Минатата година Русија увезе американски и европски чипови во вредност од повеќе од една милијарда долари и покрај санкциите кои имаат за цел да ја спречат руската војска да добие технологија што го олеснува нејзиното продолжување на војната во Украина.
„Блумберг“ доби доверливи податоци од руската царинска служба кои покажуваат дека повеќе од половина од увезените полупроводници и интегрирани кола во првите девет месеци од минатата година биле произведени во САД или од европски компании.
Меѓу овие компании се американската „Интел Корп“, „Адвенсд Микро Дивајсес“ и „Аналог дивајсес“, потоа европските „Инфинеон Технолоџис“, „СТМикроелектроникс“ и „НИКСП Семикондакторс“.
Тоа не укажува на тоа дека овие компании ги прекршиле санкциите, ниту пак податоците кажуваат кој ја извезувал технологијата во Русија, од каде дошле производите или кога биле произведени.
Компаниите нагласуваат дека целосно го почитуваат режимот на санкции и дека престанале да работат во Русија по избувнувањето на војната. Дополнително, тие забележуваат дека работат на борба против нелегалното пренасочување на нивните производи.
Но, сето ова јасно покажува колку тешко се справуваат САД и Европската унија (ЕУ) во спречувањето на испорака на високотехнолошки предмети на руската воена машинерија. Благодарение на ова, Русија може да продолжи да произведува тенкови и друго оружје како што се ракети за војната во Украина.
Голем дел од технологијата под режимот на санкции влегува во Русија како извоз преку трети земји, меѓу кои се Кина, Турција и Обединетите Арапски Емирати. САД и ЕУ работат на блокирање на овие рути, фокусирајќи се особено на таканаречените производи со двојна употреба.
ЕУ во моментов работи на нов пакет санкции и неколку членки охрабруваат подрастичен пристап кон компаниите од трети земји.
Од производителите не се бара секогаш да следат каде одат нивните производи откако ќе бидат продадени на дистрибутерите, иако одредени специфични чипови за воена употреба треба да имаат трага на хартија.
Според податоците на руската царина, таа земја во првите девет месеци од минатата година увезла чипови во вредност од 1,7 милијарди долари, од кои 1,2 милијарди долари се однесуваат на производи на 20 компании. Остатокот се однесува на помалите производители.
Американските и европските компании на листата на производители чии производи се увезени лани имале вкупни приходи кои се бројат во десетици милијарди долари.
Мал број кинески компании и тајванскиот „Реалтек Семикондактор“ се меѓу првите 20. Нема индикации дека тајванската компанија ги извезла чиповите во Русија или знаела дека нејзините производи завршуваат таму.
Податоците од царината дополнително покажуваат дека бројот на царински декларации и вкупниот годишен волумен на тежински пратки на чипови се намалени од 2021 година, што сугерира дека Русија плаќа повеќе за овие стоки поради зголемените трошоци за избегнување санкции или дека видот на артикли што Москва ги декларира е променет. Вкупните дадени информации не даваат преглед на содржината на секоја поединечна испорака.
Русија престана да објавува официјални податоци набргу по инвазијата на Украина, а руската царинска служба одговори преку е-пошта дека привремено не објавува податоци за надворешната трговија.
Економското училиште во Киев овој месец објави дека Русија увезла воена опрема во вредност од 8,77 милијарди долари од јануари до октомври минатата година, што е пад од само 10 отсто во однос на периодот пред санкциите. Увозот на пошироко дефинирани ставки од клучно значење за одбранбената индустрија изнесува 22,23 милијарди долари.
„Странски компоненти сè уште може да се најдат во оружјето што се употребува во Киев и другите градови“, соопшти универзитетот.
„Интел“ тврди дека ги почитува сите правила во врска со санкциите и склучува договори со клиенти и дистрибутери во кои пишува дека мора да ги почитуваат истите правила. „Имаме нулта толеранција за заобиколување на овие правила“, велат од компанијата.
Слично посочуваат и други компании кои произведуваат спорни компоненти.
Од „Аналог дивајсес“, на пример, велат дека престанале да работи во Русија, Белорусија и окупираните територии на Украина кога започна војната.
„Секоја испорака во овие области е директно кршење на нашата политика и резултат на неовластена препродажба или пренасочување“, велат од компанијата.
„Инфинеон“ изјави дека „презема опсежни мерки за да се запре каква било директна или индиректна испорака до Русија“ и дека неговите дистрибутери ширум светот имаат такви упатства.