ББА-анализа: Недостигот од работници ќе ги приближи македонските плати до словенечките

Бруто-платите продолжија да растат во 2023 година, поддржани од високите (иако опаѓачки) стапки на инфлација и недостигот од работна сила, констатираат од аналитичкиот тим на „Блумберг Адрија“ во новата анализа на регионалниот пазар на трудот, објавена на „Блумберг Адрија инсајт“.

„Стапката на раст и во регионот Адрија и во групата ЦИЕ4 (Полска,Чешка, Унгарија и Романија) во номинална вредност беше над 13,5 проценти во просек. Освен во Чешка и Словенија, растот на бруто-платите забележа двоцифрен број. Реално, ситуацијата е подобра за регионот Адрија, каде што просечниот раст на реалната плата беше 4,8 проценти на годишно ниво, што укажува на подобра куповна моќ, додека тоа не беше случај за ЦИЕ4 (-0,6 проценти годишно)“, посочуваат аналитичарите.

Тие информираат дека во однос на нивото на бруто-платите, Словенија останува на врвот со над 2.000 евра.

„Хрватска ги следи земјите од ЦИЕ4, моментално еден процент под просекот на ЦИЕ4. Во 2023 година, Србија се приклучи на групата со четирицифрени плати поради силниот раст во изминатите пет години, со сложена годишна стапка на раст (CAGR) од 9,5 проценти - највисок меѓу набљудуваните земји во овој период, во голема мера под влијание на најсилниот прилив на СДИ во регионот“, наведуваат аналитичарите.

Тие додаваат дека иако Македонија и БиХ заостануваат, нивните плати постојано се зголемуваат, со петгодишна сложена годишна стапка на раст од 7,2 проценти во просек.

„И покрај тоа што Словенија е постојано водечка во однос на нивото на платите, гледаме одредена конвергенција кон словенечкото ниво во остатокот од регионот. Поточно, Србија успеа да забележи најсилни добивки во однос на нивото на платите во Словенија (од 34 проценти во 2012 година на 45 проценти), додека значителен пораст е забележан и во Македонија (од 32 до 40 проценти). Ова беше помалку изразено во Хрватска и БиХ (+2 п.п. секоја од нив)“, велат од нашиот аналитички тим.

Оттаму додаваат дека негативниот јаз во пондерираната просечна куповна моќ на БДП по жител меѓу ЦИЕ4 и регионот Адрија се зголемила од 20 п.п. во 2012 година на 26 п.п. во 2022 година.

„Романија и Полска го надминаа економскиот раст на сите други набљудувани земји, благодарение на силната привлечност на странски СДИ, како и на солидниот фонд на потенцијални работници. Само Хрватска од регионот Адрија забележа раст според БДП по глава жител, изразен преку паритетот на куповната моќ (PPS) од 11 п.п., што е околу нивото на Полска“, велат аналитичарите.  

Сепак, тие забележуваат дека по пандемијата има посилен раст во регионот Адрија, особено во Србија и Хрватска, и очекуваат тој јаз да се намали.

„Кога го гледаме нивото на платите, Романците беа на дното во целиот регион на ЦИЕ (вклучувајќи го и регионот Адрија) во однос на бруто-платата во 2012 година. Сепак, до 2023 година романските плати ги надминаа оние во Македонија, Босна и Херцеговина, Србија и Унгарија, додека се приближува кон нивоата на Хрватска и Полска. Негативниот јаз меѓу пондерираните просечни плати во регионот Адрија и ЦИЕ4 падна малку, од 21 п.п. во 2019 година на 19 п.п. во 2023 година (платата во регионот Адрија е 81 отсто од платата на ЦИЕ4)“, посочуваат аналитичарите.

 

Тие очекуваат дека во 2024 година ќе продолжи растот на платите, иако со малку пониски стапки во споредба со претходните години, најверојатно средно едноцифрен.

„Ублажувањето на инфлаторните притисоци ќе ја намали преговарачката моќ на вработените што веќе имаат корист од реалните зголемувања на платите поради пониската инфлација. Сепак, постојаниот недостиг од работна сила во регионот Адрија ќе продолжи да влијае на растот на платите и очекуваме постепено усогласување на платите со оние во Словенија“, сметаат од нашиот аналитички тим.  

Според нив, годинешните избори во Хрватска и во Македонија се очекува дополнително да придонесат за растот на платите, при што владите веројатно ќе понудат повисоки плати во јавниот сектор (во Хрватска тоа треба да започне на 1 април, со просечен раст на платите од ~ 13 проценти).

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар