Еврозоната неочекувано ја избегна првата рецесија од пандемијата во втората половина на 2023 година, бидејќи поцврстиот раст во Италија и Шпанија ја компензираше малаксаноста во Германија.
Бруто домашниот производ (БДП) стагнира во последните три месеци од годината - уште еднаш со најмали маргини избегнувајќи пад во два последователни квартала, по падот од 0,1 отсто меѓу јули и септември.
Економистите очекуваа нов таков пад додека блокот од 20 земји се движи низ опкружување со зголемени каматни стапки, слаба странска побарувачка и зголемени геополитички тензии. Меѓутоа, борбата продолжува.
Податоците од истражувањето сугерираат дека почетокот на 2024 година бил сè уште релативно слаб, особено затоа што Германија - најголемата економија во регионот - е на граница на рецесија. Иако целокупната слика прикажува меко приземјување на кое Европската централна банка се надева додека се справува со инфлацијата, има мали изгледи дека намалувањата на трошоците за задолжување ќе го поттикнат растот.
Говорејќи по минатонеделниот состанок на ЕЦБ, каде стапката на депозитите беше оставена на рекордно високото ниво од 4 отсто, претседателката Кристин Лагард остана на претходните забелешки кои укажуваат на првото намалување во текот на летото.
Што вели „Блумберг економикс“...
„Не дека е којзнае колку блескаво, но не е ниту колапс. За ЕЦБ, ова треба да понуди дополнителна потврда дека може да остане фокусирана на својата примарна мисија - одржливо насочување на инфлацијата назад до целта од 2 отсто“.
Сепак, индексот на економското расположение едвај се помести во јануари, според посебните податоци објавени во вторникот од Европската комисија. Посветлото расположение во индустрискиот и услужниот сектор беше ефективно под удар од падот на потрошувачката и малопродажбата.
Економиите на Италија и на Шпанија пораснаа побрзо отколку што очекуваа аналитичарите на крајот на 2023 година, а Франција ја избегна рецесијата, давајќи надеж дека и еврозоната може да ја избегне рецесијата.
Бруто-домашниот производ на Италија се зголеми за 0,2 отсто во четвртиот квартал, поттикнат од трговијата, додека шпанското производство се зголеми за 0,6 отсто - најбрзо темпо од средината на 2022 година. Франција стагнираше бидејќи извозот ги компензира намалените инвестиции и потрошувачката.
Очекувано, Германија остана слаба точка. БДП се намали за 0,3 отсто помеѓу октомври и декември, што одговара на раното читање објавено пред две недели.
Податоците се дел од маратонскиот ден на бројките на БДП од еврозоната, ограничени со читање за самиот блок од 20 нации, за кое аналитичарите мислеа дека ќе ја потврди првата рецесија по пандемијата. Дури и да е така, тоа би било недоволно за да се забрзаат изгледите за намалување на каматните стапки од страна на Европската централна банка.
Германија, БДП
Најголемата европска економија веќе неколку квартали е со рецесија, но досега едвај успеа да ја избегне.
Деловните истражувања дури сигнализираа дека расположението малку се влоши во почетокот на годината, а Бундесбанката предупреди дека производството „во најдобар случај ќе стагнира“ во првиот квартал.
Тоа е затоа што странската побарувачка за германски стоки покажа неколку знаци на закрепнување, додека потрошувачите дома и понатаму се колебаат да трошат пари. Зголеменото боледување ја кочи и економијата.
БДП најверојатно ќе се намали за 0,2 отсто помеѓу јануари и март, според проекцијата во вторникот на институтот „Ифо“. „Компаниите речиси во сите сектори на економијата се жалат на падот на побарувачката“, рече шефот на прогнозата Тимо Волмершаузер.
Италија, БДП
БДП се зголеми за 0,2 отсто во четвртиот квартал - надминувајќи ги очекувањата на економистите за стагнација благодарение на индустрискиот и услужниот сектор. Во 2023 година економијата се прошири за 0,7 отсто.
