Ако мислите дека најновиот проект на Алекс Загребелни звучи како сцена од научнофантастичен филм – не грешите.
Градежниот магнат од Дубаи ја гради „Ејва“ (Eywa), 21-катна станбена кула дизајнирана да личи на лебдечките планини Алелуја од филмовите „Аватар“. Други елементи од проектот се инспирирани од принципите на васту шастра (Vastu Shastra), архитектонска наука со корени во древна Индија: во темелите на зградата е вградена пирамида тешка 14 тони, изработена од 1.450 кристали и полускапоцени камења.
Кога изградбата ќе заврши во 2026 година, спалните соби ќе бидат обложени со материјали што наводно ги штитат жителите од електромагнетни полиња.
Прочитај повеќе
Дубаи не е лага - седум причини зошто заслужува посериозен третман во нашата земја
Истакнуваме седум причини зошто е време да престанеме да го гледаме Дубаи како „меур“, туку да го гледаме таков каков што е - сериозен бизнис, логистички и инвестициски центар на 21 век.
28.07.2025
Нов рекорд на продажбата на луксузни имоти во Дубаи пред царините на Трамп
Според истражувањата на „Најт Френк“, во првите три месеци од 2025 година се продадени 111 дома, со вкупна вредност од 1,9 милијарда долари, што е зголемување од 5,7 проценти во однос на истиот период лани.
22.04.2025
Дубаи гради нови ексклузивни вили за да ги привлече светските ултрабогаташи
Дубаи додава нова серија на луксузни вили и станови, при што некои се опремени со кина, спа-центри и приватни лифтови.
04.02.2025
Колку всушност е преценето чоколадото по кое многумина полудеа?
Минатата сезона беше со рекордна берба на ф'стаци
09.12.2024
Цените на становите во Дубаи допрва ќе растат, вилите се распродадени
Цените на становите во Дубаи ќе продолжат да растат следната година, откако веќе пораснаа за 20 отсто во 2024 година.
03.12.2024
Привлечноста на Дубаи за иселениците ја гуши инфраструктурата
Во 1960 година Дубаи беше дом на само 40.000 луѓе. Сега таму живеат 3,8 милиони, а до 2040 се очекува да има 5,8 милиони
13.10.2024
Bloomberg
„Ги користам архитектурата и дизајнот како јазик за да зборувам со надворешниот свет за тоа што не смее да се изгуби за идните генерации“, вели Загребелни. Тој досега продал 16 стана во „Ејва“, по цени од 2,7 до 7,5 милиони долари. „Ејва“ е токму оној вид развој што кај некои набљудувачи буди сомнеж дали пазарот на недвижности во Дубаи – кој бележи силен раст од 2020 година – е балон што чека да пукне. Само времето ќе покаже дали овој ексцентричен проект и сличните на него се предупредувачки знаци за претстоен застој или, пак, навремено пласирани вложувања во град што очајнички се обидува да се ослободи од репутацијата на циклуси на бум и колапс во недвижностите.
И двата исхода изгледаат еднакво можни. Од една страна, странските професионалци и натаму масовно доаѓаат во Дубаи, туркајќи ги цените уште повисоко. Поддржувачите на емиратот брзаат да посочат дека банките задржуваат строги правила и даваат хипотеки само за околу 80 отсто од вредноста на домот – знак дека пазарот и регулацијата околу него созреваат. Дополнително, инвеститорите имаат задолжителна обврска да ја платат целата земја пред воопшто да почне изградбата.
Но критичарите забележуваат дека бумот на пазарот на недвижности привлече голем број нови инвеститори, со речиси четвртина милион стана чија изградба е планирана да заврши во следните неколку години. Тоа би претставувало зголемување на понудата на станови во Дубаи за 30 отсто, покажуваат податоците на компанијата за недвижности „Џонс Ленг Ласал“ (Jones Lang LaSalle Inc.).
„Речиси секоја недела запознаваме по тројца нови инвеститори за кои претходно никогаш не сме слушнале“, вели Шон Меколи, извршен директор на „Девмарк“ (Devmark) и консултант за инвеститори во Дубаи. Цените на земјиштето нагло пораснаа, вели тој, што ги намалува потенцијалните профитни маржи на новите играчи. „Сè потешко ќе биде сметките да се совпаднат.“
Бумот на станбениот пазар во Дубаи започна кон крајот на 2020 година, кога високите стапки на вакцинација против ковид-19 во Обединетите Арапски Емирати, брзото отворање за туристи и либералните визни политики почнаа да привлекуваат сè повеќе странски купувачи. Богати инвеститори од Русија, криптомилионери и Индијци што бараат втори домови навлегоа на пазарот.
Годинава нестабилноста предизвикана од глобалната трговска војна на американскиот претседател Доналд Трамп дополнително го поттикна пазарот. Политиките на администрацијата го турнаа доларот кон најлошиот резултат во првата половина од годината од 1973-та наваму. Бидејќи дирхамот е врзан за доларот, ослабената валута им даде на странските купувачи – особено оние од европските земји – многу поголема куповна моќ.
