Македонија ќе ја заврши годинава со висока инфлација од 9,2 отсто и раст на бруто-домашниот производ (БДП) од 1,4 отсто. Вакви се прогнозите на Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) во најновиот извештај, објавен денеска.
Очекувањата за земјава се дека економскиот раст ќе се забрза во наредната година, за кога се прогнозира дека ќе изнесува 3,6 отсто. Во однос на потрошувачките цени, пак, ММФ очекува нивно нормализирање веќе во следната година, за кога прогнозите се дека инфлацијата во Македонија ќе биде 3,5 отсто.
Економскиот раст на глобално ниво се очекува годинава да биде 2,8 отсто, а во 2024 година да се покачи на три отсто. За еврозоната, пак, очекувањата на ММФ се дека економијата оваа година ќе порасне за 1,3 отсто, а следната за 1,4 отсто. Фондот предвидува дека еврозоната ќе има годишна инфлација од 4,9 отсто во 2023 година, а во 2024 растот на цените ќе се намали на три отсто.
ММФ предупреди дека е прерано целосно да се разјаснат превирањата што го потресоа светскиот финансиски систем, истакнувајќи дека банкарските крахови најверојатно ќе го забават глобалниот економски раст.
Иако силните активности на креаторите на политиката во низата колапси на банки ја намалија вознемиреноста кај инвеститорите, финансиските пазари остануваат кревки и под стрес, објави ММФ во својот полугодишен извештај за глобалната финансиска стабилност објавен денеска.
„Отпорноста на глобалниот финансиски систем беше пред сериозен тест. Останува да се види дали досега преземените мерки се доволни за целосно враќање на довербата на пазарите и институциите“, велат од фондот.
Во САД властите презедоа вонредни мерки за спречување на заразата со тоа што ги гарантираа сите депозити во банките „Силикон валеј“ (СВБ) и „Сигначур“ (Signature) откако тие пропаднаа и отворија нова единица на Федералните резерви (ФЕД) за да обезбедат поголема ликвидност на системот. Во меѓувреме, швајцарските власти го дизајнираа и поддржаа преземањето на „Кредит Суис“ (Credit Suisse Group AG), која беше зафатена со кризата, од страна на УБС (UBS Group AG).
ММФ го објави извештајот набрзо по објавувањето на ажурирањето на својата светска економска перспектива во која ги намали проекциите за глобален раст и предупреди на висока неизвесност и ризици, бидејќи стресот во финансискиот сектор ги зголемува притисоците што произлегуваат од заострената монетарна политика и руската инвазија врз Украина.
„Банкарските колапси беа симптом на 'опасна комбинација на ранливости' што со години се присутни под површината на глобалниот финансиски систем и кои сега беа изложени од агресивното затегнување на кредитите од страна на централните банки поради борбата против децениски високата инфлација“, се вели во извештајот на ММФ.
„Брзото темпо на заострување на политиките предизвикува фундаментални промени во пејзажот на финансискиот ризик“, велат од фондот, додавајќи дека финансиските оптоварувања исто така ги комплицираат напорите на централните банки да ги зауздат инфлаторните притисоци, кои се покажуваат поупорни од очекуваното.
Дејствувајте брзо
„Креаторите на политиките треба да дејствуваат брзо за да спречат каков било системски настан што може да ја разниша довербата на инвеститорите во глобалниот финансиски систем, дури и ако тоа значи намалување на каматните стапки. Но тие исто така треба јасно да ја кажат својата решеност да ја намалат инфлацијата што е можно поскоро откако финансискиот стрес ќе исчезне“, велат од фондот.
„Сепак, стресот во банкарскиот сектор веројатно ќе влијае на пошироките услови за кредитирање, а со тоа и на економскиот раст“, се вели во извештајот на ММФ. Според процените на фондот, неодамнешните остри падови на акциите на банките може да доведат до намалување на кредитите, што во САД и еврозоната ќе го намали растот за речиси половина процент.
Текстот е напишан со помош на Рич Милер/Блумберг.