.webp){kind=icon}
Најважното прашање со кое се соочуваат економијата и финансиските пазари следната година не е дали Федералните резерви ќе ги намалат каматните стапки. Еве зошто.
Со драматично паѓање на инфлацијата од повеќедецениските максимални нивоа, намалувањата на стапките во 2024 година изгледаат сè поверојатно. Откако политиката остана стабилна по последните состаноци, оваа недела се очекува претседателот на ФЕД, Џером Пауел и неговите колеги да прогнозираат намалување на стапките во 2024 година – иако веројатно тоа нема да биде ни приближно колку што очекуваат инвеститорите и економистите.
Bloomberg
Ако централната банка ги намали стапките во тандем со забавената инфлација, ова е добра вест за економијата и инвеститорите. Ова ќе значи дека ФЕД е на чекор од постигнување на неостварливо меко приземјување каде инфлацијата се враќа на нивоата пред пандемијата без економијата да претрпи пад.
Но, ако ФЕД ги намалува стапките затоа што економијата драматично се влошува, се изложува на ризик од рецесија или е во рецесија, тоа е друга приказна. Ова би сигнализирало дека невработеноста е значително повисока и корпоративниот профит ќе биде погоден со падот на побарувачката.
„Сакате намалување на каматните стапки затоа што економијата се олади и инфлацијата се олади, а не затоа што економијата е во рецесија“, рече Дајан Свонк, главен економист во КПМГ.
Друго прашање е колку намалувања ќе има. Ако економијата е во рецесија или ризик од рецесија, официјалните лица веројатно ќе ја олеснат политиката брзо и значително, велат економистите. Веројатни се помали, побавни намалувања ако нема длабок пад.
Претседателот Џо Бајден многу зависи од тоа како претседателот Џером Пауел управува со политиките. Со оглед на тоа што гласачите веќе се лути на начинот на кој Бајден управува со економијата поради зголемените трошоци за живот, претседателот ќе се соочи со поголеми тешкотии да освои уште еден мандат во ноември, доколку САД западнат во рецесија.
Во ноемврискиот извештај за работните места објавен во петокот имаше малку знаци за контракција на хоризонтот. Невработеноста падна на 3,7 отсто од октомвриските 3,9 отсто. Добивките од платите останаа солидни.
Трговците на пазарот на пари ги намалија процените за намалување на стапките по посилните од очекуваните податоци за работните места. Тие сега гледаат шанси помали од 50 отсто првото намалување на стапката да дојде во март и се обложуваат дека ФЕД ќе ги намали стапките за нешто повеќе од процентен поен во текот на 2024 година. Претходно овој месец, трговците прогнозираа околу 60 отсто шанси за олеснување почнувајќи од март и околу пет намалувања за четврт поен во текот на цела 2024 година.
Сегашните пазарни цени сега се повеќе во согласност со предвидувањата на економистите. Набљудувачите на ФЕД, анкетирани од „Блумберг“ минатата недела, очекуваат централната банка да ги намали стапките за 100 базични поени следната година, а намалувањето за првите 25 базични поени да се случи во јуни.
Повеќе од две третини од анкетираните економисти очекуваат економијата да избегне рецесија во 2024 година, а речиси три четвртини велат дека првичното намалување на стапката ќе дојде како одговор на падот на инфлацијата, а не на контракција на економијата.
Bloomberg
Централната банка која е претпазлива за инфлацијата ќе биде многу поконзервативна во прогнозата за намалување на стапката од пазарот кога ќе го објави својот преглед на економските проекции оваа недела, покажа истражувањето. Се очекува Пауел и останатите да договорат намалување на стапката од најмногу половина процентен поен следната година, покажува истражувањето на 49 економисти спроведено од 1 до 6 декември.
„Очекуваме дека анализата на ФЕД ќе избегне да сугерира намалување во првата половина“, рече Брет Рајан, американски економист во Дојче банк.
Што велат од „Блумберг интелиџенс“ …
„Пазарите на каматни стапки кои беа проценети за длабоки намалувања на почетокот на 2024 година би можеле да бидат шокирани следната недела доколку од Федералните резерви повторат дека ќе ги задржат каматните стапки на највисоко ниво во текот на следната година“.
- Ира Ф. Џерси и Вил Хофман, стратези во „Блумберг интелиџенс“
Пауел им рече на студентите од колеџот Спелман во Атланта на 1 декември дека би било „прерано“ да се шпекулира кога ФЕД може да ја олесни политиката, па дури и ја остави отворена можноста дека дополнително ќе ги зголеми стапките доколку е потребно за да се намали инфлацијата.
За време на последните пет циклуси на затегнување на ФЕД, просечното време од последното зголемување на стапката до првото намалување беше осум месеци, според Џозеф Лаворња, главен економист во СМБЦ. Откако ФЕД последен пат ги зголеми стапките во јули, ова претпоставува намалување на стапката во март.
„Намалувањето на стапката во март сè уште е сосема веројатно со уште три извештаи за работни места од сега до тогаш“, рече Лаворња, со влошување на пазарот на труд и олеснување на инфлацијата што ја поттикна ФЕД да дејствува.
Лаворња смета дека централната банка ќе ги намали стапките за 125 базични поени следната година, со посебна можност за повеќе. Тоа нема да биде доволно за да се спречи рецесија, но ќе ја ограничи штетата, додаде тој.
Спротивно на тоа, главниот американски економист на Банката на Америка, Мајкл Гапен очекува економијата да избегне рецесија и ФЕД да ги намали стапките за 75 базични поени во 2024 година, а првиот потег ќе дојде во јуни. Одлуката за намалување на стапките ќе дојде како одговор на слабеењето на ценовните притисоци, а не на падот на економијата, рече тој.
„Постојат голем број пречки и несигурности на патот на инфлацијата“, рече Линдзи Пиегза, главен економист во „Штифел“. „Банката на федерални резерви сè уште не може да ја тргне ногата од сопирачката“.
