Што се всушност царините и зошто Американците може да настрадаат од нив?

Деновиве сите очи на светот се вперени кон американскиот претседател Доналд Трамп. Тој ги потресе економиите и пазарите со царините на стоката од најголемите трговски партнери на земјата. Досега воведе царини од 25 проценти на поголемиот дел од увозот од Канада и од Мексико и ги зголеми царините за Кина на 20 проценти. Со овие потези американските царини достигнаа највисоко просечно ниво од 1943 година, според БЛ (Budget Lab) на универзитетот „Јејл“, а Трамп навести дека може да следуваат уште зголемувања. Еве како функционираат царините – вклучувајќи го и тоа кој всушност ги плаќа и како се собира приходот.

Што се царини и за што служат?

Царините се давачки што се наплаќаат на увезената стока. Како и сите слични давачки како даноци и акцизи, тие се извор на државни приходи. Земјите долго време се потпираа на нив за да ги поддржат локалните индустрии со тоа што ќе ги направат странските производи поскапи. Трамп ги користи и како алатка за постигнување надворешнополитички цели.

Како се собираат и спроведуваат царините?

Министерот за финансии на САД е одговорен за воспоставување прописи за наплата на царините, но Царинската и гранична заштита на САД (US Customs and Border Protection) или ЦБП е владината агенција задолжена за нивно спроведување во речиси 330 влезни пристаништа низ земјата - што вклучува гранични премини по патишта или железница, како и морски пристаништа и аеродроми. Агентите ги прегледуваат документацијата и стоката и наплаќаат давачки и казни. Парите се собираат во моментот на царинење и се депонираат во Општиот фонд на Министерството за финансии, пишува „Блумберг“ (Bloomberg). Тие што не ги опишуваат правилно количеството, категоријата или потеклото на одреден производ - било намерно или поради невнимание - се соочуваат со казни.

Некои стоки и компоненти повеќепати ги преминуваат границите пред да станат готов производ - како автомобилите со делови произведени во САД што се составуваат во Мексико и повторно се увезуваат во САД. Според правилата на ЦБП, производите произведени во САД што повторно се увезуваат во земјата без да им биде „подобрена“ или „напредната“ вредноста се ослободени од царина. Друг пример: Да речеме дека САД извезуваат злато во Индија, каде што се користи за изработка на обетки. Крајниот производ подлежи на царини при повторен влез во САД. Во тој случај дури и вредноста на златото би била царинета.

Колку пари се генерираат од царините?

Додека царините некогаш беа главен извор на приходи на американската влада, во текот на поголемиот дел од минатиот век тие сочинуваа мал дел од државните приходи. Од минатата година тие сочинуваа помалку од три проценти од федералните приходи, според анализата на владините податоци извршена од Банката на федерални резерви на Сент Луис.

Комбинираните царини за Канада, Мексико и за Кина би можеле да се претворат во дополнителни трошоци од 1,1 билион долари за увозниците од САД во следната деценија, според процените на непартискиот аналитички центар ТФ (Tax Foundation). Само во 2025 година групата предвидува дека политиката би можела да ги зголеми давачките за речиси 110 милијарди долари.

ТФ проценува дека царините што Трамп ѝ ги наметна на Кина за време на неговиот прв мандат, а беа проширени за време на претседателскиот мандат на Џо Бајден, создадоа 77 милијарди долари годишен приход.

Кој ги плаќа царините?

Истражувањата генерално покажуваат дека потрошувачите и компаниите во САД ги плаќаат трошоците на повисоките царини. Странските производители можат да ги намалат своите продажни трошоци или американските увозници можат да преземат дел од трошоците. За да избегнат помала добивка, компаниите често одлучуваат да ги зголемат цените и, наместо тоа, да пренесат дел од трошокот на потрошувачите.

Сепак, постојат потенцијални дупки во законот, како што е процесот на изземање, кој им овозможува на компаниите да побараат ослободување од царините ако нивното плаќање неоправдано би им наштетило на нивното работење и нема други опции за купување производи од друга земја.

Кои се последиците од воведувањето царини?

Неодамнешната историја на американската трговија со Кина помага да се објасни што се случува кога царините се во сила. За време на неговиот прв мандат, Трамп воведе низа царини на кинески производи, вклучувајќи челик, алуминиум и мотори. Таа азиска земја испорачуваше една петтина од стоката што САД ја увезуваа пред првата трговска војна на Трамп во 2018 година, за да падне на околу 14 проценти од американскиот увоз во 2023 година.

Покрај тоа, кога царините ќе стапат во сила, увозниците често прибегнуваат кон нивно избегнување. Тоа може да се направи со испраќање на стоката преку трета земја, пријавување  помала вредност на производите или нивно погрешно означување како слична стока што има пониски царински стапки. Економистите на „Голдман Сакс“ (Goldman Sachs) неодамна открија дека избегнувањето на царините може да објасни дури 90 милијарди долари од проценетите 240 милијарди долари повлекување на американскиот увоз од Кина во споредба со нивоата од пред трговската војна.

Што е „надворешната даночна служба“ што ја предложи Трамп?

Администрацијата на Трамп предложи создавање посебна надворешна даночна служба за собирање давачки како дел од неговата трговска политика „Америка на прво место“. Аналитичарите забележаа дека приходите од царините не се „надворешен“ извор со оглед на тоа што давачките ги плаќаат увозниците со седиште во САД, кои барем дел од трошоците им префрлаат на американските потрошувачи. Концептот ја нагласува желбата на Трамп да ги прикаже царините на странскиот увоз како извор на приходи што не ги плаќаат даночните обврзници.

Што значи сето ова за трговските договори?

САД имаат договори за слободна трговија со 20 трговски партнери во светот - вклучувајќи еден со Мексико и Канада, кој е познат како УСМЦА (USMCA) или новиот НАФТА. Во тие договори земјите се обврзуваат дека царинските стапки ќе ги сведат на нула. Царините на Трамп за Мексико и за Канада се во спротивност со трговскиот договор меѓу трите земји (за кој треба повторно да се преговара во 2026 година), пишува „Блумберг“.

Како членка на Светската трговска организација, САД се обврзани да се придржуваат до правилата, вклучувајќи ги ограничувањата за користење субвенции, како и трговските бариери како што се царините и квотите.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар