Иднината на брзата храна може да биде здравата храна

„Пепси“ (PepsiCo), најголемиот производител на преработена храна за малопродажба во САД, пред неколку недели го објави својот квартален приход. Едноставно кажано: резултатите не се добри. Потрошувачите, по неколкугодишни поскапувања, купуваат помалку храна и пијалаци од компанијата „Пепси“, како што се чипсовите „лејс“ (Lay's), „доритос“ (Doritos) и пијалакот „маунтајн дју“ (Mounatin Dew). Падот особено е изразен во Северна Америка, со намалена продажба на пијалаци и солени грицки. Секако продажбата, гледано во долари, донекаде е зголемена, но во овие времиња под влијание на инфлацијата, обемот на продажбата повеќе зборува за состојбата на бизнисот.

Извршниот директор Рамон Лагуарта смета дека проблемот е во американските потрошувачи, кои се соочуваат со тешкотии, а кои ќе се обидат да ги привлечат со попусти и со реклами.

„Јасно е дека има потрошувачи што се соочуваат со поголеми предизвици и кои ни кажуваат дека сакаат поголема вредност кога станува збор за одредени видови од нашиот асортиман“, рече тој во интервју на 11 јули. Сепак, тоа можеби не е само прашање на цена туку и на квалитет. Големи сегменти од преработената и пакуваната прехранбена индустрија го забележуваат истото тоа: луѓето сè помалку купуваат брза храна.

Ако погледнеме повнимателно, не се на удар сите стоки во супермаркетите. Одделите за свежо овошје и зеленчук бележат зголемување на обемот на продажба, покажуваат податоците на агенцијата за истражување на пазарот „Сркен“ (Circan). Таквата храна обично е поскапа, што значи дека не станува збор само за пари. Оваа тенденција е делумно последица на тоа што луѓето повеќе готват дома наместо да јадат надвор, но исто така е навестување дека луѓето сакаат да се хранат поздраво и се свесни дека свежата храна е клучен дел од тоа. Можеби малку се опуштиле со грицкање за време на пандемијата на ковид, кога беа затворени во нивните куќи. Меѓутоа, луѓето научија почесто да готват, а некои научија повеќе да го ценат своето здравје.

„Тие што користат ’оземпик’ (ozempic) или слични лекови за дијабетес и дебелина, не го креираат трендот, но фактот е дека тоа што некои од нив развиле одбивност кон храна богата со масти и шеќер може малку да придонесе“, вели Фатима Коди Стенфорд, лекарка истражувач во областа на дебелината на медицинскиот факултет „Харвард“.

Ништо од ова не треба особено да ги изненади компаниите за преработена храна. Џејсон Инглиш од банкарската групација „Голдман Сакс“ (Goldman Sachs) го предвиде ова пред една година, наведувајќи во извештајот дека очекува „забавување на потрошувачката по жител на преработената долготрајна храна“. Тој подоцна преку електронска пошта ми рече дека како продолжение на долгорочниот тренд што започна пред пандемијата, тој очекува потрошувачите да јадат повеќе свежа храна и дека трговците на мало ќе обрнуваат внимание на тоа и ќе ги прошируваат деловите од двоите продавници наменети за свежа храна, а ќе го стеснуваат централниот дел со сите тие ќесички грицки и конзерви изложени на полиците.

Навистина, неодамнешниот извештај на ФМИ (Здружението за прехранбена индустрија), наведува дека 44 отсто од продавниците го зголемуваат просторот за свежи производи, а 19 отсто рекле дека го намалуваат централниот дел. Промената на изгледот на продавницата подразбира долгорочна инвестиција во однос на самиот недвижен имот, трошоците за енергија и обучената работна сила.

„Тоа не е тренд од една година“, вели Марк Баум, виш потпретседател за интерни односи на ФМИ. И агенцијата за истражувања на пазарот „Минтел“ во своите јунски извештаи посочи дека „има значителен раст на претпочитањето на потрошувачите за поздрава, посвежа и храна со поголема нутритивна вредност“ и ги охрабри трговците на мало да профитираат од оваа промена со проширување на соодветниот асортиман производи.

Не зборуваме само за клиентите на синџирот супермаркети за здрава храна „Хол фудс“ (Whole Foods). Погледнете го „Фуд лајон“ (Food Lion), синџир на супермаркети со пониски цени. Компанијата има продавници претежно во југоисточниот и североисточниот дел на САД. Синџирот почна да воведува разладни уреди во многу свои продавници. Во 2015 година воведе 35, потоа во 2018 година воведе дополнително и сè уште продолжува да го прави тоа. Дури и „Долар џенерал“ (Dollar General) му се приклучи на трендот, објавувајќи во јануари дека бројот на продавници во кои нуди овошје и зеленчук се зголемил на повеќе од 5.000.

Значи, дали еден гигант за преработена и пакувана храна, како што е „Пепси“, треба да се префрли на свежи производи? Здружението на производители на прехранбени производи (Consumer Brands Association) тврди дека на неговите членови им оди добро и покрај падот на продажбата. „Членовите нудат избор, воведувајќи иновации за да ги задоволат потребите на клиентите“, вели Сара Гало, потпретседателка за политика на производи.

Работењето со свежа храна, која треба да се употреби во следните недела или две, е драстично различно од справувањето со преработена храна што е полна со вештачки конзерванси и е идеална за подолго складирање во магацин. Имајќи ја предвид, пред сè, расипливоста на свежата храна, мора да се променат сите - доставувачите, производителите и дистрибутивната логистика. Истовремено, кога стоката пристигнува во продавниците, големите компании што произведуваат преработена храна го немаат истото загарантирано место на полиците во делот за свежите производи.

„Поради некои од тие причини досега не видовме ниту еден брендиран производител на пакувана храна да направи големи чекори во тие области“, вели Џеф Кливленд, советник за прехранбената индустрија во инвестициската банка „Линколн интернешнел“ (Lincoln International), во врска со неодамнешните активности на преземање и спојување.

Еден таков обид пред десет години заврши лошо. „Кемпбел суп“ (Campbell Soup Co.) во 2012 година ја купи „Болтхаус фармс“ (Bolthouse Farms), компанија за свежа храна позната по мини-моркови и свежи сокови, за 1,55 милијарда долари. Таквиот чекор требаше да му овозможи на големиот производител на конзервирани супи да влезе, како што се најавуваше тога , „на брзорастечкиот пазар на пакувана свежа храна, вреден 12 милијарди долари“. Седум години подоцна и по милиони загуби, „Кемпбел“ ја продаде компанијата за мал дел од сумата што првично ја плати за преземањето. Стручното списание „Фуд драјв“ (Food Drive) пишуваше за „пропаднатиот брак“, истакнувајќи дека конгломератот набрзо увидел проблеми за брендот поради одлуката да се потпре на свежите производи во услови на непредвидливост на мајката природа. Тоа вклучува и управување со користењето и организирање да се повлечат од оптек некои од производите поради оштетување. Накратко, тоа што изгледаше како пионерски чекор на „Кемпбел“ се претвори во предупредување.

Сепак, компаниите за производство на преработена храна би можеле да се насочат кон побавни и повнимателни промени. Минатото лето, во партнерство со „Фреш дел монте продјус“ (Fresh Del Monte Produce Inc.), „Крафт хајнц“ (Kraft Heinz Co.), компанијата што исто така пријави пад на обемот на продажбата, почна да нуди некои варијанти на своите пакувања „ланчејблс“ (Lunchables) со сечкани месни производи и сирење, кои содржат и свеж ананас, мандарини, јаболка и грозје. Не звучи радикално, но секако е промена: рокот на траење на новото комбинирано пакување е 10 дена, во споредба со претходните 90-110 дена рок на траење на стандардните пакувања „ланчејблс“, а просечната цена е еден-два долари повисока. Сепак, се чини дека овој експеримент функционира. Започна со продажба во помал број продавници, а како што изјави портпаролот, компанијата се надева дека до есен ќе ја прошири понудата на национално ниво.

И покрај тешкотиите за заживување на бизнисот, таквиот одговор може да биде многу близок за „Пепси“. Пред објавувањето на приходите, компанијата ми испрати примероци од некои од своите понуди на странскиот пазар, вклучувајќи и ладно пакување од шпанското гаспачо „алвале“ (Alvalle). Секоја состојка е „вистинска“ - домат, црвена пиперка, краставица, кромид, екстра-цедено маслиново масло, вински оцет, сол, лук и сок од лимон. Пијалакот е нискокалоричен, богат со влакна, свеж и не многу преработен. Што е најважно, навистина е многу вкусен. Кога би ме послужиле во ресторан со тој пијалак не би знаела дека е од пакување, а не свежо приготвен. Не е чудо што пред неколку години извршниот менаџер за Југозападна Европа изјави дека овој производ е бисер на нивниот бизнис. Сепак, иако овој производ е достапен во некои европски земји, тој не е достапен во САД.

„Засега најмногу го има на пазарите каде што гаспачото е познато, односно каде што е дел од кулинарската традиција“, изјави портпаролот за медиумите.

Секако дека компанијата што успеа да го претвори „доритос“ во состојка за вечера може да пронајде и начин за гаспачото и другата свежа храна да станат дел од кулинарската традиција и овде. Пред сè, затоа што од тоа зависи нејзиниот иден раст.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар