Кина ја критикуваше истрагата на Европската Унија за субвенциите за електрични возила, велејќи дека потегот ќе им наштети на односите, а истовремено ги прекорува странските производители на автомобили што не успеваат да бидат во чекор со технолошките иновации. На низата критики се придружи и врвното тело на кинеската автомобилска индустрија и водечки весник на Комунистичката партија, сигнализирајќи дека може да се отвори нов фронт во глобалните трговски војни.
Претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен, во средата рече дека глобалниот пазар е преполн со евтини кинески автомобили со цени што се „вештачки ниски со огромни државни субвенции“. Истрагата, која може да трае и девет месеци, може да доведе до царини блиску до нивото од 27,5 отсто, кое веќе го наметнаа САД за кинеските електрични возила, според лице запознаено со ова прашање.
„Предложените мерки на ЕУ за заштита на сопствената индустрија во име на фер конкуренција се протекционизам“, се наведува во соопштението на Министерството за трговија во четвртокот. „Кинескиот сектор за електрични возила рапидно растеше во последниве години и неговата конкурентност постојано се подобрува, што е резултат на упорните напори на технолошките иновации. Тоа е конкурентска предност добиена со напорна работа и сопствена сила“.
Ако ЕУ наметне давачки, тоа ќе ограничи еден од главните пазари за раст за кинеските производители на електрични возила. Иако нивната европска продажба е бледа во споредба со пазарните лидери, како „Фолксваген“, „Тесла“ и „Стелантис“, тие брзо растат. „Џили холдинг груп“ (Geely Holding Group Co.) има највисоко кинеско присуство со брендови што ги вклучуваат „Полстар“ (Polestar), „Волво“ (Volvo Cars) и „Лотус“ (Lotus), а оние како БИД (BYD Co.) и „Нио“ (Nio Inc.) исто така се наметнуваат на континентот.
Акциите на водечките кинески производители на електрични возила паднаа во четвртокот. БИД забележа пад од 3,8 отсто, а „САИЦ мотор“ (SAIC Motor Corp.), кој е сопственик на МГ, забележа пад дури од 3,4 отсто, „Експенг“ (Xpeng Inc.) падна за 2,2 отсто, а „Нио“ падна за 2,7 отсто.
Иако краткорочното влијание на истрагата за ЕУ најверојатно ќе биде ограничено, тоа „може да фрли сенка врз изгледите за раст на компаниите со агресивни планови за проширување во ЕУ, како што е БИД, напишаа аналитичарите на „Морган Стенли“, вклучувајќи го и Тим Хсијао, во белешка до клиенти.
Кинеската асоцијација за патнички автомобили, која ги претставува производителите на автомобили, рече дека растечкиот извоз на електрични возила во земјата не е поради тоа што индустријата добила големи субвенции, туку затоа што синџирот на снабдување на Кина е многу конкурентен. Западните земји почнаа да реагираат дури сега, кога кинеските компании претставуваат конкурентна закана.
Загриженоста на ЕУ е „неизбежен придружен феномен откако новите енергетски возила на Кина станаа посилни“, истакна во изјавата Куи Донгшу, генерален секретар на PCA (RSA) „Само кога ќе станат посилни, некои луѓе ќе обрнат внимание, а некои ќе се чувствуваат непријатно“.
Што вели „Блумберг“
„Во текот на изминатите 12 месеци, Европа се разбуди со фактот дека Кина сега е способна да гради технолошки софистицирани електрични модели. Наместо да бараат политички услуги, европските производители на автомобили треба да се фокусираат на подобрување на сопствената конкурентност и развој на електрични возила што потрошувачите всушност можат да си ги дозволат“, Крис Брајант.
Во коментар во четвртокот за весникот „Глобал тајмс“ тој истакна дека европската економија може да страда ако се користат протекционистички мерки за да се потисне кинеската индустрија за електрични возила и предложи да се преземат одмазднички чекори.
„Јасно е дека Европа се плаши“, се наведува во коментарот. „Тие се плашат од конкуренцијата од Кина, па сакаат да бараат трговски протекционизам како заштитен чадор за европските производители на автомобили, кои полека преминуваат кон електрификација. Ако ЕУ преземе неправедна акција, Кина има различни алатки што треба да ги користи како контрамерки за заштита на правните интереси на кинеските фирми“.
Весникот нагласува дека предностите во цената што ги уживаат кинеските производители на електрични возила не се резултат на владините субвенции, туку „поради предностите на Кина во однос на синџирот на вредност, талентот, технологијата, инфраструктурата и логистиката“.
Кинеската стопанска комора кон ЕУ притисна на слична линија, велејќи дека значителната индустриска предност на кинеските производители на електрични возила е резултат на заедничките иновативни напори.
„Посветеноста на ЕУ за отвореност на пазарот мора да се преточи во опипливи мерки, обезбедувајќи правична, непристрасна и недискриминаторска деловна средина за странските компании“, велат од комората.
Истрагата на Европа и агресивните потези на Вашингтон за спротивставување на Кина се дел од поширокото преиспитување на владите во развиените економии за да го доближат производството до дома.
„Постои одредена историја што ги прави Европејците екстра нервозни“, рече Дебора Елмс, извршна директорка во Азискиот трговски центар во Сингапур. „Тие гледаа како Кина постигнува доминација во челикот, соларната енергија и така натаму, а потоа, со поголема понуда од онаа што домашниот пазар на Кина можеше да ја апсорбира, почна да извезува по многу ниски цени и во огромни количества. Штом домашната индустрија на другите пазари ќе биде збришана, просторот ќе биде чист за странските фирми да ги диктираат цените и стандардите“.