Се очекува Русија да се согласи да го продолжи договорот постигнат со посредство на Обединетите нации со кој се овозможува украинско жито и други земјоделски производи да се извезуваат преку Црното Море, обезбедувајќи го виталниот проток на храната на светските пазари.
Русија најверојатно ќе дозволи обновување на договорот кој ќе истече на 19 ноември, велат извори запознати со ситуацијата. Тие не прецизираат дали Русија ќе постави нови услови во замена за продолжувањето или какви било други детали.
Портпаролот на заедничкото тело што управува со договорот од Истанбул рече дека во оваа фаза нема ништо да се потврди или објави. Портпаролот на Кремљ Дмитриј Песков изјави дека Русија ќе ја објави својата одлука „во догледно време“.
Фјучерсите на пченицата паднаа за дури 2,1 отсто во Чикаго по оваа вест.
Оригиналниот пакт, склучен кон крајот на јули со Турција и Украина, го оживеа поморскиот извоз од Украина откако Русија ги блокираше пристаништата во земјата по инвазијата. Посредуваа Турција и ОН, а тој беше потпишан да трае 120 дена, кои треба да истечат во сабота. Договорот предвидува автоматско продолжување за дополнителни 120 дена, освен ако една од страните не одлучи да го повлече или измени.
Паралелно со првичниот договор, ОН ветија дека ќе помогнат да се обезбеди непречен извоз на руска храна и ѓубрива.
Рускиот министер за надворешни работи, Сергеј Лавров, говорејќи по состанокот на Групата 20 на Бали, рече дека ОН ветиле дека условите на неговата влада за договорот ќе бидат исполнети. Тие вклучуваат гаранција дека Украина не го користи извозниот коридор за воени цели, пропуштање на руските пратки на жито и ѓубрива, дозвола за државната Роселхозбанк да работи целосно и „нормални“ стапки на осигурување.
ОН наведуваат дека писмени гаранции од САД и Европската унија ќе дадат „сигнали“ на компаниите вклучени во трговијата дека нема да се соочат со ризиците од санкции, рече Лавров.
Претседателот Владимир Путин се пожали дека договорот не е доволен за да го олесни извозот на руско жито и ѓубрива, иако тие не подлежат на санкции, а испораките се зголемени. Тој, исто така, тврди дека испораките од Украина не одат во најсиромашните земји, иако ОН соопштија дека договорот има за цел да ги намали цените преку зголемување на залихите на глобалниот пазар.
Украина испорача повеќе од 10 милиони тони земјоделски култури преку Црното Море откако договорот стапи на сила, тоа беа пред се товари со пченка и пченица. Житото се движеше низ Азија, Европа и Африка.
Надежите на САД
Минатиот месец Русија накратко го суспендираше своето учество во договорот, но продолжи да го почитува по заложбите на ОН и Турција. Во понеделникот, Песков, портпаролот на Кремљ, рече дека минатонеделните разговори во Женева со ОН за продолжувањето биле „прилично конструктивни“, но одби да коментира дали договорот ќе продолжи.
Украина претходно овој месец дојдоа оптимистички најави дека договорот ќе биде продолжен.
Рускиот извоз на жито се забрзува поради зголемениот род, додека пратките од Украина се забавени поради неизвесноста дали договорот ќе биде продолжен.
„Секако се надеваме дека ќе биде обновен“, изјави портпаролот на Белата куќа, Џон Кирби за телевизијата Блумберг.
„Го поздравуваме раководството на Турција пред сè во однос на иницијативата и напорите што г-дин Ердоган ги прави за нејзино проширување“, рече тој, мислејќи на турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган. „Благодарни сме и на раководството на генералниот секретар на ОН“.