Меѓународниот монетарен фонд ја зголеми прогнозата за глобалниот раст за оваа година поради тоа што растот на американската економија е над очекувањата, но и поради фискалните стимулации во Кина. Фондот предупредува на ризиците од војните и инфлацијата.
Глобалната економија ќе порасне за 3,1 отсто оваа година, во однос на 2,9 отсто што беше прогнозирано во октомври, објави оваа институција со седиште во Вашингтон во својот квартален Светски економски преглед објавен денеска. Фондот ја задржа прогнозата за 2025 година непроменета на 3,2 отсто.
Построгите политики на централните банки во борбата против инфлацијата и намалувањето на јавната потрошувачка во некои земји се меѓу причините зошто се очекува растот да биде побавен отколку во двете децении пред пандемијата, кога тој во просек изнесуваше 3,8 отсто. Сепак, со оглед на обемот на ценовните шокови предизвикани од Ковид-19 и зголемувањето на каматните стапки што следеа, ММФ сугерира дека работите можеле да бидат многу полоши.
„Глобалната економија продолжува да покажува извонредна издржливост и сега сме во последното спуштање кон „меко слетување“ со инфлација која постојано опаѓа, а растот се задржува“, рече на брифингот главниот економист на ММФ, Пјер-Оливие Гуриншас. „Но, темпото останува бавно и може да има турбуленции“.
Меѓу надолните ризици наведени од ММФ се дополнителните скокови на цените на суровините предизвикани од геополитичките шокови и глобалните нарушувања на снабдувањето – како што се нападите на Хутите во Црвеното Море или ескалацијата на конфликтот на Блискиот Исток – или потрајната инфлација што може да ги принуди централните банки да ги задржат каматните стапки високи подолго време.
Прогнозите на ММФ претпоставуваат дека цените на суровините, вклучително и горивото, ќе паѓаат оваа и следната година и дека каматните стапки во големите економии ќе паднат. Економистите на фондот сметаат, на пример, дека Федералните резерви, Европската централна банка и Банката на Англија ќе ги задржат каматните стапки на истото ниво во првата половина од оваа година, пред постепено да ги намалат бидејќи инфлацијата забавува.
ММФ смета дека инфлацијата се олади над очекувањата во четвртиот квартал, бидејќи цените на енергијата се намалија, и дека очекува забавувањето да продолжи до 2025 година, со што глобалната инфлација ќе се намали на 4,4 отсто од 6,8 отсто. Се проценува дека напредните економии доживуваат побрза дезинфлација од пазарите во развој.
Фондот го повтори своето предупредување за можната фрагментација на глобалната трговија во ривалските блокови, предвидувајќи раст на светската трговија од 3,3 отсто во 2024 година и 3,6 отсто во 2025 година, под историската просечна стапка од 4,9 отсто. Земјите воведоа околу 3.000 нови трговски ограничувања минатата година, речиси три пати повеќе од 2019 година, соопшти ММФ.
Што се однесува до централните банки, ММФ смета дека предизвикот е да се нормализира монетарната политика и да се „овозможи благо придвижување, ниту прерано да се намалат стапките ниту премногу да се одложуваат таквите намалувања“.
ММФ ја следи можноста за ескалација на конфликтот на Блискиот Исток и „ние остануваме будни“, рече Гуринчас. „Во овој момент, импликациите во однос на прекините на снабдувањето и што тоа би можело да значи за вкупната инфлација остануваат релативно ограничени“.
Што се однесува до САД, ММФ ги зголеми очекувањата за раст на 2,1 отсто, во споредба со претходната прогноза од 1,5 отсто, врз основа на повисоки од проценетите потрошувачки трошоци на крајот на минатата година. Тоа е сè уште забавување на растот од 2,5 отсто во 2023 година поради задоцнето влијание на највисоките стапки на ФЕД во последните две децении, постепеното фискално затегнување и слабеењето на пазарот на трудот што ја кочи побарувачката.
Прогнозата за раст на еврозоната беше намалена на 0,9 отсто од 1,2 отсто претходно, како одраз на послаб исход од очекуваното во 2023 година, што главно се должи на влијанието на војната во Украина. ММФ очекува европските потрошувачи да ги зголемат трошоците бидејќи влијанието на повисоките цени на енергијата исчезнува.
Проекцијата за раст на Кина за оваа година беше ревидирана до 4,6 од 4,2 отсто, како одраз на посилниот раст минатата година и повисоките државни трошоци за заштита од природни катастрофи. Индиската економија се очекува да биде меѓу најбрзорастечките во светот со 6,5 отсто, што е повеќе од претходните прогнози за раст од 6,3 отсто.
Се очекува Русија да забележи раст од 2,6 отсто оваа година, во однос на претходните проценки од 1,1, делумно како одраз на високите воени и лични трошоци.
Аргентина се прогнозира да забележи намалување од 2,8 отсто оваа година во споредба со октомвриската проценка за раст од 2,8. Претходната проценка беше дадена пред изборот на претседателот Хавиер Милеи. ММФ наведува „значајното прилагодување на политиката“ за време на неговата нова влада, кое досега вклучуваше отстранување на субвенциите и контролата на цените, девалвација на валутата за повеќе од половина и предлагање планови за зајакнување на владините финансии.