останатите држави од Западен Балкан стапката на пораст на трошоците на живот и натаму е едноцифрена.
Двигател на инфлацијата се цените на горивата и храната
Факторите за раст на инфлацијата според Нардоната банка (НБРСМ) се главно, надворешни,односно цените на увозните производи: енергенсите и храната. За една година гасот поскапел за 53,6 отсто, горивата за 44,3 отсто, струјата за 9,4 отсто, но за неа државата субвенционира 80 отсто од цената. Во периодот од мај лани до мај годинава храната поскапела за 17,4 отсто, од тоа маслото за над 37, а лебот за над 17 отсто.
Високите цени на основните производи ја зголемија и вредноста на минималната потрошувачка кошничка за едно просечно македонско домаќинство. Во мај за основна живеачка едно семесјтва имало потреба од 38.791 денар или 7.700 денари повеќе од просечната плата на државно ниво. За една година, минималните потреби на едно семејство поскапеле за 12,7%.
Според експертите, инфлација во земјава сега почнува вистински да расте. Досега беше држена под контрола од владините антикризни мерки. Тие престанаа да важат на 01.06 и од тогаш горивата поскапеа за над 15 денари по литар, а некои од основните прехранбени производи и за 20 отсто.Мерките кои Владата од почетокот на овој месец ги укина вклучуваа продажба на основните прехранбени производи (лес, млеко, шеќер, масло) без ДДВ и маржа, и помал ДДВ од осум процентни поени за горивата. Од 01 јули граѓаните и фирмите ги очекува и нова цена на струјата.
.webp){kind=icon}