Огромен интерес за одгледување и производство на екстракти од медицински канабис има во Македонија во изминативе неколку години откако во 2016 година со нова законска регулатива овој бизнис беше легализиран и беа поставени основите за целосно нова индустрија во земјата. Најдобар показател за тоа е што од тогаш до денес издадени се лиценци за одгледување на медицински канабис на 65 компании, а се проценува дека во овој сектор се инвестирани околу половина милијарда евра од домашни и од странски инвеститори. Со тоа нашата земја е прва во регионот која го следи трендот на легализација на употребата на канабис за медицински цели, којшто е во полн подем во САД, а сега веќе зема силен замав и во Европа.
Македонија станува извозник
Од Асоцијацијата на индустријата за канабис при Стопанската комора на Северна Македонија информираат дека десетина компании веќе поседуваат и соодветни дозволи за вршење на ектракција на масло од сув цвет од канабис и дека земјата станува извозник на овие производи.
„Откако една компанија ќе ги исполни соодветно потребните услови за одгледување како и за екстрахирање на сув цвет односно ќе се здобие со интернационално потребните лиценци и сертификати за добра производна пракса GMP, добра агрокултурна пракса на одгледување GACP, како и со решение за производство на активни фармацевтски форми API веќе може да направи извоз по претходно добиено одобрение за таа намена од Агенцијата за лекови-Малмед“, објаснува Орце Јордановски, претседател на Асоцијацијата.
Тој додава дека по подолг период сега процесот за извоз е реален и возможен и тоа веќе некои компании го прават што е за радување и буди надеж дека оваа индустрија има предвидлива иднина.
„Колкава е висината на извозот во овој момент не би знаел да ви кажам но сигурно со завршување на фискалната година државата ќе поседува детални информации, а со самото тоа и ние останатите вклучени во оваа индустрија. Висината на извозот како и неговиот постојан раст ќе биде условот за погледот кон оваа индустрија да биде променет на подобро“, вели Јордановски.
Проблематични законски одредби
Од Асоцијацијата велат дека клучниот проблем околу извозот е надминат, но дека остануваат проблемите кои произлегуваат од лошите законски одредби во делот на потребните квалификувани кадри кои секоја компанија треба да ги ангажира бидејќи тие се носители на дозволите за работа на компаниите.
„Во услови кога на пазарот на труд нема доволно вакви кадри сосем е јасно со какви уцени и нелогични ситуации се соочува една цела нова индустрија. Голем проблем за кој постојани барања имаат и пациентите, како и нивните асоцијации е начинот на препишување на лек од канабис, како и кратката листа на болести за кои канабисот се предвидува за користење иако во светот е општо познато дека листата на болести за кои канабисот е корисен е многу подолга од предвидената кај нас“, вели Јордановски.
Тој додава дека друг голем проблем е што индустрискиот коноп-хемп кој не е психотропен не се третира одвоено од медицинскиот канабис.
„Секаде во Европа ова растение се одгледува на слободни земјоделски површини и не се бараат строго контролирани услови како и за психотропниот канабис. Во овој момент, ние како компании со дозвола за вршење екстракција сме принудени да го увезуваме хемпот од разни европски држави, а имаме идеални природни услови самите да го одгледуваме“, укажува Јордановски.
Тој смета дека критичен проблем за оваа индустрија е негаторскиот однос на политичките чинители во државата кои најчесто избегнуваат контакт со канабис индустријата која во исто време е индустрија со најголеми директни инвестиции и креира нови работни места за низа на професии како агрономи, фармацевти, технолози, хемичари и тоа со солидни месечни примања.