Зошто филмот „Дина: Втор дел“ е всушност еколошка приказна?

Често е многу тешко да се заинтересираат луѓето да ги читаат текстовите за климатските промени. Во најновите извештаи за гледаност, филмот „Дина: Втор дел“ (Dune: Part 2) е најгледан филм во САД во првите шест месеци од годинава.

Еве зошто има смисла тоа: Ако напишете текст или колумна за климатските промени, големи се шансите тоа да биде премногу депресивно, со премногу повторувања или досадно за да го привлече вниманието на широката публика. Но ако снимите филм со Тимоти Шаламет, Зендаја, Остин Батлер, Флоренс Пју и уште неколку извонредни актери што пилотираат вселенски бродови и јаваат џиновски црви, луѓето ќе стојат во редици за да го видат тоа. Излегува дека најдобриот начин да се пренесат пораки за климатските промени на планетата често е индиректен.

Секако, филмот на Денис Вилнев „Дина 2“, кој досега заработи 82,5 милиони долари во САД и 182,5 милиони долари на глобално ниво, за време на неговата премиера во кината - не е веднаш препознатлив како климатска приказна. Ако ништо друго, тоа е повеќе алегорија за суровата нафта, со големи сили што војуваат околу стоката (зачинот) што го овозможува долгометражното патување (тие чудотворни зачини исто така го продолжуваат животот и го прават многу, многу среќен).

Целата сага на филмовите „Дина“, првиот и вториот дел, се базира на пустинската клима на измислената планета Аракис. Ве молам, дозволете моите „ментат“ очи (во филмот очите на оние што го пијат еликсирот стануваат сини) да се завртат додека се сеќавам на заплетот на филмот: „Тоа е пустинска планета населена со џиновски црви, кои живеат во хармонија со својата околина, живеат едноставен начин на живот хранејќи се со песок, создаваат зачини и прераснуваат во огромни, пустински, песочни црви“.

Луѓето жители на планетата исто така се приспособени на суровата клима, носејќи заштитни костими што ја собираат и рециклираат секоја капка од нивниот телесен секрет, пред сѐ од потта, за да не умрат од жед. Нивниот спартански начин на живот исто така ги прави доволно силни да можат да им се спротивстават на колонијално-капиталистичките сили што ги експлоатираат ресурсите на планетата.

Горчливата еколошка пилула е скриена

Романот на кој се базираат филмовите исто така е заснован на екологијата. Авторот Френк Херберт проучувал проекти за контрола на формирањето на песочните дини во американската држава Орегон, што го инспирирало да го напише својот прв роман за песочната планета (напишал уште пет романи на истата тема). Херберт им ја посвети книгата на „еколозите од сувата земја“ и тврдеше дека сака да биде „прирачник за издигање на еколошката свест“. Тој самиот стана поборник за заштита на природните ресурси. Тој беше главен говорник на првиот конгрес за Денот на планетата Земја во 1970 година, постави соларни панели на својата куќа и оттогаш никогаш не купи автомобил.

Клучот за комерцијалниот успех на романот „Дина“, еден од најпродаваните научнофантастични романи на сите времиња, и филмската франшиза што е на пат да заработи милијарда долари на благајните, е токму тоа што индиректно пренесува порака за катастрофалните последици од глобалното затоплување.

Во филмот ќе уживате поради футуристичките вселенски бродови, џиновските црви, пустинските битки, чудните метафизички феномени и многу други нешта без да мора да размислувате премногу за животната средина. Тоа одговара на воспоставената филмска шема, каде што горчливата еколошка пилула за разорните ефекти од климатските промени полесно му се сервира на гледачот скриена во атрактивни сочни парчиња фикција, кои им помагаат на луѓето да ја проголтаат горчливата климатска пилула скриена внатре. На пример, во хит видеоиграта и серијата „Последниот од нас“ на Ејч-би-о, глобалното затоплување предизвикува опасната бактерија кордицепс да мутира сѐ додека може да напредува во топлокрвното човечко тело. Како резултат на тоа, се раѓаат зомбија што јадат луѓе. Најубавиот дел е што зомбија се преубавите актери Бела Ремзи и Педро Паскал. Додека гледачите уживаат во заплетот, тие исто така несвесно добиваат и доза информации за глобалното затоплување.

Една од најдобрите еколошки свесни приказни

Во споредба со содржината на серијата „Не гледај нагоре“, каде што горчливата еколошка пилула едвај е скриена, или серијата „Екстраполации“ на ТВ Епл, каде што горчливата еколошка пилула е единственото нешто на менито, многу помалку луѓе го гледаа или уживаа во тоа. Јас лично можам да се идентификувам со таквите гледачи!

Од друга страна, има многу извонредни автори, кои мошне директно ги прикажуваат еколошките катастрофи, но преку многу попријатни содржини за гледање. Тоа се, на пример, Октавија Батлер, Маргарет Атвуд, Недима Окорафор, Џ.Г. Балард, Ким Стенли Робинсон, Ричард Пауерс, Паоло Бацигалупи, Барбара Кингсолвер...

Можеме да се замајуваме дека сè што треба да се каже за климатските промени е веќе кажано и дека е депресивно и бесмислено постојано да се повторува опасноста од нив.

 „Во Портланд моментално е 42,7 Целзиусови степени. Во Багдад неколкупати беше над 54 Целзиусови степени“, напиша поранешната новинарка Сара Милер за глобалното затоплување во 2021 година. „Каков коефициент на свест бараме? Што уште треба да знае некој за климатските промени? Што има друго да се каже?" Таа го напиша ова многу пред оваа година, во која природните катастрофи уриваат рекорди од месец на месец.

Но можеби ние, кои сè уште се бориме да ја издигнеме свеста за опасностите од климатските промени, едноставно не сме се потрудиле доволно да раскажеме подобра приказна. Сценариото во филмот „Дина 2“ е една од најдобрите еколошки свесни приказни. Да се ​​обидеме никогаш да не престанеме да раскажуваме слични приказни за влијанието на климатските промени.