Инфлацијата во еврозоната се врати на едноцифрена стапка за првпат од август 2022 година, поттикнувајќи ги надежите дека најлошиот период досега од растот на потрошувачките цени во блокот веќе го достигна врвот.
Податоците за декември покажуваат инфлација од 9,2 проценти, објави денеска Евростат, а побавниот раст на трошоците за енергија е единствената причина за умереноста. Бројката го одразува забавувањето во Германија, Франција, Италија и во Шпанија, а инфлацијата е помала од 9,5 отсто, колку што очекуваа економистите анкетирани од „Блумберг“, истакнувајќи дека инфлацијата продолжува да ја загрозува европската економија.
Базичната инфлација се искачи на рекордни 5,2 проценти. Европската централна банка (ЕЦБ) веројатно ќе се фокусира токму на овој параметар како насока за натамошните чекори во монетарната политика во најагресивниот период на зголемувања на каматните стапки во нејзината историја.
Во САД, Федералните резерви (ФЕД), исто така, очекуваат натамошно попуштање на вкупната инфлација, предупредувајќи ги инвеститорите да не ја потценуваат нивната волја за заострување на монетарната политика уште некое време.
Што вели „Блумберг економикс“?
„Порастот на базичната инфлација ќе ја зголеми загриженоста на управниот совет во врска со истрајноста на инфлацијата. Доколку се потврдат тие посилни притисоци до 2023 година, планинарскиот циклус веројатно ќе продолжи и во вториот квартал“, вели Маева Кузин, виша економистка.
Вториот месец по ред на заладување на цените во еврозоната, која од почетокот на месецов се прошири на 20 земји со приклучувањето на Хрватска, дојде откако германската влада ги субвенционира сметките за природен гас на некои домаќинства за да го ублажи растот на енергетските трошоци по нападот на Русија врз Украина. Навистина, според пресметките на „Блумберг“, падот на германските потрошувачки цени е речиси единствена причина за месечното намалување од 0,3 проценти на инфлацијата во еврозоната.
ЕЦБ веќе вети дека ќе ја подигне својата депозитна стапка над сегашното ниво од два отсто. „Врвот на трошоците за задолжување може да се достигне кон летото“, смета шефот на Банката на Франција, Франсоа Вилерој де Галхау.
„Тогаш ќе бидеме подготвени да останеме на оваа терминална стапка сè додека е потребно. Спринтот на зголемување на каматите во 2022 година станува повеќе од трка на долги патеки“, рече тој вчера во Париз. Членот на Управниот совет на ЕЦБ, Мартинс Казакс, очекува значителни зголемувања на следните два состанока, во февруари и март. Во Летонија, каде што тој ја предводи централната банка, инфлацијата достигна дури 22 отсто и останува блиску до тоа ниво и сега.
Трговците на пазарот на пари се обложуваат на околу 152 базични поени дополнително покачување на каматите до средината од 2023 година. Претседателката Кристин Лагард предупреди да не се фокусираме на промените во основната стапка во Европа, велејќи дека не може да се фиксираме на една единствена бројка, бидејќи има добри причини да се верува дека растот на цените повторно ќе се засили во јануари.
„Тврдоглаво високата основна инфлација ќе ги задржи каматните стапки на повисоки нивоа по зголемувањата во февруари, март и веројатно дури и во вториот квартал“, смета Карстен Брзески, економист во ИНГ (ING).
„ЕЦБ ќе почне да го преместува својот фокус од вкупната инфлација кон базичната инфлација и растот на платите. Ова ќе биде аргументот ЕЦБ да не ги намалува каматните стапки“, изјави тој за ТВ Блумберг утрово, пред објавувањето на податоците.
На краток рок, несоодветно топлото време ги смири стравувањата од енергетска криза и ги спушти цените на гасот на предвоените нивоа. Но со оглед на тоа што сега се очекува еврозоната да доживее само кратка и плитка рецесија, побарувачката, а со тоа и инфлацијата, би можеле да се издржат.
Податоците објавени денеска главно покажаа дека економското расположение заздравува втор месец по ред во еврозоната. Најновите проекции на ЕЦБ покажуваат дека растот на цените во просек ќе изнесува 6,3 отсто во 2023 година и сè уште остануваат на целта инфлација од два процента да се достигне во 2025 година.