Србија го доби првиот дигитален токен наречен „Finspot factoring token“ (FIN), чиешто издавање треба да ја отвори вратата за нов модел на инвестирање во српските компании.
Како што е наведено во соопштението на Комисијата за хартии од вредност, на белградската компанија „Финспот“ и е одобрено да објави бела книга за првичната понуда од 35.250 FIN, со номинална вредност од 1.000 динари. Тоа значи дека вкупната вредност на првичната понуда е 35.250.000 динари (повеќе од 300.000 евра).
Белата книга, објаснуваат оттаму, е документ сличен на проспектот во процесот на издавање хартии од вредност, кој издавачот е должен да го објави и кој содржи податоци за издавачот, за дигиталните средства и за ризиците.
„Нашиот тим се подготвува да објави бела книга, сите придружни материјали, како и детали за првичната понуда на FIN токените и истите ќе бидат објавени во следните неколку дена на нашата веб-страница www.finspot.rs. Накратко, заинтересираните ќе да може да купуваат токени во динари на наменска сметка за време на почетната понуда откако ќе го отворат и потврдат профилот на нашата платформа. Датумот на почеток на почетната понуда ќе биде објавен заедно со белата книга. Купувањето на FIN токени ќе биде можно и по завршувањето на понудата доколку останат достапни бесплатни FIN токени“, вели ко-основачот и технички директор на „Finspot“, Огњен Куртиќ.
Всушност, потенцијалните инвеститори ќе можат да купат токени со плаќање на динари и потоа да ги инвестираат во еден од четирите инвестициски индекси. Во зависност од индексот, рокот на достасување може да биде од три до 12 месеци, а стапката на принос варира од седум до десет отсто на годишно ниво. По датумот на доспевање, на инвеститорот му се враќаат токените и остварениот принос од камата. Тие потоа може да се користат за инвестирање во нови инвестициски индекси, а исто така може да се продаваат на издавачот за динари.
Откривањето на светот на дигиталниот имот во Србија допрва започнува и многумина се заинтересирани каков даночен третман ги чека оние кои ќе тргуваат со FIN, но и со други токени во иднина. Конечни одговори не се лесно да се дадат, па најдобро е заинтересираните директно да се обратат до надлежното Министерство за финансии. Сепак, може да се даде одредена рамка.
Милош Праштало, овластен сметководител и даночен советник специјализиран за криптовалути и токени, очекува дека правните лица ќе бидат примарни во тргувањето со FIN, па затоа ја фокусира приказната само на нив, заради поедноставување.
„Во случај правно лице да инвестира во FIN, мојата претпоставка е дека тоа ќе изгледа вака: компанијата што купила и инвестирала во токен го книжира на нематеријални средства (постојани средства) по набавна вредност. Секоја следна наплата на камата се разгледува приходот и тој приход од камата ќе ја зголеми добивката на компанијата што инвестирала во токен на крајот на годината. Значи, овде зборуваме за импликациите за данокот на добивка од 15 проценти и пресметан кога завршува календарската година (кога се води завршна сметка, се доставуваат финансиски извештаи...)“, објаснува Праштало.
Компанијата-инвеститор не би требало да плаќа данок на додадена вредност (ДДВ) кога купува токен, ниту пак „Finspot“ покажува ДДВ трошок при продажба. Според нашиот соговорник, Министерството за финансии веќе излегло со мислење дека токените се ослободени од ДДВ.
Ако компанијата што инвестирала во токенот подоцна го продаде на некој друг, се утврдува капиталната добивка или капитална загуба. Во случај на добивка, ефектот ќе се прикаже во даночниот биланс за одредена година и компанијата ќе плаќа данок на капитална добивка, кој исто така изнесува 15 проценти. Ако продажната вредност на токенот е помала од куповната вредност, тогаш тие имаат капитална загуба и не плаќаат даноци.
„Ова се прави кога ќе заврши календарската година и кога ќе се поднесе завршната сметка на компанијата. Правилото овде важи како и кај другите форми на дигитални средства - ако со вредноста од продажбата на токени компанијата инвестира, да речеме, во друго ДОО или подружница , предметот е целосно ослободен од данок на капитална добивка“, додава даночниот советник.