.webp){kind=icon}
Додека гледам во мојата кристална чаша за да сфатам каде ќе оди светот на виното, гледам една константа: климатските промени. Ова беше предизвик за винарите во 2023 година, најтоплата година досега, и ќе продолжи да биде во скора иднина.
Пожарите во Грција, големата жештина и суша во Шпанија и поплавите, мразовите и градот на други места во Европа го зедоа својот данок минатата година, што резултираше со една од најслабите жетви досега. Но Напа, склона кон пожари и топлотни бранови во неодамнешното минато, ја избегна таа судбина со една од своите најдобри берби досега. Може да тврдите дека глобалното затоплување е добро за Велика Британија, како и новите напори во лозарството во Норвешка и Шведска - места каде што во минатото беше премногу студено и дождливо за грозјето да созрее доволно. Поради сето ова, многу е тешко да се предвидат ефектите од климатските промени годинава.
Но има и други големи вести во светот на виното за 2024 година. Еве шест главни тренда:
Ќе се пие повеќе совињон бланк.
Преференциите за вкус се менуваат: повеќе од половина од виното консумирано во светот, од 2021 година, било бело или розе. Според податоците на Меѓународната организација за винова лоза (OIV), американските потрошувачи предничат кога станува збор за белите вина. Повторно, врвните региони познати по своите црвени вина, како што се италијанската планина Етна и долината на Рона, ставаат поголем акцент на нивните помалку познати бели вина.
Гледам повеќе суво, остро совињон бланк насекаде во 2024 година, не само во Нов Зеланд, кој има 63 отсто удел во продажбата на оваа сорта на платформата за онлајн испорака на алкохол со седиште во Бостон, „Дризли“ (Drizly).
Орегон сега е во игра, со врвни имиња како Ендрју Рич и Патриша Грин. И иако бумот на производството на грозје во Чиле започна пред две децении - земјата е трет по големина светски производител на бело вино, зад Франција (прва) и Нов Зеланд - најновите примери на амбициозни винарници како „Лаберинто“, „Табали“ и „Виња Лејда“ се подобри од кога било.
Во Калифорнија површините со грозје се зголемија повеќе од двојно од 2022 година, па очекувајте на полиците да се појават многу врвни изданија, евтини и луксузни.
Пенливото вино ќе доминира уште повеќе.
Французите минатата година пиеле помалку шампањ, поради инфлацијата. Но тие сепак сакаат пенливо вино, а и сите други се заљубени во меурчињата. Аналитичарот од индустријата за пијалаци ИВСР (IVSR) откри дека бројот на Американци што пијат пенливо вино ќе се зголеми за 30 отсто од 2019 до 2022 година. Околу 25 отсто избираат пенливо вино најмалку двапати неделно.
Но не е сè шампањот. Бумот делумно беше поттикнат од популарноста на просеко (prosecco) и петнатс (pét-nats). Шприц-коктелите и тврдите селцери исто така ги инспирираат оние што не пијат вино да посегнат по повеќе меурчиња.
Категоријата ќе добие дополнителен поттик од неколку нови американски пенливи кувеа. Минатата година пробав околу дваесет нови од Калифорнија, некои од необично грозје како пикпул бланк (picpoul blanc), помалку позната сорта што доаѓа од долината на Рона во Франција. Вината се киселкасти како лимон. (Името во превод значи „убод на усните“.) И во Орегон, бројот на винарници што произведуваат барем еден пијалак со меурчиња е четирикратно зголемен од 2018 година.
Тоа е на врвот на вкусните пенливи вина од навидум секој дел од светот, каде што врвните ресторани сега нудат и квалитетни шишиња италијански франчакорта и трентодок, шпанска кава, француски крем и англиски пенливи вина. Продажбата во винарницата „Чапел даун“ (Chapel Down), со седиште во Кент, Велика Британија, на пример, се зголеми за 14 отсто минатата година.
Очекувајте повеќе квалитетно вино со низок процент или без алкохол, дури и во луксузните ресторани.
Здравствената загриженост за виното беше голема тема во 2023 година. Анкетата на „Галуп“ во јули покажа дека повеќе од 50 отсто од Американците на возраст од 18 до 34 години веруваат дека дури и умереното пиење е лошо за нивното здравје. Последното истражување на „Вајн опинионс“ (Wine Opinions) покажа дека речиси половина од анкетираните на возраст од 21 до 39 години се заинтересирани или планираат да учествуваат во „сув јануари“ или „трезен октомври“.