Растот веројатно ќе забави годинава, при што централната банка предвидува дека ќе достигне 0,6 отсто. Влијанието на покачените каматни стапки на ЕЦБ може да ја тестира отпорноста на земјата, дури и по падот на инфлацијата.
Чешка, БДП
Надвор од еврозоната, чешката економија за малку избегна враќање на рецесијата во последниот квартал од минатата година, со раст од 0,2 отсто во однос на претходните три месеци. Прелиминарните податоци покажаа дека извозот е главниот двигател, додека домашната побарувачка исто така закрепна, соопшти заводот за статистика.
Владата и централната банка предвидуваа умерено закрепнување годинава бидејќи растот на реалните плати ја поттикнува приватната потрошувачка. Но, долготрајните прекини во синџирот на снабдување продолжуваат да претставуваат ризици за клучните производствени индустрии, кои во голема мера се потпираат на увоз на делови и материјали.
Шпанија, БДП, инфлација
Економијата на Шпанија се зголеми за 0,6 отсто во четвртиот квартал - далеку над 0,2 отсто што се очекуваше и главно поттикната од потрошувачката на домаќинствата, според државната агенција за статистика ИНЕ. Тоа го турна растот во 2023 година на 2,5 отсто.
Земјата е подобра меѓу другите големи нации од еврозоната, бидејќи претрпе подлабока контракција од повеќето за време на пандемијата. Владата се обидува полека да ги укине пакетите за помош поставени откако руската војна во Украина ги зголеми трошоците за енергија. Но најголемиот дел од нив е префрлен во 2024 година, бидејќи продолжува да ја поддржува економијата.
Одделно, шпанската инфлација неочекувано се зголеми на 3,5 отсто од пред една година во јануари - пркосејќи на процената од три отсто во анкетата на „Блумберг“ на економистите. Ова е прв податок за цените на почетокот на годината од една голема членка на еврозоната и може да ги уништи надежите дека порастот во декември беше еднократен.
Австрија, БДП
Земјата ја заврши шестмесечната рецесија во четвртиот квартал, кога производството се зголеми за 0,2 отсто. Сепак, за 2023 година како целина БДП падна за 0,7 отсто.
„Домашната економија се стабилизира на ниско ниво на крајот на годината“, соопшти институтот „Вифо“, кој ја составува статистиката на австриската влада. „Иако првите знаци на дно може да се видат во индустријата, услужните сектори се развија хетерогено. Побарувачката на потрошувачите и инвестициите остана придушена“.
Франција, БДП
Читањето на Франција се совпадна со процената на аналитичарите анкетирани од „Блумберг“. За цела 2023 година, БДП се зголеми за 0,9 отсто, според статистичката агенција „Инсее“, која исто така го ревидираше бројот за третиот квартал на нула од претходното намалување од 0,1 отсто.
Економијата не се очекува да започне со брзо закрепнување во 2024 година, бидејќи производителите заздравуваат бавно по долгиот пад и домаќинствата продолжуваат да го чувствуваат притисокот од инфлацијата, дури и кога таа се намалува. Студијата на агенцијата за статистика „Инсее“ во декември покажа дека ќе биде потребно некарактеристично нагло забрзување за да се исполни прогнозата за раст на БДП од 1,4 отсто што го заснова буџетот за 2024 година.
Емануел Макрон се соочува и со политички тешкотии бидејќи земјоделците ги продолжуваат протестите за да бараат поголема поддршка и помала бирократија од државата. Тој веќе го смени својот премиер овој месец, во обид да го оживее своето претседателствување по разорната дебата за имиграцијата.
Сепак, посебна публикација од агенцијата за статистика покажа дека трошењето на потрошувачите е отпорно во декември со добивка од 0,3 отсто од претходниот месец. Економистите очекуваа стагнација по скокот од 0,6 отсто во ноември. Довербата на потрошувачите покажа привремени знаци на подобрување.
Во воведот се додадени податоци за еврозоната