.webp){kind=icon}
Мирјана Јосифоска е 23-годишна дизајнерка, која љубовта кон шапките ја преточи во бизнис. За колекциите користи реупотребени материјали, применува техники на кроење со нула отпад, а шаблоните ги прави со 3Д-технологија за да заштеди хартија. Сите модели одржливо и етички ги произведува во Тетово, еден од најзагадените градови во светот и нејзино родно место.
„Токму оваа реалност ме поттикна да направам позитивни промени во културата и да се залагам за еколошки посвесна и општествено поодговорна модна индустрија“, вели Јосифоска.
Таа на 26 октомври во Будва победи на натпреварот „Зелени идеи од Балканот“. Станува збор за настан организиран од „Балкан грин фоундејшн“ (Balkan Green Foundation), поддржан од „Рокфелер брадрс фонд“ (Rockefeller Brothers Fund), кој финансиски го стимулира развојот на зелената економија во регионот.
Годинава по тројца натпреварувачи од Македонија, Албанија, Косово, Црна Гора, Босна и Херцеговина, Србија и од Грција презентираа свои почетни идеи и мали бизниси за унапредување на животната средина, а главната награда од 10.000 евра Јосифоска ја освои за нејзините шапки од текстилен отпад, под менторство на здружението за социјални иновации „Арно“.
Приватна архива
Во моментов има мал број соработници, па парите ќе ги инвестира во стратегиски вработувања. Приоритет ѝ се позициите развоен програмер на производи и дигитален маркетер. Со својот бренд сака да го развие и социјалниот аспект на производство, па во наредниот период ќе се фокусира на вработување млади жени од рурални средини.
Сериското производство е поодржливо
Секој модел на шапка од творештвото на Јосифоска има свое име, кое најчесто е дадено по личноста што ѝ послужила како инспирација. Така настанале и „Моника“ и „Софија“, именувани по холивудските актерки Моника Белучи и Софија Лорен. Речиси сите модели се произведуваат сериски.
„Спротивно на популарното верување, сериското производство е поодржливо и временски попродуктивно, особено кога има употреба на машини. Во зависност од моделот, времето на производство варира од два до четири часа“, вели младата дизајнерка.
Приватна архива
За последната зимска колекција користела реупотребена 100 отсто сертифицирана волна. Материјалите ги набавува од македонските текстилни работилници и фабрики. Јосифоска детално ни го опиша креативниот процес.
Врз основа на техничките скици се изработува шаблон во три големини, кој е основа на секој модел. Пред да му се пристапи на финалниот материјал, шаблоните се кројат на муслин за таа и нејзиниот тим да се осигурат дека се добри. Доколку се потребни, потоа се прават модификации. Ако е сè во ред во таа фаза, производот се пушта во сериско производство. Од минималните остатоци Јосифоска изработува елегантни стегачи за коса.
Фото: Антонио Станков
„За нивна изработка се потребни минимум пет сантиметри материјал, па целта ми е воопшто да не остане производствен отпад од наша страна“, вели таа.
Во ограничени количества, со нула отпад техника на кроење, Мирјана изработува и свилени марами. Минатата година на пазарот понуди и наметки креирани со минимален отпад како лимитирани производи од колекцијата „Циклус“, која ја поддржа македонското министерство за култура. Од остатоците изработи стегачи.
Целиот нејзин асортиман е достапен само за македонските купувачи, во концептуалната онлајн продавница „Урма“. Шапките чинат од 25 до 45 евра, свилените марами од 20 до 30 евра, а стегачите за коса од три до седум евра. Наметките се достапни во две варијанти - сатен (55 евра) и волна (75 евра).
Приватна архива
Странските купувачи засега можат да купат шапки само на англиската платформа frobolous.com, каде што се речиси тројно поскапи. Јосифоска објаснува дека тоа е така поради разликата на пазарите и на животниот стандард, а во цената е пресметана и доставата. Нејзините креации наскоро ќе бидат достапни и на босанската платформа oreabazaar.com.
Две илјади евра почетен капитал
Јосифоска на 19 години добива шанса да учествува на „Фешн скаут СЕЕ“ (Fashion Scout SEE), натпревар на млади дизајнери од регионот Адрија, во рамките на Љубљанската модна недела. Таму е забележана од „ловци на таленти“ на „Вог“ (Vogue), кои иницираат нејзината приказна да биде објавена во италијанското дигитално издание на списанието. Подоцна учествува на натпреварот за одржлива мода „Сустејнбл фешн компетишн“ (Sustainable Fashion Competition), организиран од британската амбасада во Скопје и стигнува до финалето.
„Капиталот со кој почнав да го градам мојот бренд беше заштеда од околу 2.000 евра, како и машина за шиење ’багат’, која ми ја подарија родителите кога имав 16 години“, открива Јосифоска.
Како млада претприемачка, сега е фокусирана како најоптимално да ги пласира своите производи на странските пазари, првенствено во ЕУ и во САД. Како најголеми предизвици во моментов ги издвојува проблемите со извозот на производите и нивната скапа достава, како и процесот за плаќање надвор од матичната земја.