Тоа е една од причините зошто оваа возрасна група потрошувачи пијат помалку вино, според неодамна објавениот извештај за состојбата на американската винска индустрија за 2024 година од одделот за вино на „Фрст ситизенс“ (First Citizens Bank). Не е ни чудо што анализата на пазарот на пијалаци на ИВСР предвиде дека категоријата безалкохолни и нискоалкохолни ќе порасне за 15 отсто во САД помеѓу 2023 и 2027 година.
Bloomberg
Врвните винари веќе работат на тоа. Околу 100 германски винарници сега произведуваат барем едно вино без алкохол. Производителот на „просеко мионето“ (Mionetto Prosecco) штотуку лансира пенливо вино „без алкохол“. Познатата аргентинска производителка на вино Сузана Балбо експериментира со кувеа со низок процент на алкохол: нејзиниот вкусен, штотуку лансиран „криос сустенсија шардоне“ (Crios Sustentia Chardonnay) од 2022 година содржи само 9 проценти алкохол.
Ќе размислуваме за прашањето што е виното.
Видовме изненадувачки нови вински региони (Шведска, Вермонт), нови стилови на вино (портокал, петнат, пикет) и ново грозје со непознати имиња како Goruli Mtsvane (се изговара Go-roo-lee Mah-ts-vah-nai), што е бела сорта од Грузија. Сега винарите ги поместуваат границите на тоа што е вино - и, во тој процес, наоѓаат начин да ги преживеат екстремните временски услови од климатските промени.
Многумина користат коферментација, што денес често значи ферментирање на црвеното и белото грозје заедно за да се добие полесно црвено вино. Други, како што е винарницата „Арт и сајанс“ (Art+Science) во Орегон, ферментираат грунер фертлинер (Grüner Veltliner) со јаболка. Разновидноста значи дека ако родот на грозјето е ослабен од мраз или суша, лозарите сè уште можат да направат нешто.
Други се инспирирани од традициите на предците. Компанијата „Калче вајн“ (Kalche Wine Co.) од Вермонт меша кора од грозје, вода и брусница за да направи пикет вино наречено виб-ур-нум (Vib-Ur-Num).
„Скар оф д си“ (Scar of the Sea) од Калифорнија додава ароми на вината, како мешавина од бело вино од неколку берби со натопени сушени ботанички состојки. Не сите се означени како вино. Понекогаш тие едноставно се нарекуваат коферменти или, ако вклучуваат јаболка, јаболковина (сидер).
Ќе созреат програмите за награди за вино.
Еден од трендовите за 2024 година на годишната листа на увозници и дистрибутери на „Бибендум вајн“ (Bibendum Wine) со седиште во Лондон е тоа што повеќе винарници и трговци на мало ќе почнат да нудат уникатни поволности за лојалните клиенти врз основа на тоа колку трошат на вино.
Некои такви програми веќе постојат: винарницата „Џордан“ (Jordan) во Сонома има разработена програма со поени за купување вино што може да се искористат за попусти за ноќевања во луксузните апартмани на винарницата и специјални бесплатни дегустации. „Ламборн фемили вајнјардс“ (Lamborn Family Vineyards) во Напа ги поканува членовите на клубот на својот годишен настан за вино и риболов. „Домеин Серен“ од Орегон исто така поседува шато де ла кре (Chateau de la Crée) во Бургунди. Соберете 300.000 поени при купување и добијте престој во замокот, со шест соби за 12 лица.
ВИ ќе ги обликува вината што ги пиете и како ги доживувате.
Клучниот збор на годината е вештачката интелигенција (ВИ), која редефинира сè, од лозјата до чашите. Винарниците користат вештачка интелигенција со години, особено кога станува збор за управување со лозовите насади - сензори собираат информации во реално време за сè, од интензитетот на светлината до температурата на почвата. Роботите го косат, прскаат, дури и го транспортираат собраното грозје до винарницата.
Тие наскоро може да имаат голема улога во просториите за дегустација и за давање совети. Во просторијата за дегустација на винарницата „Марија Концето“ (Maria Concetto) во Напа, робот сомелиер по име Робино Вино (RobinoVino) точи каберне и на крајот може да биде програмиран да препорачува вина. Минатата година американски програмер од „Опен еј-ај“ (OpenAI) објави дека ЧетГПТ 4 (ChatGPT-4) положил три нивоа на испитот „Мастер сомелиер“ (Master Sommelier) – иако не од делот со тестови за дегустација, туку само теорија.
