САД воведуваат санкции за „Роснефт“ и „Лукоил“, расте цената на нафтата

Администрацијата на Доналд Трамп објави санкции врз најголемите производители на нафта во Русија, воведувајќи го својот прв голем пакет финансиски казни врз економијата на претседателот Владимир Путин, како дел од новиот обид за ставање крај на војната во Украина.

Министерството за финансии ги стави на црната листа државните нафтени гиганти „Роснефт“ и „Лукоил“ поради „недостатокот на сериозна посветеност на Русија кон мировниот процес за ставање крај на војната во Украина“, се вели во соопштението од средата.

Ограничувањата означуваат пресврт за претседателот Доналд Трамп, кој се воздржа од големи санкции и претходно овој месец објави дека ќе се сретне со Путин во наредните недели. Тоа е исто така радикална промена за западната политика околу руската нафта, каде што претходните напори, вклучително и ограничување на цените од Групата на седумте земји, се обидоа да ги ограничат приходите за Кремљ, но без да влијаат на протокот на барели.

Во последниот ден, Трамп покажа промена на мислењето, велејќи дека не сака залуден состанок.

Цените на нафтата веднаш скокнаа како одговор на санкциите, при што Брент порасна за дури три проценти во четврток и се тргуваше над 64 долари за барел. Обновената закана од прекин на руските испораки го разгорува глобалниот пазар на нафта кој се подготвува за драматичен вишок на испораки.

Државно контролираниот „Роснефт“, предводен од блискиот сојузник на Путин, Игор Сечин, и приватната компанија „Лукоил“ се двата најголеми руски производители на нафта, кои заедно сочинуваат речиси половина од вкупниот извоз на сурова нафта во земјата, според проценките на „Блумберг“. Даноците од нафтената и гасната индустрија сочинуваат околу една четвртина од федералниот буџет.

„Само почувствував дека е време“, рече Трамп на состанокот со генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, во Овалната соба. Тој рече дека се надева дека „тие нема да траат долго“ и дека очекува војната да се реши.

„Единственото нешто што можам да го кажам е дека секој пат кога разговарам со Владимир, водам добри разговори, а потоа тие едноставно не водат никаде“, рече Трамп. Тој рече дека состанок со рускиот лидер ќе се одржи во иднина.

Владимир Путин и американскиот претседател Доналд Трамп во заедничката база Елмендорф-Ричардсон во Анкориџ, Алјаска, во август. Фотограф: Ал Драго/Bloomberg

Пред средата, Трамп постојано се повлекуваше од заканите за тарифи, санкции и други казни против Русија. На 29 јули, тој ѝ даде на Русија 10 дена да постигне примирје со Украина. Но, рокот од 8 август дојде и помина без понатамошни дејствија од страна на американскиот лидер. Потоа се сретна со Путин во Алјаска, но средбата не донесе никаков напредок во војната.

Последниот гамбит беше оној што поранешниот претседател Џо Бајден го разгледа во последните денови од неговото претседателствување. Но, тој се спротивстави поради страв од заплашување на глобалните енергетски пазари и зголемување на цената на нафтата. Со оглед на тоа што Трамп е фокусиран на одржување на ниските цени на бензинот, ова претставува голем ризик и сигнализира дека неговото трпение со Путин конечно можеби истекува. На состанокот во Овалната соба, тој рече дека верува оти бензинот ќе достигне 2 долари за галон.

Украина го поздрави овој потег.

„За прв пат за време на мандатот на 47-от претседател на Соединетите Американски Држави, Вашингтон одлучи да воведе целосни блокирачки санкции против руските енергетски компании“, изјави амбасадорката Олга Стефанишина во соопштението.

Американскиот претседател Доналд Трамп и Марк Руте во Овалната соба/ Фотограф: Арон Шварц/CNP/Bloomberg

Во Украина порано во средата, Русија започна повеќекратни напади со беспилотни летала и ракети, при што загинаа најмалку седум цивили, вклучувајќи деца, во раните утрински часови. Русија продолжува да ги засилува своите напади врз енергетската инфраструктура, а Киев се обидува да одговори со таргетирање на рафинерии.

Не е јасно дали најновите ограничувања можат сериозно да влијаат на пресметките на Путин за војната. Администрацијата на Бајден воведе бран по бран санкции против Русија по нејзината инвазија во 2022 година, оштетувајќи ја економијата, но никогаш не го одврати Путин од продолжување.

Бидејќи фокусот е на самите нафтени компании - а не на секундарни санкции што би ги казнувале трети страни што соработуваат со нив - многу од тие барели сè уште веројатно ќе го најдат патот до пазарот, иако по повисока цена.

Сепак, најновите санкции би можеле да имаат неочекувани влијанија, вклучително и врз Индија и купувањата на нафта што долго време го иритираа Трамп. Гигантот за рафинирање „Релианс Индустрис Лтд“, најголемиот увозник на руска нафта во земјата, купуваше товари според договор со „Роснефт“.

Велика Британија ги санкционираше „Роснефт“ и „Лукоил“ пред една недела, веќе зголемувајќи го притисокот врз купувачите како што се рафинериите на Индија. Во четврток, Европската Унија треба да објави нова пакет санкциони мерки што ќе вклучува забрана за увоз на течен природен гас.

И со акцијата на САД, „имате одредена координација што би можела значително да го зголеми предизвикот за купување руска нафта“, рече Кевин Бук, управен директор на „Клиер Вју Енерџи Clear“ (View Energy Partners) со седиште во Вашингтон. „Ова е навистина првиот потврден и значаен чекор на Трамп 2.0 за руската нафта“.

Сепак, Томас Греам, член на Советот за надворешни односи, предупреди дека најновите санкции на крајот може да имаат помалку влијание од она на што Трамп се надева.

„Ако Белата куќа мисли дека ова ќе доведе до радикална промена во однесувањето на Кремљ или политиката на Путин, тие се залажуваат себеси - и не мислам дека тие всушност веруваат во тоа“, рече Греам.

„Санкциите функционираат бавно и Кремљ е многу добар во заобиколувањето на ваквите санкции“, рече тој.

— Со помош од Девика Кришна Кумар, Наталија Дроздијак и Џенифер А. Длухи