Уште две нови аукции на граѓански обврзници ќе издаде Министерството за финансии во првата половина од годинава, а првата најверојатно и месецов. Според информации на „Блумберг Адрија“, конечните датуми за емисиите допрва се утврдуваат, а од Министерството за финансии потврдуваат дека аукциите се планирани. Тие впрочем стојат и во календарот за емисија на државни хартии од вредност. Според него, една аукција на граѓански обврзници треба да има на крајот на месецов, другата е планирана за крајот на јуни.
„Граѓанската обврзница како нов инструмент на домашниот пазар, која се воведе во текот на 2023 година и за која имаше голем интерес кај граѓаните, ќе биде достапна во континуитет. Во согласност со планираниот календар на аукции се предвидени емитувања на нови емисии за кои се прават подготовки“, велат за „Блумберг Адрија“ од Министерството за финансии.
Инаку, во текот на 2023 година државата издаде две емисии на граѓански обврзници. На првата емисија граѓански обврзници купија 1.283 граѓани. Минималниот износ за вложување беше 10.000 денари, односно купување најмалку една обврзница, а каматата што ќе ја добијат граѓаните е пет отсто на годишно ниво, односно вкупно 10 проценти за двете години. Приносот од оваа емисија ќе биде исплатен на 20 јули 2024 и на 20 јули 2025 година.
Прочитај повеќе
Државно задолжување кај граѓаните – за едни воспоставена пракса, за други само идеја
Македонските граѓани покажаа големи апетити за граѓанските обврзници
21.02.2024
По седум месеци, прва трансакција со граѓански обврзници на берзата
Некој имател продал пет граѓански обврзници за 50.000 денари или по 10.000 денари за една.
13.02.2024
Владата на аукција на хартии од вредност ќе бара заем од 56 милиони евра
На аукцијата ќе бидат понудени едногодишни државни записи во износ од 1,5 милијарда денари (24,3 милиони евра) со каматна стапка од четири проценти.
01.02.2024
Словенија ќе понуди принос од 3,4 отсто за граѓанските обврзници
Ова е првпат во Словенија да се издаваат обврзници за граѓаните откако се издадоа и во Македонија и во Хрватска.
24.01.2024
Постпразнично Владата се задолжи 56,6 милиони евра преку две аукции
Забележително е дека и кај двата вида државни хартии од вредност има благо намалување на каматите по кои се задолжува државата
11.01.2024
Владата на аукција ќе бара заем од 72 милиони евра
Износот на државни хартии од вредност што достасува за исплата во декември годинава изнесува 13,9 милијарди денари или околу 226,5 милиони евра.
07.12.2023
Владата ќе се задолжи 24,3 милиони евра преку аукција на записи
Износот на државни хартии од вредност што достасува за наплата во ноември годинава изнесува 6,2 милијарди денари или околу 101 милиони евра.
22.11.2023
Во текот на ноември 2023 година имаше уште една емисија на граѓански обврзници, на која учествуваа 907 граѓани, кои вложија 1,08 милијарда денари (17,7 милиони евра).
Според некои од економистите, граѓанските обврзници се шанса за граѓаните, кои можат за своите средства да најдат засолниште од инфлацијата, а државата, пак, да го диверзифицира јавниот долг.
Но дали банките во Македонија видоа конкуренција во овој тип финансиски инструменти и дали може тоа да ги поттикне да ги кренат каматите на депозитите?
Според универзитетскиот професор Марјан Петрески, кој зборуваше за ТВ „Блумберг Адрија“, влијание врз банкарскиот сектор немаше, бидејќи понудениот износ беше мал во споредба со штедните влогови во банките.
„Не би рекол дека банките видоа некоја значајна конкуренција, пред сè затоа што износот што беше собран минатата година преку двете емисии на граѓански обврзници изнесуваше нешто над 40 милиони евра. Ако тоа го споредиме со вкупното штедење во Македонија, тоа е сепак еден тривијален износ, кој е дури помал од 0,5 отсто од вкупната депозитна база“, изјави професорот.
На следните аукции пониска камата
Со оглед на олабавувањето кај финансиските услови по кои државата се задолжува преку државните обврзници, Петрески очекува на следната аукција на граѓански обврзници каматата да биде пониска од 5 проценти.
„На пример, месецов веќе каматната стапка на петгодишна државна обврзница е 4,5 отсто, а на 15-годишна е 5,9 отсто, а се намалила од 6,15 отсто во октомври лани. Мојата прогноза е дека условите веќе ќе налагаат тоа да биде по некоја пониска каматна стапка од претходно, затоа што за Министерството секако е важен трошокот на задолжувањето. Секако, не можеме да бидеме сигурни, бидејќи Министерството може да одлучи понатаму да нуди поволна каматна стапка со цел и понатаму да го популаризира инструментот“, вели Петрески.
Зелени и развојни обврзници
Покрај граѓанските обврзници, во текот на минатата година беше издадена прва емисија на зелени обврзници, кои исто така како нов инструмент ќе бидат понудени на пазарот за инвеститорите и годинава. Од Министерството за финансии велат дека со Планот за економски раст и со Стратегијата за управување со јавен долг е предвидено и емитување на развојна и проектна обврзница, но оттаму не прецизираат кога ќе се случи тоа.