„Ова е најголемиот двигател на пазарот“, вели Тајмур Кан, раководител на истражувањето за Блискиот Исток и Африка во Џеј-ел-ел (JLL). „Добивате огромен попуст. А ако доларот закрепне, добивате уште еден плус при секое излегување од инвестицијата.“
Благодарение на овие фактори, никогаш не било подобро време да се инвестира во недвижности во Дубаи. Податоците на Џеј-ел-ел покажуваат дека цените на домовите скокнале за 70 отсто од крајот на 2019 година. Градот забележа 51.000 продажби на станови во вториот квартал од 2025 година – нов рекорд, според консултантската компанија за недвижности „Најт Френк“ (Knight Frank). Вкупната вредност на трансакциите за првата половина од годината достигна 73 милијарди долари, што е раст од 41 отсто во споредба со истиот период во 2024 година.
Агенциите за недвижности организираат саеми во Лондон, Париз и други големи градови, каде што им ги претставуваат на богатите Европејци придобивките од купување втор дом во емиратот. „Има добри болници, добри училишта и добра инфраструктура – Дубаи ги исполнува сите тие услови во изобилство“, вели Мајкл Белтон, извршен директор на фирмата за недвижности „Меред“ (Mered), која гради станбена кула со 66 ката и 310 стана, чија изградба треба да заврши во 2027 година.
На 40-от кат ќе има инфинити-базен со панорамски поглед кон морето; „Меред“ соопшти дека веќе продала речиси половина од кулата.
Bloomberg
И покрај сегашниот бум, не е тешко да се најдат симболи на претераноста со недвижностите што го доведоа Дубаи на работ на банкрот пред помалку од 20 години.
Земете го примерот со Светот (the World) – архипелаг од 300 вештачки острови во Персискиот Залив што државниот инвеститор „Накхил пи-џеј-ес-си“ (Nakheel PJSC) го изгради во 2008 година со вложување од 13 милијарди долари. Падот на цените и натрупувањето долгови во матичната компанија „Дубаи ворлд“ (Dubai World) на крајот доведоа до спасувачки пакет од соседен Абу Даби. Инвеститорот мораше да ја стопира работата на сите проекти кога глобалната финансиска криза удри подоцна истата година.
Продажбите целосно запреа. Лидерите на Дубаи мораа да му стават крај на деценискиот бран на градби и аквизиции поттикнат од долгови. Емиратот потоа претрпе и втор крах на пазарот на недвижности по падот на цената на нафтата во 2014 година, што дополнително ги одложи развојните проекти низ градот.
Историјата не ги одвраќа денешните инвеститори. Јозеф Клајндинст речиси две децении го развива проектот „Срцето на Европа“ (Heart of Europe) – колекција вредна 6 милијарди долари, изградена на шест од островите на Светот, која ветува спој на „најдоброто од европската култура, архитектура и гостопримство“ со луксузот и белите песочни плажи по кои е познат Дубаи.
Во 2024 година Клајндинст конечно го отвори првиот хотел од проектот – „Воко Монако Дубаи“ (Voco Monaco Dubai), објект од групацијата на хотели „Интерконтинентал“ (InterContinental Hotels Group), кој има „улица на која врне“ за гостите да се освежат на пат кон ексклузивниот клуб на плажа во стилот на Азурниот Брег. Следно: реплика на водените улици на Венеција.
Поддржувачите посочуваат дека пазарните темели на Дубаи денес се посилни отколку во 2008 година. Пред две децении, лудилото со недвижности главно беше поттикнато од странски инвеститори, кои масовно одеа во емиратите да прават шпекулативни обложувања на имоти. Овој пат богатите странци сè почесто го прават Дубаи свој дом – барем за одреден период.
„Пазарот сè повеќе го обликуваат вистински купувачи, а не шпекуланти“, вели Вил Мекинтош, регионален партнер за Блискиот Исток и Северна Африка во „Најт Френк“ (Knight Frank). Тој забележува дека денес помалку од 5 отсто од купувачите ги препродаваат своите имоти во рок од 12 месеци по купувањето, во споредба со 25 отсто во 2008 година. Лидерите во секторот за недвижности се надеваат дека сè повеќе купувачи ќе останат на подолг рок или дури ќе го изберат Дубаи како место за живот по пензионирањето.
И покрај долгогодишните регулаторни пречки и одложувања, Клајндинст смета дека е само прашање на време кога проекти како неговиот ќе ја најдат својата публика. Тој не е загрижен поради можноста за нов можен колапс на пазарот на недвижности. „Дубаи има свое темпо – овие острови нема да исчезнат“, вели тој. „Прашање е само дали успехот ќе дојде порано или подоцна. Но ќе дојде.“
.webp){kind=icon}
