Би издржале ли ден без телефон? Не? Можеби ви треба дигитален детокс

Дури 58 пати дневно луѓето го проверуваат својот телефон, покажа едно истражување. Според друга статистика, луѓето поминуваат околу 4 часа и 37 минути дневно на овој уред, што е 70 дена годишно. Иако зависноста од технологијата не е формално препознаена како нарушување, многу експерти веруваат дека прекумерната употреба на уреди може да доведе до физички, психолошки и социјални проблеми.

Експертите се’ почесто го употребуваат поимот „замор од телефон“ (phone fatigue) кој подразбира чувство на исцрпеност, иритација или досада што може да биде резултат на прекумерно време поминато пред екран.

Едно од решенијата за бесконечното „скролање“, кое не само што не’ уморува, туку и се’ повеќе меѓусебно не’ оддалечува, е дигиталната детоксикација. Експертите едноставно ја дефинираат како свесна одлука да се исклучиме од онлајн светот, да ги исклучиме мобилните телефони, лаптопи, компјутери, телевизори и таблети на неколку дена, неколку недели или дури и на подолг временски период.

Дигиталниот детокс станува популарна пракса и во Македонија. За таква промена во секојдневниот живот се’ погласно зборува Билјана Пешева, македонска авторка на програми за личен развој и холистички начин на живот. Како јога инструктор и велнес тренер таа редовно организира активни одмори на кои постојано иницира ограничена употреба на модерната технологија. Следен таков ритрит најавува за септември на Халкидики.

Во нејзината книга „Водич за ослободување од тага“, која содржи алатки за враќање на животната хармонија, Пешева зборува за една позната техника од Мишел Мекдоналд, учителка за будистичка медитација и креаторка на методот RAIN: Recognize, Allow, Investigate, Nurture (Препознај, Дозволи, Истражи, Негувај) кој, според неа, навистина помага да дојдеме во контакт со себеси и со нашата вистинска природа. Оваа техника, која често ја користи и како вовед за дигитална детоксикација, редовно ја применува на нејзините настани бидејќи, како што вели, ни дава една поинаква перспектива земајќи ја целосно в предвид нашата ментална, емотивна и физичка благосотојба. Во разговор за „Блумберг Адрија“ таа споделува и конкретно искуство на нејзина „ученичка“ од ланскиот јога одмор, инаку наш реномиран клинички научник за трансплатација на органи со менаџерска улога.

Билјана Пешева/Лична Архива

„Ме изненади кога одлучи самоиницијативно да го исклучи телефонот со оглед на природата на нејзината работа. Подоцна ми кажа дека токму овој мал експеримент како искуство ѝ донел мир, стабилност и желба за промени како никогаш досега. ‘Ако не успеат да се снајдат како мене, ќе го направат тоа на друг начин. По тие пет дена без телефон сватив дека фокусот треба да го свртам кон себе, а не кон надвор’, беа нејзините зборови“, раскажува Пешева.

Дека камповите и организираните програми (ритрити) можат и тоа како да бидат ефикасни ако се добро организирани и водени од страна на едуцирани и стручни професионалци посочува и Милица Новков, психотерапевт и извршен директор на консултанската куќа ТИМ Центар.

„Ефектот по престојувањето на вакви места можеме веднаш да го почувствуваме. Може да ни помогнат за кратко време навистина да доживееме ‘ресет’ и ‘дигитална детоксикација’. Но, многу поважно е овие позитивни навики да ги примениме во секојдневниот живот, пред се’ преку ограничено и контролирано користење на дигиталните уреди“, објаснува таа.

Радикалните чекори немаат ефект

Дигиталниот детокс бара време и трпение, велат експертите. Наместо радикални чекори, тие препорачуваат објективен пристап, а тоа не значи целосно исклучување на сите наши уреди, туку ограничување на времето што го поминуваме користејќи ги.

И Пешева се согласува дека во прашање е сложен процес и дека е невозможно преку ноќ да ги промениме навиките.

„Има различни мислења за времетраењето на трансформацијата. Според едни доволни се само три недели, според други потребни се 40 дена, а трети, пак, велат дека треба да поминат толку месеци колку што имаме години. Јас велам дека за промена на навиките треба промена на животниот стил. Целта е да направиме долгорочна промена која може да се постигне само ако почнеме да живееме здраво и прифатиме дека едно нешто е штетно за нас, а друго не е“, вели Пешева.

Како добар метод за дигитална детоксикација таа подолго време ја користи и техниката „прекинување на врските што не’ врзуваат“ (Cutting the ties that bind us) на психологот Филис Кристал која работи со помош на симболи, медитации и креативни визуелизации.

„Оваа техника се состои од низа едноставни вежби преку кои се „одврзуваме“ од луѓе кои контролираат одреден аспект од нашиот живот, но и од стари навики, образци на однесување, чувства и мислења кои не’ врзуваат за минатото и не’ спречуваат да ја употребиме нашата сила за да создадеме добра иднина за нас и да бидеме тоа што навистина сме. За да ги користиме и научиме овие техники не е потребно претходно знаење, туку само желба за промена“, вели нашата соговорничка.

Во Србија неодамна се отвори и првиот парк за дигитален детокс кој се рекламира како катче кое на луѓето им овозможува „повторно да можат да гледаат, да слушаат и да чувствуваат-без посредство на технологијата“, па ја прашавме Пешева дали размислува за отворање на вакво место и кај нас.

„Дигиталниот детокс јас кој што го замислувам е да биде поврзан со практиките „мајндфулнес“ (техники за вежбање на мозокот за полесно справување со негативните емоции, користејќи техники за дишење, јога и медитација н.з.). Тоа е совршена комбинација за digital-free простор кој дефинитивно недостига во Македонија“, ни одговори таа.

Во пишувањето на текстот учествуваше Хана Стевовиќ (Србија)

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар