.webp){kind=icon}
Речиси сè во филмот е вистина, изјави за „Блумберг Адрија“ вистинскиот волк од Волстрит, контроверзниот поранешен брокер Џордан Белфорт, кого Леонардо ди Каприо го портретираше во холивудскиот хит што изобилуваше со пари, дрога и инциденти.
Белфорт своевремено заврши во затвор поради измама на инвеститори од 200 милиони долари, а денес како успешен претприемач и автор се залага за легални инвестиции во светот. Каква стратегија им предлага на инвеститорите, дали заработува подобро од пишувањето книги или од пазарот на капитал, што мисли за криптовалутите и како гледа на хрватската економија? Со Вук разговаравме во Загреб, на маргините на конференцијата „Продажен начин на размислување: Волкот повторно удира“, каде што тој беше главен говорник.
Колку се променија Волстрит и инвеститорите од вашето време, од времето на волкот и „Стратон Оукмонт“ (Stratton Oakmont)?
Значително се променија, но колку повеќе се менуваат работите, толку повеќе остануваат исти на некој начин. Кога почнав, индексот Nasdaq не се ни прикажуваше во реално време. Не можевте да видите колку се променил обемот на тргување за еден ден. Да речеме дека брокерските куќи имаа огромна предност пред просечниот инвеститор. Хеџ-фондовите тогаш беа голем хит, луѓето стануваа мултимилионери преку хеџови. Подоцна се покажа дека тие сепак не биле толку добри. На површината има многу промени. Но во реалноста многу работи останаа исти. Брокерските куќи сè уште организираат ИПО на компаниите. Без Волстрит, светот би бил во неволја. Ни треба Волстрит за да ја подобриме американската и глобалната економија.
Се збогативте тргувајќи со т.н. пени-акции, акции со исклучително мала вредност. Каде се волците денес? Дали се можеби во криптопросторот?
Секако, и очигледно. Кога за првпат се појавија криптовалутите, на сите им кажав дека тоа е најголемата измама во светот. Бев во право околу 99 проценти, а единственото нешто за кое погрешив беше биткоинот. Бидејќи со текот на времето биткоинот стана реален, и денес го сакам. Го поседувам, го сметам за долгорочна инвестиција, но не би му препорачал никому да го купи бидејќи сепак е шпекулативна инвестиција.
Вашата нова книга ја нарековте „Волкот на инвестирањето“ (The Wolf of Investing). Тоа значи дека волкот денес споделува легитимни инвестициски совети. Зарем тоа не е иронично со оглед на вашето минато?
Тоа е комплетна, масовна иронија. Таа книга сакав да ја напишам долго време. Луѓето обично даваат секакви совети за заработка на берзата, а всушност тоа не е толку тешко, многу е едноставно ако знаете што правите. Поентата не е да се обидуваме да го победиме пазарот. Само искористете ја огромната вредност што ја создава Волстрит. Волстрит ги наведува на берзата овие огромни компании како „Гугл“, „Амазон“, „Тесла“ и „Мета“. Па, како можат инвеститорите да искористат дел од таа огромна создадена вредност? Ве советувам да ја купите целата берза, односно да купите дел од S&P 500 и неколку други индекси како долгорочна инвестиција. Не обидувајте се да ја победите берзата со краткорочно тргување.
Хрватската и регионалните берзи се слабо ликвидни. Што би ги советувале да направат за да го поправат тоа?
Мој совет е да инвестирате надвор од хрватската берза. Повторувам, историски S&P 500 се покажа како најдобра инвестиција.
Каков е вашиот впечаток за хрватската економија?
Вашиот проблем е малата популација, но луѓето се паметни, го имате еврото како валута, вашата инфлација е релативно стабилна во споредба со некои други земји. Мислам дека има можности, а економијата се подобрува. Сум бил во некои одлични ресторани. Впечатокот е многу просперитетен. Хрватската економија би требало да се движи добро на долг рок.
Дали заработувате повеќе со пишување книги и јавно говорење или со инвестирање?
Секогаш велам: „Ако сакаш да се збогатиш, не пишувај книги“. Не уживам во пишувањето, но тоа е многу важен аспект за мојот целокупен бренд. Најмногу заработувам како претприемач. Добро заработувам и од зборувањето и сакам да настапувам низ целиот свет, но тоа е само дел од мојот бизнис. Сопственик сум и на некои компании за ризичен капитал, а добивам и надомест од филмот „Волкот од Волстрит“ (The Wolf of Wall Street).
Колку проценти од тој филм е вистина? Очигледно сте живееле интригантен живот полн со пари, богатство и ексцеси...
Деведесет и пет проценти е вистина. Работите што не се вистинити навистина не се важни. Она што е донекаде неточно се периодите на настани на некои делови. Тие се малку измешани во времето, како и некои ликови, затоа што филмот е подобар поради тоа. На пример, ликот на Дени. Тоа е всушност четири лица во едно, за полесно да се следи филмот. Тоа е брилијантноста на Мартин Скорсезе како режисер. Луѓето во тој филм прават лоши работи, но вие сепак некако ги сакате. Филмот не осудува никого, туку упатува на тоа ликовите да ги процените сами.
Дали жалите за нешто во вашиот живот?
Не ми се допаѓа зборот „жалење“. Не е здраво да се живее со жалење. Се разбира, кога би можел да се вратам назад, би бил среќен да ги променам и да ги вратам работите што сум ги направил, а ѝ наштетиле на друга личност. Мислам дека со текот на времето станав најдобрата верзија од себе, им помогнав на луѓето да растат, да инвестираат и да заработат што е можно повеќе.
Целиот разговор погледнете го во видеото.
