Ликвидноста и натаму е клучниот извор на ранливост за домашниот корпоративен сектор, и покрај тоа што речиси сите дејности од корпоративниот сектор во Македонија ги зголемија приходите од работењето и ја подобрија профитабилноста во 2022 година. Односно приходите се зголемени за 28 отсто, додека профитот за 19 отсто.
„Задолженоста на корпоративниот сектор и натаму се зголемува, но таа сѐ уште е во умерени рамки и засега не упатува на ризици врз одржливоста на долгот“, вели Наташа Андреева, директорка на Дирекцијата за финансиска стабилност и макропрудентна политика при Народната банка.
Пазарот на недвижности забавува
На пазарот на недвижности растот на цените забрза достигнувајќи повеќегодишен максимум, под влијание на фактори и на страната на понудата и на страната на побарувачката. Сепак, активноста на пазарот почна да забавува, што се согледува преку забавениот раст на обемот на трансакции со недвижности.
„Според најновите податоци, цените на становите и натаму растат, иако доста побавно во однос на претходната година кога годишната стапка на раст на цената на становите надмина 20 отсто“, вели Андреева.
Таа посочува дека сега, последниот податок покажува годишен раст од 11 отсто.
„Оваа стапка не е ниска, нивото на раст на цените на становите сè уште е релативно високо, но значително забавено во однос на минатата година“, вели Андреева.
Таа посочува дека кај станбените кредити, кои се многу значаен фактор на страната на побарувачката на станови, имаме забавување во растот.
„Ако претходно овие кредити растеа со 14-15 отсто на годишно ниво, последните бројки покажуваат забавување односно раст од некаде 10 отсто, што сè уште е умерено високо, односно значи дека не е низок овој раст на станбените кредити“, вели Андреева.
Андреева објаснува дека има забавување и во делот што придонесува во побарувачката на станбените кредити.
„Правевме некои не толку официјални пресметки, според кои околу 60 отсто од прометот со станови е финансиран од станбени кредити. Така што, како ќе се движат побарувачката и понудата, соодветно ќе се приспособува цената на становите“, вели Андреева.
Стабилен банкарски сектор
Сепак, таа смета дека е добро тоа што портфолиото на станбените кредити е здраво, со највисок квалитет, и нема знаци на остварување на кредитниот ризик во билансите на банките.
„Она што е важно во овој контекст од аспект на ризиците за финансиската стабилност е дека банките се соодветно капитализирани и се способни да ги апсорбираат евентуалните ризици“, вели Андреева.
Таа додава дека секако се следат сите движења и доколку се појават некои нерамнотежи или непосакувани насоки, нерамнотежи во движењето, секако ќе се преземат макропрудентни мерки и други мерки за зачувување на финансиската стабилност.
Андреева посочува и дека отпорноста на банкарскиот сектор се потврдува и со последните стрес-тестови, кои покажуваат дека банките се отпорни на можни шокови.