Рускиот егзодус предизвикан од инвазијата на Владимир Путин врз Украина годинава ги крена валутите на поранешните советски републики на самиот врв на светските девизни курсеви.
Грузија и Ерменија на Кавкаските Планини, како и Таџикистан во Централна Азија, се меѓу државите со најдобри резултати во однос на американскиот долар, откако десетици илјади руски граѓани се населија таму на крајот на февруари, носејќи со себе заштеди изразени во милијарди долари.
Малите земји се покажаа како атрактивни места за бегство, затоа што не бараат визи за патување, рускиот јазик е широкораспространет и нема ограничувања за префрлање заштеди во локалните банки.
Како резултат на тоа, ерменскиот драм порасна за 22 отсто во однос на доларот од почетокот на годината, што го прави победник меѓу светските валути, според податоците собрани од „Блумберг“. Грузиските лари и таџикистанските сомони зајакнаа за 16 односно 10 отсто, соодветно, надминувајќи ги добивките на руската рубља, која повеќе не е меѓу валутите со кои слободно се тргува.
Валутите на поранешните советски републики зајакнаа поради приливите од странство / Bloomberg
„Станува збор за Руси што поради геополитички причини долго време се селат во овие земји и кои парите ги чуваат во овие валути, па го туркаат курсот нагоре“, вели Наталија Милчакова од „Фридом холдинг“.
Војната е причина и за петкратното зголемување на дознаките од Русија што годинава пристигнуваат во Грузија, а станува збор за сума што сочинува повеќе од 60 отсто од сите трансакции и надминува 1,75 милијарда долари, покажуваат податоците на Народната банка на Грузија. Трансферите на пари во Ерменија во првите десет месеци изнесуваат 2,8 милијарди долари, што е речиси четири пати повеќе отколку во истиот период од 2021 година. Во октомври тие го достигнаа своето највисоко ниво од барем 2004 година, соопшти ерменската централна банка.
Валутната поплава од цунамито на руски дознаки е позначајна во помалите поранешни републики. Казахстан, чие население од 19 милиони е околу шест пати поголемо од тоа на Ерменија или Грузија, исто така ги поздрави руските новодојденци - но тенгата може да ја заврши годината околу седум отсто пониско во однос на доларот.
На почетокот на војната не се очекуваше економски раст, а се проценуваше дека соседите на Русија ќе настрадаат, бидејќи нивниот најголем трговски партнер ќе подлегне на меѓународни санкции. Но во реалноста, огромните трансфери на капитал ги зголемија нивните меѓународни резерви и го подобрија салдото на нивната тековна сметка. Ерменската економија оствари двоцифрен раст во вториот и третиот квартал, додека грузиската економија забележа раст од речиси десет проценти во периодот од почетокот на јули до крајот на септември.
Дознаките од Русија во соседните земји силно пораснаа / Bloomberg
„Во Таџикистан трансферите на пари скокнаа за најмалку 50 отсто во првиот дел од годината“, вели Наталија Лаврова од „БЦС фајненшл груп“ (BCS Financial Group“, цитирајќи ги податоците за платниот биланс. „Тоа ја става земјата на пат за раст од седум проценти годинава, во споредба со претходните прогнози од четири до пет проценти“, рече таа.
Меѓународниот монетарен фонд ја зголеми својата прогноза за растот на Грузија годинава на десет проценти, укажувајќи на „наплив на имиграција и финансиски текови предизвикани од војната“. Во меѓувреме, поради имиграцијата на Русите, ерменската централна банка ја зголеми прогнозата за раст на БДП од 4,9 на 13 отсто, објавија локалните медиуми, цитирајќи го гувернерот Мартин Галстјан.
„Силниот скок на дознаките секако го објаснува таквиот брз раст“, рече Лаврова од „БЦС груп“. „И во Ерменија и во Грузија готовинските трансфери се прелеаја на зголемената побарувачка на потрошувачите и градежништвото“, додаде таа.
.webp){kind=icon}
