Зошто „Опенхајмер“ на Кристофер Нолан не е типичен летен блокбастер

Летото обично е време кога во Америка се слави сѐ што е американско. Од Денот на независноста до „Топ ган: Маверик“, жешката сезона честопати е време за некритички да им се оддаде почит на ѕвездите и еполетите. „Опенхајмер“, најновото остварување на Кристофер Нолан, не е тоа. 

Во биографскиот филм за Џ. Роберт Опенхајмер, физичар и татко на атомската бомба - кого брилијантно го игра Килијан Марфи - Нолан се справува со двете најголеми злосторства што ги направиле САД: атомските бомбардирања на Хирошима и Нагасаки. Дури и по оваа летна пресметка со масовни убиства спонзорирани од државата, Нолан создаде уметничко дело што ја преиспитува лојалноста кон земјата и како тоа може да се судри со егото со катастрофални резултати. Ова е густ материјал, кој обзема и на крајот остава морничав впечаток. 

Рекламиран како спектакл, „Опенхајмер“ е поелоквентен отколку што може да се очекува од режисерот на филмовите  „Темниот витез“ (The Dark Knight) и „Почеток“  (Inception), најпознат по своите визуелни подвизи. Нолан ја употребува целата своја техничка вештина за снимање на драмата, но неговото сценарио е опојна адаптација на мамутската биографија „Американски Прометеј: Триумфот и трагедијата на Џ. Роберт Опенхајмер“ од Каи Бирд и Мартин Џ. Шервин. 

Да, приказот на „Тринити“, првиот тест на нуклеарна бомба во Лос Аламос, е зачудувачки, со бела светлина што го преплавува екранот во тишина пред да одекне звукот околу вас. Но суштината на филмот лежи во сцените на преиспитување, кои се повторуваат во текот на трите часа додека трае; од различни агли тие претставуваат повеќеслоен портрет на главниот актер, човек кого ненаситната љубопитност го навела да глуми бог. 

Овие секвенци ја зајакнуваат централната метафора на Нолан, претставена брзо, на самиот почеток. Перспективата на Опенхајмер, снимена во боја, е означена како „фисија“. Црно-белото е „фузија“, од гледна точка на Луис Штраус (Роберт Дони Џуниор), поранешен претседател на Комисијата за атомска енергија, кој во 1959 година се обидува да добие место во кабинетот на администрацијата на Ајзенхауер. 

Штраус ја прераскажува својата историја со Опенхајмер, кого го регрутирал на престижна позиција во Принстон пред да стане негов противник на крајот, кога Опенхајмер одбил да работи на развојот на хидрогенската бомба. Додека Штраус се обидува да ја унапреди сопствената кариера, Опенхајмер е принуден да се бори со сеопфатните притисоци на макартизмот, создавајќи го така наративниот ’рбет за целиот филм. Штраус е Салиери за Опенхајмеровиот Моцарт, а Дауни, во својата најдобра улога во последните години, очигледно ужива да игра горд, длабоко несигурен негативец. 

Генерално, „Опенхајмер“ е помалку комплексен од повеќето дела на Нолан. („Тенет“, на пример, не е таков.) Режисерот скока во времето, со суптилна шминка што покажува во која фаза од животот ги наоѓаме протагонистите, но филмот исто така нуди многу јасен приказ за еволуцијата на Опенхајмер од брилијантен студент, преку академик што флертува со Комунистичката партија, до водач на тајната програма „Менхетн“, кој за време на Втората светска војна собира брилијантни научници со задача да ја поразат Германија преку развој на бомба со невидени разорни способности. 

Сè е дополнително нагласено со впечатливото лице на Марфи, чии кристално сини очи ги истакнуваат неговите испиени образи и создаваат речиси страшен ефект. Тој изглед го опфаќа целиот екран во поголемиот дел од филмот, а Марфи е доволно талентиран така што никогаш не посакувате да го тргнете погледот. Станува збор за исклучително суптилна изведба. Речиси незабележливо, Марфи е способен да исткае заведување, гордост и на крајот жалење во овој комплициран конфликтен човек. 

Како автор, Нолан има некои несреќни манири, а некои од нив се видливи во филмот „Опенхајмер“. Дијалогот, особено во раните делови на филмот, може да биде невешт, особено кога станува збор за експозицијата. Женските ликови тешко се снаоѓаат. Како жени во животот на Опенхајмер - неговата сопруга Кити и девојката Жан Татлок - Емили Блант и Флоренс Пју се претставени како заводливи и депресивни, со малку развиена нијанса помеѓу. И двете се извонредни актерки, но речиси можете да почувствувате како се борат да ја најдат нијансата што сценариото сепак не им ја дава. Блант го постигнува тоа во бравурозна сцена при крајот на филмот; Пју, сепак, е помалку успешна во тоа. 

За другите личности што влегуваат во светот на Опенхајмер, Нолан ја собра првата екипа актери од А-листата и препознатливи лица во споредните улоги. 

Мет Дејмон игра фрустрирана марионета како армиски генерал што го избира Опенхајмер да направи бомба. Џош Хартнет, омилениот актер од 1990-тите, е вистинско освежување како веселиот колега на Опенхајмер, Ернест Лоренс, кој го предупредува за неговата поврзаност со левичарските движења; Дејвид Крумхолц исто така е задоволство да се гледа како физичарот Исидор Раби. Гери Олдман се појавува како Хари Труман, а Кенет Брана накратко се појавува како данскиот физичар Нилс Бор. 

И чекајте, дали поранешната ѕвезда на „Никелодеон“, Џош Пек, го притиска копчето што ќе го активира првиот нуклеарен тест? Да, токму така. Списокот продолжува (и продолжува, и продолжува). 

Парадата на актерите е едно од многуте задоволства на филмот „Опенхајмер“, но тоа не е она што останува кога се појавува одјавната шпица. Останав да размислувам за тематската тежина на овој потфат. Нолан создаде епски филм за границите на американскиот хероизам. Во оваа приказна, Опенхајмер, поттикнат од љубовта кон експериментирањето - и суетата - ја проколнал сопствената душа заради својата земја. 

Заедно, Нолан и Марфи ѝ овозможуваат на публиката што е можно поблиску да влезе во умот на овој човек, каде што алхемиски се спојуваат генијалноста и вината. Поминувањето време во тој спој не е она што би го нарекле забава. Ако барате лесна приказна за американската слава, останете настрана. Ако сакате остар поглед на човекот што стана „смрт, уништувач на световите“, подгответе се. 

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар