Увозот на стоки во Македонија веќе подолг период го јаде извозот и тоа негативно се одразува на македонскиот платен биланс бидејќи минусот во трговската размена со странство го зголемува дефицитот на тековната сметка, покажуваат новите податоци на Народната банка. Од друга страна, зголемениот прилив на пари од иселениците односно дознаките кои се класифицирани како секундарен доход има позитивно влијание и спречува продлабочување на дупката во платниот биланс.
Народната банка соопшти дека во вториот квартал од 2022 година, во тековните трансакции со нерезидентите е остварен дефицит од 235,2 милиона евра, како резултат на дефицитот во размената на стоки и кај салдото на примарен доход. Кај финансиските трансакции со нерезиденти се остварени нето-приливи врз основа на директни инвестиции, трговски кредити и заеми, а нето-одливи врз основа на валути и депозити и портфолио-инвестиции.
„Во вториот квартал од 2022 година, во тековните трансакции со нерезиденти дефицит е остварен кај стоковната размена (898,3 милиони евра) и кај примарниот доход (136,7 милиони евра), којшто ги надмина приливите кај секундарниот доход и размената на услуги (638,2 и 161,6 милиони евра, соодветно). На квартална основа, дефицитот во тековната сметка се намали за 158,2 милиона евра. Намалувањето е резултат на кварталното подобрување кај секундарниот доход (за 207,7 милиони евра) и кај подбилансот на примарен доход (за 1,6 милиони евра), во услови на зголемување на нето-одливите кај стоковната размена (за 49,4 милиони евра) и намалување на нето-приливите кај размената на услуги (за 1,8 милиони евра).“, информираат од Народната банка.
Во споредба со истиот квартал од минатата година, дефицитот на тековната сметка бележи зголемување (за 119,9 милиони евра), како резултат на зголемениот дефицит кај стоковната размена (за 333,3 милиони евра). Кај останатите компоненти на тековната сметка се забележани подобрувања, и тоа кај секундарниот доход за 174,5 милиони евра, размената на услуги за 31,4 милиони евра и примарниот доход за 7,4 милиони евра.
Кај финансиските трансакции со нерезиденти, во вториот квартал од 2022 година, се остварени нето-приливи од 201,7 милиони евра. Анализирано по категории, нето-приливи бележат директните инвестиции (138,8 милиони евра), трговските кредити (79,7 милиони евра) и заемите (35 милиони евра), додека нето-одливи се забележани кај валутите и депозитите (119,1 милион евра) и портфолио-инвестициите (69,1 милион евра). Кај директните инвестиции се остварени нето-приливи од 138,8 милиони евра. Анализирано по компоненти, нето-приливи се остварени кај сите компоненти, и тоа: реинвестирање на добивката (65,3 милиони евра), сопственичкиот капитал (47,4 милиони евра) и меѓукомпанискиот долг (26,1 милион евра). Од почетокот на годината заклучно со јуни, се остварени нето-приливи врз основа на директни инвестиции во износ од 246,2 милиона евра, што во споредба со истиот период од минатата година претставува зголемување за 32,8 милиони евра.
Во вториот квартал од 2022 година, обврските врз основа на директни инвестиции бележат зголемување од 130,9 милиони евра, како резултат на нето-растот на обврските врз основа на реинвестираната добивка (66,2 милиона евра), сопственичкиот капитал (64,1 милион евра) и меѓукомпанискиот долг (0,6 милиони евра).
„Средствата врз основа на директни инвестиции се намалени за 7,9 милиони евра поради намалени побарувања врз основа на меѓукомпанискиот долг (за 25,5 милиони евра), во услови на зголемени побарувања врз основа на сопственичкиот капитал (за 16,7 милион евра) и реинвестираната добивка (за 0,9 милиони евра). Во третиот квартал од годината, нето-обврските врз основа на портфолио-инвестиции се намалени за 69,1 милион евра, во најголем дел како резултат на зголемени побарувања од вложувањата на резидентите во странски хартии од вредност, како и поради отплата на камата врз основа на претходно издадени еврообврзници, а во помал дел и од реоткупот на домашните еврообврзници од страна на резиденти“, објаснуват од Народната банка.
Оттаму додаваат дека нето-обврските врз основа на заеми се зголемени за 35 милиони евра и главно произлегуваат од нето-приливите кај останатите сектори (24,1 милион евра) и кај секторот „останати депозитни институции“ (за 22,7 милиони евра), наспроти нето-одливите од 20,3 милиони евра кај секторот „држава“.
„Нето-приливите од директните инвестиции (246,2 милиона евра) и трговските кредити (83,6 милиони евра), како и од девизните резерви, овозможија финансирање на дефицитот на тековната сметка и на нето-одливите остварени кај останатите компоненти на финансиската сметка“, укажуваат од Народната банка.
.webp){kind=icon}
