Десетгодишното членство во Европската Унија (ЕУ) ја направи хрватската економија поконкурентна и го приближи стандардот на Хрватите до тој на граѓаните од развиените земји-членки, а сите придобивки од влезот во еврозоната и во Шенген ќе ги почувствуваат допрва, во наредните години, главно преку подобар прилив на странски инвестиции. Ова се главните пораки на конференцијата на „Блумберг Адрија“, под наслов „Спојување, инвестирање, развој“ (Merge, Invest, Develop), која се одржа вчера во Загреб по повод 10-годишнината од членството на Хрватска во ЕУ.
„Нема парче земја во Хрватска каде што не се гради нешто кофинансирано со европски пари, а граѓаните сè појасно го гледаат тоа. Но како што земјата се развива, така на располагање има сè помалку средства од ЕУ-фондовите и затоа треба да го искористиме ова време за паметно да ја зајакнеме домашната економија“, рече министерот за регионален развој и ЕУ-фондови Шиме Ерлиќ.
Хрватскиот бруто-домашен производ (БДП) со години расте со стапки што се над просекот на ЕУ, а според предвидувањата на гувернерот Борис Вујчиќ, тој тренд ќе продолжи. Вујчиќ ја потврди прогнозата дека хрватскиот БДП годинава ќе порасне за 2,9 отсто, што е двојно повеќе од претходните процени на хрватската народна банка.
„Поотпорни сме на кризи и поконкурентни, поради што ќе растеме повеќе од очекуваното“, рече гувернерот Вујчиќ.
Поголемата отпорност на кризи ја потенцира и претседателката на управата на „Подравка“, Мартина Далиќ, која од самиот почеток учествуваше во пристапните преговори. Таа посочи дека со приклучувањето кон економските, финансиските и монетарните интеграции земјата добила економско „вооружување“ за борба против кризи и предупреди дека никој во Брисел директно не се грижи за интересите на хрватската економија, туку тоа треба да го прават самите граѓани.
Тој нагласи дека тоа не значи дека Хрватска е помалку успешна по влезот во ЕУ, туку дека во 2000-тите години се преземале големи конгломерати и тоа одело многу поедноставно.
Што се однесува до странските инвестиции, Хрватска е на ниво на земјите од Централна и Источна Европа и бележи пад во однос на 2000 година, кога земјите од тој дел на Европа само што почнаа да се отвораат за странски инвестиции, па ефектот од нив беше поголем.
„Сепак, може да бидеме задоволни, бидејќи структурата на овие инвестиции е таква што поголем удел имаат странските сопственички инвестиции, а не должничките вложувања“, смета Кнез.
На првата панел-дискусија за спојувања и преземања во банкарскиот сектор, водачите на големите хрватски банки рекоа дека земјата се позиционира како посебен центар за финансиски иновации. Тие се осврнаа и на темата за финтек, порачувајќи дека повеќе нема ривалство, туку се бараат можности за соработка.
Вториот панел беше посветен на инвестициите на големите хрватски компании, на кои не им се лесно достапни средствата од ЕУ, како што е случај со тие во јавниот сектор. Заклучокот е дека тоа треба да се промени, но и покрај таквиот хендикеп, тие успеваат стратегиски да го купат и развијат својот бизнис, како внатре, така и надвор од границите на Хрватска.