Спроведувањето сеопфатна бизнис-дијагностика е првиот предуслов за раст на продуктивноста затоа што покажува каде точно се губи време и вредност во компанијата. Во практика, често првиот впечаток е дека причината е кај вработените, но дијагностиката најчесто открива дека значаен дел од предизвиците произлегуваат од недоволно јасно поставените процеси и организациската структура, вели Радица Каширска-Рунтевска, бизнис-советничка од „Финовејт“ (Finovate), која беше дел од панел-дискусијата „Продуктивност – замки и решенија“ што неодамна ја организираше „Блумберг Адрија“.
Радица Каширска-Рунтевска, бизнис-советничка од „Финовејт“/Блумберг Адрија
„Доколку трошоците за вработените растат - платите се зголемуваат, а производството паѓа - сигналот е јасен. Но тоа не значи дека проблемот е исклучиво кај луѓето. Потребна е подлабока анализа: интервјуа со вработените и анализа на процесите, за да се утврди дали причината е во делегирањето, во организацијата или во самото производство“, додава таа.
Каширска-Рунтевска се согласува дека е важно да постои стратегија, но смета дека клучна е и организациската култура, бидејќи без неа стратегијата не може да се реализира.
„Ние да ги имаме и најдобрата опрема и софтвери, доколку во самата компанија нема добра организациска поставеност и култура, сѐ паѓа во вода затоа што стратегијата ја спроведува тимот, ја спроведуваат луѓето“, објаснува таа.
Според неа, дополнителен предизвик е што многу компании функционираат под силен оперативен притисок и затоа ретко стигнуваат да развијат и да спроведат јасна стратегија. Работат „од ден за ден“, решавајќи итни ситуации како доцнење на испораки или недостиг од кадар, што природно го стеснува просторот за планирање и стратешко управување.
„Под оперативен притисок, многу компании природно преминуваат во ‘ден-за-ден’ режим, па стратегијата останува во втор план“, вели таа.
Во такви околности, сопствениците и топ менаџментот често преземаат поголем дел од оперативните задачи - не затоа што не сакаат да делегираат, туку затоа што чувствуваат одговорност да „се заврши работата“. Но кога стратешките одлуки се носат без доволно вклучување на тимот, стратегијата потешко „оживува“ во секојдневието. За таа да се претвори во реална пракса, важно е клучните луѓе да бидат вклучени и да има заедничко разбирање каде се движи компанијата.
„Често мисијата и визијата, доколку ги има, остануваат на хартија — вработените не ги поврзуваат со својата работа, ниту им е целосно јасна насоката и очекувањата“, заклучува Каширска-Рунтевска.
Според Каширска-Рунтевска, голем дел од компаниите сè уште посветуваат премалку внимание на обуките за вработените.
„Сме биле компании што постојат 20–30 години, а вработените посетиле само задолжителна обука за безбедност при работа. Често се слуша дилемата: ‘што ако го обучам вработениот, а тој си замине?’ Но подеднакво важно е и прашањето: ‘што ако вработениот остане со години без надградба на вештините? – тоа е далеку поголем ризик“, вели таа, нагласувајќи дека вложувањето во знаење е директна инвестиција во продуктивноста.
Кога станува збор за новите технологии, Каширска-Рунтевска нагласува дека модернизацијата не треба да се прави „по инерција“, ниту само затоа што некоја друга компанија вовела одреден софтвер.
„Пред да се инвестира, мора да се направи бизнис-анализа: што точно ќе се подобри, колку време и трошоци ќе се заштедат и дали решението реално одговара на потребите во компанијата“, вели таа.
За подобрување на продуктивноста е важно компаниите да вложуваат и во зелени проекти, вели Каширска-Рунтевска.
„Во време на енергетската криза компаниите што порано инвестираа во енергетски ефикасни системи, во обновливи извори на енергија, многу полесно го поднесоа зголемувањето на цените, особено на електричната енергија. Во некои случаи и опстанокот на компаниите беше доведен во прашање, се затвораа погони, така што енергетската ефикасност и обновливата енергија имаат удел“, вели таа.
На темата за замките и решенијата за раст на продуктивноста на панел-дискусијата „Not so small talks“ дебатираа неколкумина бизнис-советници. Главниот заклучок од дебатата е дека за подобрување на продуктивноста е неопходно компаниите да креираат стратегии и да постават цели што ќе ги следат, а тоа да биде во партнерство со вработените.
Оваа активност е поддржана во рамките на Швајцарскиот проект за модернизација што го спроведува „Свисконтакт“. Содржината што е искажана не смее да се смета дека ги одразува ставовите на донаторот и спроведувачот.